Σχέδιο Ανάκαμψης: «Μαραθώνιος» με έπαθλο 3 δισ ευρώ ανά εξάμηνο
Τα πράγματα είναι απλά, “crystal clear” που λένε και οι Αγγλοσάξωνες. Αν οι μηχανισμοί του Κράτους ανταποκριθούν στην πρόκληση, τότε η Ελλάδα θα έχει γίνει πιο “πλούσια” με περίπου 57,5 δισ ευρώ ως το καλοκαίρι του 2026. Αν όχι, τότε θα έχει χαθεί μια ακόμα ευκαιρία ή μάλλον η μεγαλύτερη ευκαιρία μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σε αυτήν την πρώτη φάση του σχεδιασμού, η Ελλάδα πήρε “άριστα” από τις Βρυξέλλες, ξεπερνώντας ακόμα και πιο “ώριμες” χώρες, όπως η Γερμανία. Ασφαλώς το κίνητρο της άντλησης του μεγαλύτερου μεταπολεμικού “πακέτου” ήταν και παραμένει ισχυρό, ωστόσο όπως παραδέχονται όλοι οι εμπλεκόμενοι, η πορεία από εδώ και πέρα θα είναι δύσκολη, θα είναι απαιτητική. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι το παραμικρό “παραπάτημα” θα ισοδυναμεί με απώλεια πόρων.
Το σύστημα των εκταμιεύσεων είναι αντίστοιχο με αυτό των Μνημονίων, με την ουσιώδη διαφορά ότι η Ελλάδα έχει την πλήρη ιδιοκτησία των μεταρρυθμίσεων και των έργων, για τα οποία ζητάει χρηματοδότηση. Κάθε εξάμηνο, οι Βρυξέλλες θα περνάνε από “κόσκινο” τα ορόσημα που η Αθήνα έχει συμπεριλάβει στο άνω των 2.000 σελίδων Σχέδιο Ανάκαμψης κι αν όλα κρίνονται “οκ”, τότε θα ανάβει “πράσινο φως” για περίπου 3 δισ ευρώ. Ο τελικός... λογαριασμός θα γίνει στις 31 Αυγούστου του 2026, οπότε και θα φανεί εάν η Ελλάδα πέτυχε το στοίχημα της άντλησης του 100% των επιδοτήσεων και των δανείων που δικαιούται.
Μένοντας κανείς στη δομή του Σχεδίου, αντιλαμβάνεται εύκολα ότι είναι κομβικός ο ρόλος των ιδιωτικών κεφαλαίων είτε από τη συγχρηματοδότηση στο σκέλος των επιδοτήσεων είτε με τη μόχλευση των δανείων ύψους 12,7 δισ ευρώ. Αυτό που θα κάνει τη διαφορά, η πρόκληση, είναι ότι από αυτό το “πακέτο” δανείων, δεν θα δοθεί από το Κράτος ούτε μισό ευρώ. Όλα θα περάσουν από το τραπεζικό σύστημα, ως μέτρο μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας αλλά και διαφάνειας. “Δεν θα δοθούν δωρεάν λεφτά” τονίζουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι, επισημαίνοντας ότι η έγκριση των επενδυτικών σχεδίων θα γίνεται με αυστηρά κριτήρια της αγοράς και μόνο εφόσον ο επενδυτής αναλάβει το 50% του ρίσκου.
Για να ξεκινήσει, πάντως, το... σκανάρισμα του ελληνικού Σχεδίου και οι εκταμιεύσεις, αναγκαία προϋπόθεση είναι να ξεπεράσουν και οι Ευρωπαίοι τις... κακές τους συνήθειες. Το “μπλόκο” Πολωνών και Ούγγρων στο Ταμείο Ανάκαμψης τον περασμένο Δεκέμβριο δεν έχει ξεχαστεί και θυμίζει πόσο εύκολο είναι να τιναχθεί στον αέρα ο όποιος προγραμματισμός. Ακόμα και τώρα, λίγο πριν από την τελική ευθεία, υπάρχουν δύο εστίες κινδύνου. Κατ’ αρχάς, ΔΕΝ έχει περάσει απ’ όλα τα εθνικά Κοινοβούλια το πλαίσιο των “ίδιων πόρων”, που είναι αναγκαίο για την αυτοχρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Η Αθήνα πέρασε τη σχετική διάταξη για το πρόσθετο τέλος στα μη ανακυκλούμενα πλαστικά. Επιπλέον, προέκυψε και το “μπλόκο” στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας, μετά από προσφυγή για τον “πυρήνα” του Ταμείου Ανάκαμψης, δηλαδή την αμοιβαιοποίηση αυτού του νέου Χρέους.