«Ελλάδα 2.0»: Μεταρρυθμίσεις και κίνητρα στους βασικούς στόχους του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων
Πυρετώδεις είναι οι σχεδιασμοί στο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων για την περαιτέρω επιτάχυνση δράσεων και μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την επιχειρηματική δραστηριότητα, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0».
Ο βηματισμός που θα ακολουθήσει το υπουργείο σχετικά με μεταρρυθμίσεις για την απλοποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, τη διευκόλυνση του επιχειρείν και την υποστήριξη των επενδύσεων αποτυπώνονται στο σχέδιο «Ελλάδα 2.0» και όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά σε αυτό, «οι μεταρρυθμίσεις, θα συνεισφέρουν και αυτές, στην άνοδο του ΑΕΠ τα επόμενα πέντε χρόνια, μέσα από διάφορα κανάλια, όπως η αύξηση των εξαγωγών».
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το σχέδιο αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων κατά 20% τα επόμενα χρόνια. Αποσκοπεί να κινητοποιήσει σημαντικές δυνάμεις από τον ιδιωτικό τομέα, με ισχυρά κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις (πράσινος, ψηφιακός μετασχηματισμός, καινοτομία, εξωστρέφεια) και συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα σε νέα, μεγάλα έργα υποδομών (αρδευτικά, σιδηρόδρομοι), για την πραγματοποίηση δημοσίων επενδύσεων, ώστε αυτά με τη σειρά του να κινητοποιήσουν επιπρόσθετα ιδιωτικά κεφάλαια.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ανεξάρτητης μελέτης που πραγματοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος το σχέδιο «Ελλάδα 2.0» προβλέπεται να οδηγήσει σε δημιουργία περίπου 200.000 νέων θέσεων εργασίας και αύξηση του ύψους του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες μέχρι το 2026. Η αύξηση αυτή θα προέλθει κυρίως μέσω αύξησης των ιδιωτικών επενδύσεων που θα χρηματοδοτηθούν από τον φάκελο των δανείων του σχεδίου ενώ σημαντική συνεισφορά ασφαλώς θα έχουν και οι αυξημένες δημόσιες επενδύσεις που θα χρηματοδοτηθούν από τον φάκελο των επιχορηγήσεων.
Στο στόχαστρο του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, μεταξύ των πρωτοβουλιών που έχουν προτεραιότητα, περιλαμβάνονται οι εξής δράσεις:
- Μεταρρύθμιση του νομικού πλαισίου σχετικά με την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων (Μέρος Β Ν.4608 / 2019). Σκοπός είναι ειδικές ενισχύσεις για την προσέλκυση εμβληματικών επενδύσεων από διακεκριμένες οντότητες που ενισχύουν σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας σε διεθνές επίπεδο.
- Ψηφιοποίηση του εθνικού δικτύου οικονομικής διπλωματίας και ενίσχυση της ψηφιακής ικανότητας του Enterprise Greece. Το έργο θα υποβοηθήσει την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων και την αύξηση των εξαγωγών. Παράλληλα το Enterprise Greece θα προχωρήσει σε δράσεις κατάρτισης εξαγωγικών επιχειρήσεων.
- Για τη διευκόλυνση του εμπορίου προβλέπεται σειρά δράσεων απλοποίησης των τελωνειακών διαδικασιών, αφαίρεση διοικητικών βαρών, αποτελεσματική υλοποίηση ελέγχων στο εμπόριο στα σύνορα και ρυθμιστικά πλαίσια στα αρμόδια υπουργεία. Η μεταρρύθμιση αυτή υπολογίζεται ότι θα διευκολύνει τις εμπορικές επιχειρήσεις διευρύνοντας την ανταγωνιστικότητα τους.
- Απλούστευση του θεσμικού πλαισίου για την επιχειρηματική δραστηριότητα. Το έργο θα άρει αντικίνητρα που σήμερα επιβαρύνουν τις επιχειρήσεις και θα υποβοηθήσει τις αποφάσεις για νέες επενδύσεις και θέσεις εργασίας. Περιλαμβάνεται εδώ η επέκταση των υφιστάμενων μεταρρυθμίσεων απλοποίησης της αδειοδότησης σε πρόσθετες οικονομικές δραστηριότητες, κωδικοποιήσεις νομοθεσίας, αναθεώρηση της πολιτικής ποιότητας (τυποποίηση, πιστοποιήσεις κ.λπ.) για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης και άλλα.
- Διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η μεταρρύθμιση θα εφαρμοστεί μέσω 20 επιμέρους έργων. Υπολογίζεται ότι ο αναμενόμενος αντίκτυπος της μεταρρύθμισης θα είναι: (α) Βελτίωση των διεθνών δεικτών και ιδίως της βαθμολογίας της Παγκόσμιας Τράπεζας Doing Business, (β) Μείωση διαδικασιών γραφειοκρατίας, χρόνου και κόστους σε έξι υποπεριοχές: εκτέλεση συμβάσεων, λήψη πίστωσης, λήψη ηλεκτρικής ενέργειας, καταχώριση ακινήτων, καταβολή φόρων και λήψη άδειας κατασκευής και (γ) Διασφάλιση ενός σταθερού και προβλέψιμου νομοθετικού πλαισίου.
- Θέσπιση σειράς κινήτρων για να ενθαρρυνθούν πολύ μικρές (κυρίως ατομικές), μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να συνεργαστούν ή να αξιοποιήσουν τα εργαλεία των συγχωνεύσεων ή των εξαγορών. Το έργο έχει στόχο να ενισχύσει την παραγωγικότητα και την διεθνή ανταγωνιστικότητα και να οδηγήσει σε αύξηση εισοδημάτων και θέσεων εργασίας, τη μείωση της άτυπης οικονομικής δραστηριότητας και τη βελτίωση προϊόντων και υπηρεσιών.
- Ανάπτυξη Επιχειρηματικών Πάρκων. Επένδυση στην δημιουργία οργανωμένων υποδοχέων μεταποιητικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων της εφοδιαστικής αλυσίδας, που αποτελούν οργανικά ολοκληρωμένα σύνολα δομών υπηρεσιών και υποδομών. Το έργο έχει σκοπό να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα και την απασχόληση και να προωθήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την κυκλική οικονομία του μεταποιητικού και επιχειρηματικού τομέα.
- Δημιουργία και υποστήριξη πολιτικών και δράσεων για την αύξηση της αποτελεσματικότητας στην καταπολέμηση του παραεμπορίου και την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας.
- Απλοποίηση και υποστήριξη των διαδικασιών κρατικών ενισχύσεων μέσω της δημιουργίας πλατφόρμας και ψηφιακών εργαλείων και της διασύνδεσης των συστημάτων των Υπουργείων με εθνικά και ευρωπαϊκά πληροφοριακά συστήματα. Το έργο θα βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των ελέγχων των κρατικών ενισχύσεων και την διαφάνεια του συστήματος.
- Εξοικονομώ Επιχειρώντας. Ενίσχυση των ενεργειών βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας της λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με στόχο εξοικονόμηση κατ' ελάχιστον 30%. Περιλαμβάνονται ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων, ενεργειακή αναβάθμιση παραγωγικών διαδικασιών, συστήματα ανάκτησης θερμότητας στο πλαίσιο παραγωγικών διαδικασιών, εγκατάσταση «έξυπνων» ενεργειακών συστημάτων, ηλεκτρικά οχήματα διανομής κ.λπ. Το έργο θα βοηθήσει στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και θα δημιουργήσει τόνωση δραστηριότητας και θέσεων εργασίας για τους πάροχους των εργασιών και τις σχετικές βιομηχανίες.
- Ανάπτυξη της πλατφόρμας ELEVATE GREECE, ψηφιακής πύλης για διαπιστευμένες νεοσύστατες επιχειρήσεις με χαρακτηριστικά καινοτομίας και επεκτασιμότητας με σκοπό την ενίσχυση της εξωστρέφειας
- Χρηματοδότηση έργων του HORIZON 2020 με τη "Σφραγίδα Αριστείας" με στόχο να ενισχυθούν κορυφαίες καινοτόμες εταιρείες για την παραγωγή εξαιρετικά προηγμένων προϊόντων ή/και υπηρεσιών.
- Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ: Η επένδυση χρηματοδοτεί προτάσεις συνεργατικών έργων Ε&Α μεταξύ επιχειρήσεων και ερευνητικών φορέων που αξιολογήθηκαν με πολύ υψηλή βαθμολογία στο κριτήριο «αριστείας». Οι επιλέξιμοι τομείς χρηματοδότησης της RIS3 είναι οι ακόλουθοι: 1) ΤΠΕ 2) Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη 3) Ενέργεια 4) Προηγμένα Υλικά-Κατασκευές, 5) Αγροδιατροφικός Τομέας, 6) Υγεία και φαρμακευτικά προϊόντα, 7) Μεταφορές και Εφοδιαστική, 8) Τουρισμός, Πολιτισμός και Δημιουργικές Βιομηχανίες.
