“Ζεσταίνονται” οι μηχανές για εμπορική “απόβαση” της Ελλάδας στη Ρωσία
Μπορεί οι σχέσεις Ε.Ε.- Ρωσίας να μην είναι στην... καλύτερη τους φάση, αυτό δεν εμποδίζει, όμως, την Ελλάδα να σχεδιάζει τη σύσφιξη των εμπορικών της σχέσεων με τη... ρωσική αρκούδα και σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο, η Enterprise Greece προετοιμάζεται πυρετωδώς για το webinar «Doing Business in Russia – COVID 19 Challenges and Opportunities» σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών. Στόχος; Η υποστήριξη των Ελλήνων εξαγωγέων, που επιθυμούν να “κατακτήσουν” τη ρωσική αγορά.
Η Ρωσική Ομοσπονδία είναι η μεγαλύτερη χώρα του κόσμου και το 2019 ήταν η 11η οικονομία, πέφτοντας από την 8η θέση, που κατείχε το 2018. Η υποχώρηση αυτή οφείλεται στην επιβολή των δυτικών κυρώσεων και η Ελλάδα δεν έμεινε ανεπηρέαστη από αυτό. Είναι, άλλωστε, ενδεικτικό ότι ενώ έχουμε ανοίξει τυπικά τα σύνορα μας για τους Ρώσους επισκέπτες, οι Ρώσοι ως αντίποινα στην Ε.Ε. δεν έχουν ανοίξει ακόμα τις γραμμές τους προς τη χώρα μας ή την Κύπρο. Σημειωτέον ότι αν και οι Ρώσοι επισκέπτες έφτασαν το 2019 στον εντυπωσιακό αριθμό των 583 χιλιάδων, η σύγκριση με το 2013- όταν άγγιξαν τα 1,4 εκατομμύρια- δείχνει ότι υπάρχουν περιθώρια σημαντικής βελτίωσης.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν ο ιατρικός και ο θρησκευτικός τουρισμός. Επειδή σε μεγάλο βαθμό οι ρωσικές ροές τουριστών στο εξωτερικό είναι κεντρικά ελεγχόμενες από μικρό αριθμό μεγάλων τουριστικών γραφείων, επιβάλλεται παράλληλα με την τουριστική προβολή και η προώθηση επιχειρηματικών συνεργασιών.
Όπως επισημαίνεται στην ενημερωτική έκθεση της ελληνικής πρεσβείας στη Μόσχα, μετά το 2014, λόγω των ρωσικών αντιμέτρων (ρωσικά αντίμετρα έχουν πλήξει εξαγωγές νωπών φρούτων-λαχανικών, γαλακτοκομικών, ιχθυηρών), οι εξαγωγές μας έχουν μειωθεί κατά περίπου 50,3 % και δεν έχει καταστεί εφικτή η αναπλήρωση τους με άλλα προϊόντα, παρότι προοπτικές υπάρχουν για τα μεταποιημένα τρόφιμα, το ένδυμα, τα καλλυντικά, τα δομικά υλικά και για ορισμένους τύπους εξοπλισμών.
Με αυτά τα δεδομένα, υπάρχουν προοπτικές για τους Έλληνες εξαγωγείς; Πολλές. Κατ’ αρχάς, για τα τρόφιμα-ποτά υπάρχει μια τεράστια αγορά, καθώς η εγχώρια παραγωγή δεν καλύπτει τις ανάγκες της χώρας. Η επιβολή του ρωσικού εμπάργκο στα αγροτικά προϊόντα δημιούργησε μεγάλα προβλήματα στις ελληνικές εξαγωγές. Σημαντικά ελληνικά προϊόντα που άλλοτε κυριαρχούσαν στη ρωσική αγορά, όπως τα νωπά φρούτα και λαχανικά (π.χ. εσπεριδοειδή, φράουλες, κλπ.), εκτοπίστηκαν από προϊόντα ανταγωνιστριών χωρών (π.χ. Τουρκία, Αίγυπτος, κλπ.). Πρόκειται για μια εξέλιξη που δύσκολα θα αντιστραφεί ακόμη και όταν αρθεί το εμπάργκο, ωστόσο, υπάρχουν ακόμη πολλά προϊόντα που μπορούν να εξαχθούν, όπως ελιές, ελαιόλαδο, κονσερβοποιημένα φρούτα και λαχανικά, σνάκς, είδη ζαχαροπλαστικής, χυμοί, μαρμελάδες, δημητριακά πρωινού, ζύμες, είδη αρτοποιίας, μεταλλικό νερό, κρασιά, επεξεργασμένα τρόφιμα, κλπ.
