Νέο «μπλόκο» σε ευρωπαϊκή εγγύηση των καταθέσεων

Όλο και πιο μακριά στο μέλλον στέλνουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις το σχέδιο για κοινό ταμείο εγγύησης των τραπεζικών καταθέσεων ως τα 100.000 ευρώ, καθώς η ομάδα των πλεονασματικών κρατών του Βορρά, με επικεφαλής την Γερμανία, επιμένει ότι δεν πρέπει να εγγυηθούν οι φορολογούμενοι τις καταθέσεις σε τραπεζικά συστήματα με υψηλούς κινδύνους, όπως το ιταλικό ή το ελληνικό.

Από τη σημερινή σύνοδο Κορυφής αναμένεται η έγκριση ενός «φτωχού» πακέτου μεταρρυθμίσεων της ευρωζώνης, που απέχει πολύ από τις φιλόδοξες προτάσεις του Γάλλου προέδρου Μακρόν για κοινό προυπολογισμό και υπουργό Οικονομικών για τα κράτη της ευρωζώνης.

Οι σχετικές συζητήσεις κατέληξαν σε ένα «δημοσιονομικό εργαλείο» για την ευρωζώνη, δηλαδή για ένα μικρό προϋπολογισμό, εντός του ευρωπαϊκού, που θα χρησιμοποιείται μόνο για να υποστηρίζει όσες κυβερνήσεις λαμβάνουν δύσκολα μέτρα οικονομικής προσαρμογής.

Επίσης, θα αναβαθμισθεί ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας για να εποπτεύει πιο στενά τους προϋπολογισμούς των κρατών μελών, από κοινού με την Κομισιόν. Τα κράτη που αντιμετωπίζουν κρίσεις χρηματοδότησης, χωρίς δική τους ευθύνη, θα μπορούν, εξάλλου, να προσφεύγουν στον ESM για χρηματοδότηση, χωρίς να χρειάζεται να εφαρμόζουν αυστηρά προγράμματα προσαρμογής («μνημόνια»).

Όμως, το μέτρο που περιμένουν τράπεζες και καταθέτες σε όλη την Ευρώπη, για να διασφαλισθεί ότι δεν θα υπάρξουν στο μέλλον επεισόδια μαζικής εξόδου καταθετών από τράπεζες ή ακόμη και εθνικά τραπεζικά συστήματα δεν θα υπάρχει στο φάκελο των μεταρρυθμίσεων που θα εγκριθούν από τους ηγέτες.

Για την ευρωπαϊκή ασφάλιση καταθέσεων δεν υπήρξε συμφωνία το καλοκαίρι σε επίπεδο κορυφής και δεν αναμένεται να υπάρξει κάποια εξέλιξη σήμερα. Ήδη οι υπουργοί Οικονομικών έχουν συμφωνήσει να... κλωτσήσουν το θέμα στο μακρινό μέλλον και πάντως μετά τις ευρωεκλογές του Μαϊου. Όπως έχει συμφωνηθεί, θα συσταθεί μια υψηλόβαθμη ομάδα εργασίας, η οποία κάνει τις προτάσεις της για επόμενες κινήσεις τον Ιούνιο του 2019.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, έχει απευθύνει εκκλήσεις να συμφωνηθεί η ευρωπαϊκή εγγύηση, υπογραμμίζοντας το καλοκαίρι ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν μειώσει τα προβληματικά τους δάνεια και έχουν αυξήσει τα κεφάλαιά τους, άρα δεν θα υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι για τους φορολογούμενους. Χθες, ο κ. Ντράγκι προτίμησε να αποφύγει εκτενείς αναφορές στο θέμα, λέγοντας ότι είναι πολιτικό.

Η Γερμανία, που μπλοκάρει επίμονα την εγγύηση καταθέσεων, θεωρεί ότι το θέμα μπορεί να συζητηθεί μόνο όταν οι ιταλικές τράπεζες (και δευτερευόντως οι ελληνικές και κυπριακές) πετύχουν τη μείωση των ποσοστών προβληματικών ανοιγμάτων κοντά στο μέσο όρο των τραπεζών της ευρωζώνης και πάντως σε μονοψήφιο ποσοστό.

Αυτή η τοποθέτηση της Γερμανίας βρίσκεται πίσω και από τις έντονες πιέσεις που ασκεί, το τελευταίο διάστημα, ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός της ΕΚΤ στις ελληνικές τράπεζες για δραστική επιτάχυνση της εξυγίανσης των ισολογισμών τους.

Δεδομένου, όμως, ότι όλες οι χώρες με τραπεζικά συστήματα «υψηλού κινδύνου» έχουν ακόμη αρκετό δρόμο να διανύσουν μέχρι να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις της Γερμανίας, αναλυτές εκτιμούν ότι ούτε το 2019 θα γίνουν σημαντικά βήματα στην κατεύθυνση της ενιαίας ασφάλισης καταθέσεων.