Φτάνει η ώρα του λογαριασμού για την υποθαλάσσια Θεσσαλονίκης
Ακριβά αναμένεται να πληρώσουν οι φορολογούμενοι το έργο φάντασμα της υποθαλάσσιας αρτηρίας Θεσσαλονίκης, για το οποίο συνεχίζεται η δικαστική διαμάχη μεταξύ του Δημοσίου και της κοινοπραξίας Θερμαϊκή Οδός, 13 χρόνια μετά από την κύρωση της σύμβασης παραχώρησης από τη Βουλή και 11 χρόνια μετά από την καταγγελία της σύμβασης.
Η υπόθεση δεν έχει κριθεί ακόμα αμετάκλητα από τα ελληνικά δικαστήρια δεδομένου ότι εκκρεμεί η εκδίκαση δύο προσφυγών στον Άρειο Πάγο.
Η κοινοπραξία Θερμαϊκή Οδός, στην οποία συμμετέχουν η Άκτωρ Παραχωρήσεις με ποσοστό 50% και οι ολλανδικών συμφερόντων εταιρείες Archirodon Group με 32,5% και Boskalis με 17,5%, κατήγγειλε το 2009 τη σύμβαση με το Δημόσιο για την κατασκευή και λειτουργία της υποθαλάσσιας αρτηρίας Θεσσαλονίκης, μήκους 6,5 χιλιομέτρων και αρχικού προϋπολογισμού 475 εκατομμυρίων ευρώ.
Είχαν προηγηθεί προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά του έργου αλλά και μία καθοριστική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου (ΚΑΣ), σύμφωνα με την οποία η υποθαλάσσια οδός έπρεπε να κατασκευαστεί με μετροπόντικα σε βάθος 25 μέτρων κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας και όχι 15 που προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός.
Η λύση αυτή ισοδυναμούσε με νέο έργο καθώς θα έπρεπε να εκπονηθεί νέα μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και να διατεθούν περίπου 150 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον, με αποτέλεσμα οι 15 τράπεζες που επρόκειτο να χρηματοδοτήσουν το έργο να αποσυρθούν.
Τον Ιούνιο του 2010 το διαιτητικό δικαστήριο εξέδωσε επτά αποφάσεις, σύμφωνα με τις οποίες το Δημόσιο έπρεπε να καταβάλει αποζημίωση ύψους 67 εκατομμυρίων ευρώ νομιμότοκα στη Θερμαϊκή Οδό.
Το Δημόσιο άσκησε έφεση στο Εφετείο Αθηνών με την οποία ζήτησε την ακύρωση των διαιτητικών αποφάσεων, υποστηρίζοντας ότι δεν φέρει ευθύνη για την καταγγελία της σύμβασης.
Αν και οι αγωγές του Δημοσίου απορρίφθηκαν από το Εφετείο, έγιναν στη συνέχεια αποδεκτές από τον Άρειο Πάγο, ο οποίος αναίρεσε τις αποφάσεις του Εφετείου Αθηνών με αποτέλεσμα να ακυρωθεί το σύνολο των διαιτητικών αποφάσεων.
Τα καλά νέα για το Δημόσιο δεν κράτησαν πολύ, καθώς ο παραχωρησιούχος προσέφυγε στον Άρειο Πάγο ζητώντας εκείνος πλέον την αναίρεση των αποφάσεων οι οποίες ακύρωναν το αποτέλεσμα της διαιτησίας.
Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο έκανε δεκτό το αίτημα της Θερμαϊκής Οδού και οι υποθέσεις επρόκειτο να δικαστούν αμετάκλητα στις 27 Απριλίου 2020 στο Α2 πολιτικό τμήμα του Αρείου Πάγου. Ωστόσο, η αντιδικία δεν κρίθηκε οριστικά καθώς η δικάσιμος αναβλήθηκε λόγω της πανδημίας του Covid 19.
Εκτός από την προσφυγή στον Άρειο Πάγο, ο παραχωρησιούχος προσέφυγε εκ νέου στο διαιτητικό δικαστήριο προκειμένου να κριθούν ξανά οι διαφορές με το Δημόσιο.
Το δικαστήριο δικαίωσε εκ νέου τη Θερμαϊκή Οδό και εκτός από αποζημίωση ύψους περίπου 70 εκατομμυρίων ευρώ, αναγνώρισε στον παραχωρησιούχο τη δυνατότητα να διεκδικήσει επιπλέον αποζημίωση ύψους 45 εκατομμυρίων ευρώ. Μάλιστα το τελικό ποσό αναμένεται να είναι υψηλότερο συμπεριλαμβανομένων των τόκων.
Το Δημόσιο αποφάσισε να προσφύγει στο Εφετείο Αθηνών και κατά των δεύτερων αποφάσεων του διαιτητικού δικαστηρίου, ζητώντας την ακύρωσή τους.
Η υπόθεση εκδικάστηκε πριν από περίπου ένα χρόνο, στις 14 Δεκεμβρίου του 2019 με το αποτέλεσμα για το Δημόσιο να είναι αρνητικό, δεδομένου ότι το Εφετείο Αθηνών απέρριψε την αίτηση ακύρωσης.
Η υπόθεση συνεχίστηκε στον Άρειο Πάγο, ενώπιον του οποίου το Δημόσιο πρόσφατα υπέβαλε για μία ακόμα φορά αίτηση αναίρεσης των αποφάσεων του Εφετείου.
Αν και οι διαιτητικές αποφάσεις δεν έχουν κληθεί αμετάκλητα από τα ελληνικά δικαστήρια, η ώρα του λογαριασμού για το Δημόσιο πλησιάζει.
Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, ο παραχωρησιούχος θα πρέπει να αποζημιωθεί με ένα μεγάλο ποσό που ενδέχεται να υπερβεί τα 120 εκατομμύρια ευρώ για ένα έργο που δεν έγινε ποτέ και το οποίο δίχασε την Θεσσαλονίκη.