Τα 9 εμπόδια για αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα

Το αμερικανικό ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα είναι προ πολλού εκπεφρασμένο, ενώ από τις αλλεπάλληλες συναντήσεις οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί ακόμα και στο υψηλότερο επίπεδο, έχουν αναδειχθεί τα πεδία όπου η Ουάσιγκτον «βλέπει» ευκαιρίες είτε για οικονομικούς λόγους είτε για γεωστρατηγικούς.

Σε όλες αυτές τις επαφές υπήρχε, όμως, πάντα ένας αστερίσκος. Η Ελλάδα μπορεί να αντιμετωπίζεται- λίγο ως πολύ- ως the next big thing, αλλά κουβαλάει ακόμα «βάρη». Ποιά είναι αυτά που έχουν καταγράψει οι Αμερικανικές Αρχές;

Στην 36η έκθεση “2021 National Trade Estimate Report on Foreign Trade Barriers” (NTE 2021), προϊόν συνεργασίας της Διυπουργικής Επιτροπής Εμπορικής Πολιτικής (TPSC / Trade Policy Staff Committee), του Γραφείου ΕΑ και των Πρεσβειών ΗΠΑ, η οποία υποβάλλεται ετησίως στον Πρόεδρο και στο Κογκρέσο (Senate Finance Committee Γερουσίας και ορισμένες επιτροπές Βουλής Αντιπροσώπων), γίνονται τα… αποκαλυπτήρια.

Στην έκθεση ΝΤΕ παρουσιάζονται τα σημαντικότερα εμπόδια στις οικονομικές δραστηριότητες των ΗΠΑ παγκοσμίως, σε εξαγωγές υπηρεσιών και αγαθών (συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών), στις επενδύσεις (ιδίως με αρνητικές επιπτώσεις στις εξαγωγές), και στο ηλεκτρονικό εμπόριο, ανεξαρτήτως, επισημαίνεται, της νομιμότητας ή μη των εμποδίων στο πλαίσιο του διεθνούς εμπορικού δικαίου/συστήματος. Ποια είναι τα 9 εμπόδια για την ενίσχυση της αμερικανικής παρουσίας στην Ελλάδα;

