Η «δίψα» για εμφιαλωμένο νερό στην Κίνα και οι ελληνικές επιχειρήσεις

Το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς εμφιαλωμένου νερού το 2020, ανήλθε σε 184,9 δις ευρώ, ενώ σύμφωνα με αναλύσεις ειδικών του κλάδου προβλέπεται ετήσιος ρυθμός αύξησης 11,1% έως το 2028, λόγω της αυξανόμενης ζήτησης για ανθρακούχο νερό από τις αγορές των Η.Π.Α., της Γαλλίας, του Καναδά, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η αύξηση του πληθυσμού παγκοσμίως και κατ’ επέκταση της κατά κεφαλήν κατανάλωσης νερού, η οικονομική ανάπτυξη των κρατών και η αστικοποίηση, η μείωση της παροχής πόσιμου νερού λόγω της κλιματικής αλλαγής και των μολύνσεων από τη βιομηχανοποίηση, συντελούν στη ραγδαία αύξηση της ζήτησης για ποιοτικό εμφιαλωμένου νερό στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Ειδικά όσον αφορά στην Κίνα, από το 2014 και μετά αποτελεί τη μεγαλύτερη αγορά ζήτησης εμφιαλωμένου νερού για τον απλούστατο λόγο ότι υπάρχει ρύπανση των υδάτινων πόρων και το νερό βρύσης δεν είναι πόσιμο. Επιπλέον, η Κίνα διατηρεί μόλις το 6,5% των ανανεώσιμων υδάτινων πόρων του πλανήτη για να καλύψει τις ανάγκες του μεγαλύτερου σε αριθμό πληθυσμού παγκοσμίως.

Η αύξηση της ζήτησης στην Κίνα ενισχύεται, επίσης, από το γεγονός ότι ολοένα και περισσότεροι Κινέζοι καταναλωτές προθυμοποιούνται να δαπανήσουν περισσότερα χρήματα για την αγορά ποιοτικού εμφιαλωμένου νερού, καθώς το κατά κεφαλήν εισόδημά τους έχει πλέον αυξηθεί σημαντικά, ενώ παράλληλα επιδεικνύουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την υγεία τους και τις επιβλαβείς ουσίες που συναντώνται στο νερό βρύσης. Μπορούν οι ελληνικές επιχειρήσεις, που έχουν ήδη παρουσία στη χώρα του Δράκου, να αυξήσουν το μερίδιο τους και να αξιοποιήσουν το momentum;

Σύμφωνα με την έρευνα αγοράς, που πραγματοποίησε το ελληνικό Προξενείο στη Σαγκάη, το εμφιαλωμένο νερό με 29% κατακτά το μεγαλύτερο μερίδιο από τις πωλήσεις μη αλκοολούχων ποτών στην Κίνα το 2020, ενώ το τσάι που αποτελεί καθημερινό αφέψημα για τους Κινέζους εδώ και χιλιετίες, καταλαμβάνει μαζί με τον καφέ τη δεύτερη θέση με 23%. Η κινεζική αγορά εμφιαλωμένου νερού, η αγοραία αξία της οποίας έως το 2022 προβλέπεται να αγγίξει τα 28,7 δις ευρώ (22,1 δις ευρώ το 2019), αποτελείται από πολλές επιχειρήσεις παραγωγής και εμφιάλωσης με εννέα από αυτές να διατηρούν ποσοστό μικρότερο ή ίσο του 1%.

Παρά την αύξηση των εισαγωγών και των πωλήσεων εμφιαλωμένου νερού στην Κίνα, αξίζει να σημειωθεί ότι η κατά κεφαλήν κατανάλωση εξακολουθεί να βρίσκεται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από ότι στον υπόλοιπο κόσμο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών του κλάδου, η ζήτηση το 2025 θα φθάσει τα 60,2 δις λίτρα, 9% της οποίας θα προέρχεται από την κατανάλωση εκτός οικίας, σε μπαρ και εστιατόρια. Η έλλειψη ποιοτικού πόσιμου νερού, η ευνοϊκή φήμη των ξένων επωνυμιών εμφιαλωμένου νερού και η προτίμηση της μεσαίας τάξης προς τα εισαγόμενα νερά, συνθέτουν ένα θετικό περιβάλλον για αύξηση της ζήτησης και προμηνύουν ευκαιρίες για τις ευρωπαϊκές εταιρείες παραγωγής και πώλησης εμφιαλωμένου νερού που επιθυμούν να εισέλθουν στην κινεζική αγορά την επόμενη πενταετία.

