Εγνατία Οδός: Αντιδράσεις, εξηγήσεις για τον διαγωνισμό και 7 ενδιαφερόμενα σχήματα
Δίχως μεγάλες αλλαγές στο κείμενο της σύμβασης παραχώρησης αναμένεται να προχωρήσει ο διαγωνισμός για την Εγνατία Οδό σύμφωνα με πληροφορίες, παρά τις έντονες αντιδράσεις ορισμένων εκ των υποψηφίων.
Κατά τις ίδιες πηγές, το τελικό κείμενο που θα αναρτηθεί στο virtual data room του ΤΑΙΠΕΔ σήμερα θα περιλαμβάνει διευκρινίσεις προς τα επτά σχήματα που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για το μεγαλύτερο αυτοκινητόδρομο της χώρας σχετικά με τα επίμαχα ζητήματα τα οποία έχουν προκαλέσει προβληματισμό.
Πρόκειται για αποφάσεις που ελήφθησαν ομόφωνα από το διοικητικό συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ στη συνεδρίαση της περασμένης Δευτέρας στην οποία συζητήθηκαν, μεταξύ άλλων, θέματα που αφορούν στη διαγωνιστική διαδικασία για την παραχώρηση του μεγαλύτερου οδικού άξονα της χώρας.
Η ανάρτηση του τελικού κειμένου της σύμβασης σημαίνει ότι με τα έως τώρα δεδομένα δεν αναμένονται αλλαγές στο χρονοδιάγραμμα για την υποβολή οικονομικών προσφορών, οι οποίες είναι προγραμματισμένες για τις 11 Δεκεμβρίου, παρά το γεγονός ότι τουλάχιστον ένας υποψήφιος έχει υποβάλει αίτημα παράτασης.
Οι αντιδράσεις αφορούν στους όρους χρηματοδότησης της επένδυσης το σύνολο της οποίας εκτιμάται ότι θα υπερβεί το ένα δισ. ευρώ, αλλά και στο δικαίωμα του ΤΑΙΠΕΔ να ζητήσει βελτιωμένες οικονομικές προσφορές.
Σύμφωνα με τη σύμβαση παραχώρησης, εάν το σχήμα που θα επικρατήσει στο διαγωνισμό συνάψει συμφωνία με τράπεζα για τη χρηματοδότηση του έργου μετά από την κήρυξή του ως προτιμητέου επενδυτή, με ευνοϊκότερο επιτόκιο από εκείνο που έχουν εξασφαλίσει οι υποψήφιοι οι οποίοι ήδη έχουν συμφωνήσει με ένα πιστωτικό ίδρυμα για το θέμα της χρηματοδότησης, τότε το 40% του οφέλους που θα προκύψει από το χαμηλότερο επιτόκιο θα πρέπει να καταβληθεί στο ΤΑΙΠΕΔ.
Το σενάριο αυτό δε θα ισχύσει μόνο στην περίπτωση που ο υποψήφιος ο οποίος θα κερδίσει το δικαίωμα εκμετάλλευσης της Εγνατίας Οδού για 40 έτη, ολοκληρώσει τη συμφωνία χρηματοδότησης μέσα σε τρεις μήνες από την κήρυξή του ως προτιμητέου επενδυτή.
Όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, πρόκειται για διάταξη η οποία ουσιαστικά τιμωρεί τους υποψήφιους που δεν έχουν συνάψει συμφωνία χρηματοδότησης με τράπεζα, θεωρώντας ότι μπορούν να το πράξουν σε περίπτωση που κηρυχθούν προτιμητέοι επενδυτές.
Κατά τις ίδιες πηγές, η αλλαγή στους όρους χρηματοδότησης αποφασίστηκε από το ΤΑΙΠΕΔ λίγες ημέρες πριν από τη λήξη της θητείας του διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου και ενώ η επιλογή των επτά σχημάτων που διεκδικούν το έργο ολοκληρώθηκε πριν από δυόμιση χρόνια.