1. Στην  αγορά  φαρμακευτικών  προϊόντων  ισχύει  ο  μηχανισμός  συμψηφισμού της  υπέρβασης  της  φαρμακευτικής  δαπάνης  (clawback),  ενώ  το  Υπουργείο  Υγείας  είχε εξαγγείλει  σταδιακή  εξάλειψη  της  πολιτικής  clawback  έως  το  2022,  αλλά  ακόμα,  επί  του παρόντος,  οι  α/φαρμακευτικές  εταιρείες  ευελπιστούν  να  συνάψουν  Μνημόνιο  Συνεργασίας (MOU)  για  σχετικές  περαιτέρω  διαρθρωτικές  μεταρρυθμίσεις  εντός  της  επόμενης  3ετίας. 
2. Σε  πλαίσιο  επιδοτήσεων  ΚΟΑ  /  ΚΑΠ,  ισχύουν  εθνικές  ενισχύσεις  σε  τομέα  μεταποίησης φρούτων  (π.χ.  ροδάκινων),  οποίες  ελέγχονται  από  α/πλευρά  ως  πιθανές  επιδοτήσεις  που προκαλούν στρέβλωση  αγοράς. 
3. Τεχνικά  εμπόδια  /  φυτοϋγειονομικά  (SPS)  /  βιοτεχνολογικές  καλλιέργειες:  αναφέρεται  η  απαγόρευση  χρήσης  /  καλλιεργειών  γενετικά  τροποποιημένων αγροτικών  προϊόντων  (GE/GMO)  σε  17  κ-μ,  ενώ,  επιπλέον  για  Ελλάδα,  γίνεται  μνεία  στην απουσία  νομοθεσίας  περί  συνύπαρξης  γενετικά  τροποποιημένων  και  συμβατικών καλλιεργειών.  Επιπλέον,  αναφέρεται,  η  Ελλάδα  έχει  δρομολογήσει  τη  διαδικασία ενσωμάτωσης  της  σχετικής  Οδηγίας  2015/412,  χωρίς  άλλη  εξέλιξη  μετά  τη  διαδικασία δημόσιας  διαβούλευσης  από  το  2016. 
4. Δημόσιες  προμήθειες  /  συμβάσεις:  αναφέρεται  ότι  σε  ορισμένα κ-μ της Ε.Ε.,  μεταξύ  οποίων  και  Ελλάδα,  υπάρχει  θέμα  έλλειψης  διαφάνειας  διαδικασιών  σε διαγωνισμούς  δημόσιων  προμηθειών,  ενώ,  ειδικότερα  στη  χώρα  μας,  απαιτείται  από αμερικανικές  επιχειρήσεις  τοπική  προμήθεια  υπηρεσιών  και  προϊόντων  (local  content)  ή συνεργασία  με  τοπικές  εταιρείες  ως  προϋπόθεση  σύναψης  αμυντικών  συμβάσεων,  ή, επίσης,  επιβάλλονται  επαχθείς  διαδικασίες  και  απαιτήσεις  έγγραφης  τεκμηρίωσης  (εταιρικής πιστοποίησης  κλπ.). 
5. Προστασία δικαιωμάτων πνευματικής  ιδιοκτησίας: υπάρχει  αναφορά  στη συνέργεια  Ελλάδας  με  άλλα  κ-μ  στο  πλαίσιο  διαπραγματεύσεων  WIPO  για  ζητήματα προστασίας  Γεωγραφικών  Ενδείξεων  (Geneva  Act  of  the  Lisbon  Agreement,  σε  ισχύ  στην ΕΕ  από  2/2020),  διαμορφώνοντας  συνθήκες  παρεμπόδισης  αμερικανικών  εξαγωγών σχετικών  προϊόντων,  ενώ  επίσης  αναφέρεται  η  αφαίρεση  της  Ελλάδας  από  τον  Κατάλογο Παρακολούθησης  “Watch  List”  της  έκθεσης  Special  301  Report  το  2020,  λόγω  προόδου  της χώρας  στα  ζητήματα  χρήσης  αδειοδοτημένου  λογισμικού  στον  δημόσιο  τομέα,  επιβολής του νόμου  στη  διαδικτυακή  πειρατεία  και  καταπολέμησης  του  εμπορίου  παραποιημένων προϊόντων.
6. Εμπόδια  στην  παροχή  υπηρεσιών/  τηλεπικοινωνιακών  υπηρεσιών:  αναφέρονται  ορισμένα  κ-μ της Ε.Ε.,  μεταξύ  οποίων  και  η  Ελλάδα,  στα  οποία  οι  χρεώσεις τηλ/κών  υπηρεσιών  που  παρέχουν  αμερικανικές  εταιρείες  είναι  υψηλότερες  από  τις αντίστοιχες  χρεώσεις  σε  εταιρείες  κ-μ.
7. Εμπόδια  στην  παροχή  υπηρεσιών  /  νομικών  υπηρεσιών: απαιτείται  ιθαγένεια  ΕΕ  ή  ΕΟΧ  για  αδειοδότηση  παροχής  νομικών  υπηρεσιών  στην επικράτεια  της  ΕΕ,  ενώ δικηγόροι  τρίτων  χωρών  αντιμετωπίζουν  επαχθείς διαδικασίες  αδειοδότησης  σε  μεμονωμένα  κ-μ. 
8. Εμπόδια  στην  παροχή  υπηρεσιών  /  λιανικής  αγοράς:  αναφέρονται ορισμένα  κ-μ της Ε.Ε.,  μεταξύ  οποίων  και  η  Ελλάδα,  σε  οποία  απαιτείται  ιθαγένεια  ΕΕ  για αδειοδότηση  λειτουργίας  φαρμακείου.
9. Εμπόδια  στις  επενδύσεις:  αναφέρεται  ότι  για  έγκριση επενδυτικών/ φορολογικών  κινήτρων  σε  ξένους  επενδυτές  οι  ελληνικές  Αρχές  εξετάζουν  τα σχετικά αιτήματα με  κριτήρια την  προμήθεια τοπικών  προϊόντων/ υπηρεσιών  (local  content) και  τις  εξαγωγικές  επιδόσεις,  ενώ  τέτοια  κριτήρια  δεν  αποτελούν  προϋποθέσεις  έγκρισης των  επενδύσεων. 

Πηγή: www.agora.mfa.gr