Η αξία των ευρωπαϊκών εξαγωγών από το 2010 έως το 2020 αυξήθηκε κατά 407,5%. Κατ’ αντιστοιχία, και οι ποσότητες των εξαγόμενων εμφιαλωμένων νερών παρουσίασαν επίσης ραγδαία αύξηση, καθώς από 21,5 εκατ. λίτρα το 2010 διαμορφώθηκαν στα 75 εκατ. λίτρα το 2020, με ρυθμό αύξησης 248%.

Σύμφωνα με την έρευνα, η υψηλή συγκέντρωση που παρατηρείται στην κλάδο, με παρουσία εδραιωμένων ομίλων επιχειρήσεων, σε συνδυασμό με τη δραστηριοποίηση αρκετών μικρομεσαίων επιχειρήσεων εμφιάλωσης, οδηγεί τους παραγωγούς στην εξεύρεση καινοτόμων προϊόντων, στον επανασχεδιασμό της επωνυμίας καθώς και στη χρήση νέων τύπων φιάλης με μοναδικά τεχνικά χαρακτηριστικά. Η υπερπροσφορά και η μελλοντική αύξηση της ζήτησης έχουν ήδη ωθήσει πολλές εταιρείες του κλάδου στην αναζήτηση εναλλακτικών τύπων νερού για εμφιάλωση, όπως το νερό από μοναδικές πηγές ανά τον κόσμο αλλά και στη συνεργασία με κορυφαίους σχεδιαστές για την προώθηση συλλεκτικών ή περιορισμένου αριθμού φιαλών εμφιαλωμένου νερού.

Οι Κινέζοι καταναλωτές, μελλοντικά, θα αναζητούν όχι ένα απλό εισαγόμενο εμφιαλωμένο νερό, αλλά ένα ποιοτικό, ενδεχομένως, εμπλουτισμένο με μέταλλα ή βιταμίνες νερό. Η εμφάνιση της φιάλης και της συσκευασίας θα συνεχίσει να αποτελεί κύριο κριτήριο επιλογής νερού για τους καταναλωτές στην Κίνα, συνεπώς οι εταιρείες που επιθυμούν να κατακτήσουν ένα μερίδιο αγοράς και να προσελκύσουν τα βλέμματα των καταναλωτών οφείλουν να επικεντρωθούν πέραν από την ποιότητα του νερού και στο σχεδιασμό της φιάλης ούτως ώστε να διαφοροποιηθούν άμεσα από τους ανταγωνιστές.

Ποιες είναι οι προοπτικές των ελληνικών επιχειρήσεων σε αυτήν τη δυναμική αγορά; Μελλοντικές ευκαιρίες αύξησης της ζήτησης για τα εισαγόμενα εμφιαλωμένα νερά αναμένονται με βεβαιότητα στις πόλεις δεύτερης και τρίτης βαθμίδας αφού πλέον οι αγορές της Σαγκάης, του Πεκίνου και της Γκουανγκντόνγκ είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικές, οι καταναλωτές πιο επιλεκτικοί όσον αφορά τις διεθνείς επωνυμίες και κατά συνέπεια η απόκτηση ενός μεριδίου αγοράς ακόμη πιο δύσκολη. Αντίθετα, οι πόλεις δεύτερης και τρίτης βαθμίδας προσφέρουν δυνητικά μεγαλύτερες επιχειρηματικές ευκαιρίες καθώς οι κάτοικοί τους όχι μόνο παρουσιάζουν εισοδήματα με υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης από ό,τι αυτά των πόλεων πρώτης βαθμίδας, αλλά ταυτόχρονα εστιάζουν ολοένα και περισσότερο σε θέματα υγείας αυξάνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την τάση κατανάλωσης εισαγόμενου εμφιαλωμένου νερό.

Ένα εναλλακτικό μοντέλο που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και σημαντικές ευκαιρίες είναι οι διασυνοριακές διαδικτυακές πωλήσεις. Το επονομαζόμενο «cross-border online business model» αποτελεί το μέλλον του παγκόσμιου εμπορίου και στην προκειμένη περίπτωση της Κίνας, όπου ήδη εφαρμόζεται με αρκετή επιτυχία, επιτρέποντας όλα τα προϊόντα να παραγγέλνονται σε απευθείας σύνδεση και να παραδίδονται από χώρες του εξωτερικού. Κατά αυτόν τον τρόπο, οι Κινέζοι καταναλωτές έχουν πρόσβαση σε προϊόντα που δεν είναι διαθέσιμα στην Κίνα με χαμηλότερη, από ότι συνήθως τιμή.