- Επένδυση στην αναβάθμιση των ερευνητικών υποδομών της χώρας. Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την αναβάθμιση και επέκταση των υποδομών Ερευνητικών Κέντρων που λειτουργούν υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας. Το έργο θα συγχρηματοδοτηθεί από την ΕΤΕπ και θα ενισχύσει σημαντικά την ερευνητική ικανότητα σε σημαντικούς τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας.
- Δημιουργία δομών για την υποστήριξη της βασικής και της εφαρμοσμένης έρευνας. Περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: (1) Χρηματοδότηση της βασικής έρευνας με οριζόντια υποστήριξη για όλες τις επιστήμες, (2) Βιοϊατρική έρευνα σε διεθνώς ανταγωνιστικά επίπεδα, (3) Εφαρμοσμένη έρευνα για ιατρική ακριβείας, (4) Εφαρμοσμένη έρευνα για την ανάπτυξη Drones με χρηματοδότηση για Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης Μη Επανδρωμένων Συστημάτων, (5) Ίδρυση Ινστιτούτου Ε & Α για εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, επεξεργασίας δεδομένων και ανάπτυξης αλγορίθμων, (6) Μεταφραστική Έρευνα σε τεχνολογίες βιώσιμων υλικών (σε συνεργασία με το MIT).
- Δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος πληροφόρησης «επόμενης γενιάς» (Trellis Holistic & Hybrid Operational Ruggedized Autonomous eXemplary system) για τη χώρα, βασισμένο σε τεχνολογίες AI & Machine-to-Machine Learning το οποίο «συνθέτει» διαφορετικούς τύπους και μορφές συνεργατικών υποδομών με άμεση επίπτωση στον τρόπο με τον οποίο τα θεσμικά όργανα λαμβάνουν αποφάσεις σε πραγματικό χρόνο σε θέματα ασφάλειας, άμυνας και πολιτικής προστασίας.
- Ενισχύεται με επιδοτήσεις ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ώστε να βελτιώσουν την λειτουργία τους και την ανταγωνιστικότητα τους ενσωματώνοντας νέες τεχνολογίες ηλεκτρονικών πληρωμών, εργασίας από απόσταση, ψηφιακού γραφείου (διαχείριση εγγράφων, έργων κ.λπ.), digital marketplace, κυβερνοασφάλειας κ.λπ. με κριτήρια διασποράς της ενίσχυσης και έμφαση στην κάλυψη και των μικρότερων επιχειρήσεων.
- Δημιουργία ψηφιακού οικοσυστήματος επιχειρήσεων και εισαγωγή. Φορολογικών κινήτρων για τη διευκόλυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού των ΜΜΕ. Η μεταρρύθμιση στοχεύει στη δημιουργία ενός ψηφιακού επιχειρησιακού οικοσυστήματος που προωθεί τον ψηφιακό μετασχηματισμό των ΜΜΕ με: (α) δημιουργία ψηφιακής υποδομής μέσω χρηματοδοτήσεων για την απόκτηση και εφαρμογή ψηφιακών εργαλείων και διαδικασιών, καθώς και την αύξηση της ψηφιακής ευαισθητοποίησης των στελεχών των επιχειρήσεων και (β) την άμεση ενθάρρυνση των επενδύσεων στον ψηφιακό μετασχηματισμό, χρησιμοποιώντας φορολογικά κίνητρα σε υλικά και άυλα περιουσιακά στοιχεία, προκειμένου να αλλάξει το επιχειρησιακό περιβάλλον και να αυξηθούν οι επενδύσεις σε σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες, και (γ) ταμειακές μηχανές και αναβάθμιση οικοσυστήματος POS.
- Έξυπνη μεταποίηση. Επιτάχυνση της αναβάθμισης του παραγωγικού εξοπλισμού και των υποδομών των μεταποιητικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων με οικονομική ενίσχυση των σχετικών επενδύσεων σε συστήματα έξυπνης μεταποίησης και τεχνητής νοημοσύνης. Στόχος η βελτίωση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της μεταποίησης και η ενίσχυση ποιοτικών θέσεων εργασίας. Προβλέπεται συγχρηματοδότηση μέχρι 50%.