Χρυσές ευκαιρίες για big business στο Ισραήλ
Αναμφίβολα οι διμερείς σχέσεις με το Ισραήλ έχουν αναβαθμιστεί την τελευταία διετία και στο πεδίο της άμυνας και στο πεδίο της οικονομικής συνεργασίας. Παρά ταύτα, η διείσδυση των ελληνικών επιχειρήσεων δεν είναι ανάλογη των δυνατοτήτων και των ευκαιριών που υπάρχουν.
Η οικονομία του Ισραήλ κατατάσσεται σταθερά στις αναπτυγμένες χώρες από το 2007 και αξιολογείται και για το 2020 ως «Α1» από την Moody’s, ως ΑΑ- από την S&P και ως Α+ από την Fitch. Στον Οδηγό «Εasy Doing Business Index» της Παγκόσμιας Τράπεζας γαι το 2019, το Ισραήλ ανέβηκε 5 θέσεις και από την 54η θέση, το 2018, κατέλαβε την 49η θέση. Η πορεία αυτή συνεχίσθηκε και για το 2020 καθώς το Ισραήλ κατατάχθηκε στην 35η θέση. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών συνέχισε να είναι πλεονασματικό και σε ονομαστικές τιμές ανήλθε στα $ 11 δις (2,8% του ΑΕΠ) έναντι $ 10,1δις το 2017. Σημειώνεται ότι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παραμένει σταθερά πλεονασματικό, από το 2003, με αυξητικές τάσεις, γεγονός που αντανακλά την σταθερή αναπτυξιακή ροπή της οικονομίας του Ισραήλ.
Επιπλέον, το χαμηλό ποσοστό ανεργίας 3,7%, από τα χαμηλότερα μεταξύ των ανεπτυγμένων κρατών, εκτιμάται, ως καθεστώς πλήρους απασχόλησης, ενώ ο τομέας της Τεχνολογίας οδήγησε σε αύξηση του μέσου μισθού κατά 9,5% από τον Φεβρουάριο του 2017 καθώς ανήλθε περίπου στα 4.200 ευρώ τον Νοέμβριο 2019, με αντίστοιχη πορεία και το 2020, παρά το γεγονός ότι παρατηρήθηκε ροή στελεχών εκτός Ισραήλ κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ενδεικτικό της δομής και της δυναμική της ισραηλινής οικονομίας είναι ότι αν και η ανεργία λόγω πανδημίας εκτοξεύθηκε ως το 23%, αποκλιμακώθηκε τάχιστα στα επίπεδα του 12% τον περασμένο Σεπτέμβριο και μάλιστα με πτωτικές τάσεις.
Ποια μπορεί να είναι τα περιθώρια δράσης των ελληνικών επιχειρήσεων σε αυτήν την οικονομία; Η ειδική Έκθεση του Γραφείου Οικονομικών κι Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας είναι άκρως αποκαλυπτική για εξαγωγές στα πεδία:
- τροφίμων (ειδικότερα γαλακτοκομικών και αρτοποιημάτων προϊόντων), οργανικά τρόφιμα
- οίνων και αποσταγμάτων
- φαρμακευτικών και παραφαρμακευτικών προϊόντων/ συμπληρωμάτων διατροφής, προϊόντων υγείας
- τεχνολογιών επικοινωνιών/ πληροφορικής (υπηρεσίες σχεδιασμού/ κατασκευή προϊόντων μικροηλεκτρονικής), διαστημικής τεχνολογίας και εφαρμογών
- έρευνας και ανάπτυξης/ συμπαραγωγής στον τομέα των επιστημών ζωής (βιοφαρμακευτικά, ιατρικός εξοπλισμός)
- έτοιμου ενδύματος
- δομικών υλικών για κατασκευές κατοικιών, υποδομών μεταφοράς, φυσικού αερίου και του τομέα της ενέργειας.
Καινοτομία: Καθώς το Ισραήλ είναι η χώρα που χαρακτηρίζεται ως start up nation και έχει καταφέρει την τελευταία 20ετία να συγκεντρώσει επενδυτικά κεφάλαια ύψους 20 δις δολ. έχει καταστεί πόλος έλξης για όσους επιθυμούν να προωθήσουν συγκεκριμένες προσπάθειες σε τομείς καινοτομίας. Η Αρχή Καινοτομίας του Ισραήλ και ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Startup Nation-SNL έχουν σημαντική συμβολή στη διοργάνωση και διαμόρφωση συνεργασιών ενδιαφερομένων εταιρειών και πρωτοβουλιών προώθησης καινοτόμων εφαρμογών.
Τρόφιμα: Ο κλάδος τροφίμων έχει γνωρίσει ανάπτυξη κύκλου εργασιών 30% την τελευταία 5ετία και η διαμόρφωση νέου προτύπου κατανάλωσης καινοτόμων και βιολογικών προϊόντων ολοένα αυξάνεται. Καθώς η Ελλάδα δεν έχει ακόμα καταστεί σημαντικός εξαγωγέας των ανταγωνιστικών της προϊόντων υπάρχει σημαντικό περιθώριο επαύξησης των εξαγωγών.
Οίνοι-Αποστάγματα: Παρότι το Ισραήλ έχει μια σεβαστή εγχώρια παραγωγή οίνων, είναι σημαντικό ότι ολοένα και περισσότερο αυξάνονται οι εισαγωγές οίνων από το εξωτερικό καθώς εκτιμάται ο ποιοτικός και με καταξίωση διεθνώς οίνος. Η Ελλάδα υστερεί σημαντικά και σε αυτόν τον τομέα και τα περιθώρια αύξησης εξαγωγών τόσο οίνων όσο και αποσταγμάτων είναι σημαντικά.
Καλλυντικά: Ο κλάδος αυτός καθώς και τα παραφαρμακευτικά προϊόντα γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη τόσο ένεκα σημαντικής εγχώριας παραγωγής όσο και ένεκα της αύξησης των εισαγωγών. Καθώς τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες καταναλώνουν σημαντικό μερίδιο από τη μηνιαία δαπάνη σε επιμέλεια του σώματος με καλλυντικά, είναι σημαντικό να υπάρξει δραστηριοποίηση και ελληνικών οίκων με ανταγωνιστικά προϊόντα.