Η ρωσική κυβέρνηση παρέχει κίνητρα για επενδύσεις, προωθεί την εισαγωγή νέων μεθόδων και τεχνολογιών για καλλιέργειες, επενδύει στην έρευνα και ενισχύει την εγχώρια επεξεργασία των πρώτων υλών. Χώρες όπως η Δανία, η Ολλανδία και η Γερμανία αντιστάθμισαν τις απώλειες από το γεωργικό εμπάργκο με την αύξηση της εξαγωγής προϊόντων και υπηρεσιών γεωργικής τεχνολογίας. Οι ελληνικές επιχειρήσεις διαθέτουν επίσης καινοτόμες και ανταγωνιστικές τεχνολογίες. Ειδικά στη Νότια Ρωσία που επιδιώκεται η ανάπτυξη καλλιεργειών συναφών με τις δικές μας (π.χ. φρούτα και λαχανικά, αμπελοκαλλιέργεια, κλπ.), υπάρχουν ελληνικές επιχειρήσεις που μπορούν να προμηθεύσουν αρδευτικά συστήματα, αγροχημικά για ειδικές χρήσεις, εξοπλισμό για θερμοκήπια, πλαστικά φιλμ και άλλα καινοτόμα προϊόντα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις ελληνικές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να αναλάβουν να οργανώσουν, να κατασκευάσουν ή να ακόμη και συνεκμεταλλευθούν γεωργικές καλλιέργειες, θερμοκήπια και μονάδες μεταποίησης γεωργικών προϊόντων. Ένα κλάδος με ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι οι ιχθυοκαλλιέργειες, για τις οποίες η χώρα μας ήδη εξάγει εξοπλισμό και τεχνολογίες, καθώς διαθέτει επιχειρήσεις που παράγουν ανταγωνιστικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες και τεχνογνωσία.
Δομικά υλικά και εξοπλισμός κτιρίων, όπως μάρμαρο, μονωτικά ή στεγανωτικά υλικά, χρώματα και άλλα, έχουν επίσης προοπτικές στην αγορά. Ένα πολύ ενδιαφέρον παράδειγμα αποτελεί η εδραίωση των ελληνικών ανελκυστήρων στη ρωσική αγορά, πράγμα που σημαίνει ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να επιτύχουν και σε κλάδους υψηλότερης προστιθέμενης, πέραν των γνωστών και κορεσμένων παραδοσιακών κλάδων στους οποίους επικεντρώνεται η μεγάλη πλειοψηφία τους. Ειδικά στον τομέα των τεχνολογιών κτιρίων και κατασκευών στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετές επιχειρήσεις με καινοτόμα προϊόντα.
Στο “ευαίσθητο” πεδίο της Ενέργειας και ειδικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), η Ρωσία δεν έχει ανάλογα επιτεύγματα με τις συμβατικές πηγές, αλλά τις θεωρεί πλέον ως προτεραιότητα. Όπως επισημαίνει η ελληνική πρεσβεία, υπάρχουν πολλές ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό στην κατασκευή τέτοιων έργων και μάλιστα συνεργάζονται στενά με διεθνείς επενδυτές που εξειδικεύονται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στον τομέα αυτό ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαπεριφερειακή συνεργασία στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας για την κατάρτιση ενεργειακών αναπτυξιακών προγραμμάτων, η οποία με τη σειρά της θα άνοιγε το δρόμο και για την δραστηριοποίηση στη Ρωσία των ελληνικών επιχειρήσεων του κλάδου αυτού.