Όπως τονίζουν, η πρόβλεψη στη σύμβαση παραχώρησης για τους όρους χρηματοδότησης, αλλά και η έλλειψη ρητής διατύπωσης ότι το ΤΑΙΠΕΔ μπορεί να ζητήσει βελτιωμένες οικονομικές προσφορές, καθιστούν τη διαδικασία διάτρητη σε περίπτωση προσφυγής στην Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών και στο ΣτΕ.
Πηγές που θεωρούν τις αντιδράσεις υπερβολικές, επισημαίνουν ότι σε όλους τους διαγωνισμούς του ΤΑΙΠΕΔ υπήρχαν παρόμοιες προβλέψεις για τους όρους χρηματοδότησης, ενώ προσθέτουν ότι στις διευκρινίσεις που θα δοθούν προς τα υποψήφια σχήματα θα διατυπώνεται ρητά ότι το Ταμείο θα ζητήσει δεύτερο γύρο βελτιωμένων οικονομικών προσφορών.
Προσθέτουν επίσης ότι το κείμενο της σύμβασης παραχώρησης συντάσσεται λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα σχόλια και τις παρατηρήσεις των επενδυτικών που συμμετέχουν στη διαγωνιστική διαδικασία.
Παρά τις σημαντικές καθυστερήσεις που έχουν σημειωθεί στο διαγωνισμό για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού σε ιδιώτες, πηγές με γνώση της αγοράς των παραχωρήσεων εκφράζουν αμφιβολίες και για τη χρονική συγκυρία που επελέγη για την υποβολή οικονομικών προσφορών.
Όπως εκτιμούν το προσφερόμενο τίμημα θα είναι χαμηλότερο λόγω του πλήγματος που έχει υποστεί η Εγνατία Οδός από τη μείωση της κυκλοφορίας από τότε που ξέσπασε η πανδημία.
Στην περίπτωση της Εγνατίας Οδού, η οποία αποτελεί τον αυτοκινητόδρομο με τη μεγαλύτερη διεθνή κίνηση, η μείωση της κυκλοφορίας ανέρχεται κατά μέσο όσο σε 20% σύμφωνα με πηγές της διοίκησης της εταιρείας.
Ωστόσο, το πλεονέκτημα που προσφέρουν οι οδικοί άξονες σε αντίθεση με άλλες υποδομές όπως τα αεροδρόμια, είναι το γεγονός ότι στους αυτοκινητόδρομους δεν σημειώνονται φαινόμενα συγχρωτισμού.
Οι βασικές εκκρεμότητες που θα πρέπει να διευθετηθούν για να ολοκληρωθεί απρόσκοπτα ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, αφορούν στην ολοκλήρωση κατασκευής των σταθμών διοδίων και στην αδειοδότηση των σηράγγων.
Από τους συνολικά 19 μετωπικούς σταθμούς διοδίων που προβλέπεται να λειτουργήσουν στον οδικό άξονα, σε λειτουργία έχουν τεθεί 15. Πιο σοβαρές είναι οι καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των πλευρικών σταθμών διοδίων, καθώς έως το τέλος του έτους αναμένεται να έχουν τεθεί σε λειτουργία περίπου 28 από τους συνολικά 43 που θα έπρεπε να είναι έτοιμοι.
Παρά τις μεγάλες καθυστερήσεις οι οποίες έχουν προκαλέσει τη δυσαρέσκεια των θεσμών, ο διαγωνισμός για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού για 40 έτη έχει προσελκύσει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οικονομική προσφορά αναμένεται να καταθέσουν τέσσερα από τα συνολικά επτά σχήματα που διεκδικούν το έργο. Πρόκειται για τη κοινοπραξία Roadis Transportation (ανήκει στον καναδικό όμιλο PSP που ελέγχει το αεροδρόμιο της Αθήνας) με την Άκτωρ Παραχωρήσεις, το σχήμα Sichuan Communications Investment Group - Damco Energy (όμιλος Κοπελούζου), τη Vinci Highways, Vinci Concessions και τον Όμιλο Μυτιληναίος και τη ΓΕΚ Τέρνα με την Egis Projects.
Αντίθετα, ερωτήματα υπάρχουν για τις προθέσεις των άλλων τριών υποψηφίων, της Anas International Enterprise, της Freyja Holdings SARL και της εταιρείας Δίολκος Κατασκευαστική.