Αμηχανία και «παγωμάρα» στο Eurogroup
Το σαρωτικό δεύτερο κύμα της πανδημίας άφησε τα σημάδια του και στο χθεσινό Eurogroup, όπου διαπιστώθηκαν, μεν, τα αυταπόδεικτα- δηλαδή η ανατροπή των σχεδίων για γρήγορη ανάκαμψη- αλλά δεν έγινε η παραμικρή κίνηση για επαναξιολόγηση των “εργαλείων” που έχουν συμφωνηθεί και θεσμοθετηθεί υπό άλλες συνθήκες και παραδοχές.
“Επαρκούν τα μέτρα που έχετε αποφασίσει;” ήταν το ερώτημα που τέθηκε στον πρόεδρο του Eurogroup, στον Επίτροπο Τζεντιλόνι και στον επικεφαλής του ESM, με φόντο την επίθεση του κορωνοϊού στην Ευρώπη, το σμπαράλιασμα των εθνικών συστημάτων υγείας και την επιδείνωση των μακροοικονοομικών προβλέψεων μετά από ένα σύντομο διάλειμμα σχετικής αισιοδοξίας. Η αμηχανία, πριν από την απάντηση, ήταν έκδηλη. Και πώς θα μπορούσε να είναι αλλιώς, όταν πριν ολοκληρωθεί το Eurogroup είχε συγκληθεί έκτακτη Σύνοδος Κορυφής στις 19 του μήνα, δίνοντας διαστάσεις έκτακτης ανάγκης στις ευρωπαϊκές χώρες, ακόμα και στους ισχυρούς της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης.
“Τα κράτη- μέλη θα πρέπει να ενεργήσουν, με περισσότερη χρηματοδότηση” απάντησε ο αρμόδιος Επίτροπος, υπενθυμίζοντας ότι παραμένει σε ισχύ η περιβόητη ρήτρα διαφυγής από τους δρακόντειους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε. Φυσικά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά και στις Βρυξέλλες το γνωρίζουν από πρώτο χέρι. Ουδείς έχει θέσει στην παρούσα φάση ζήτημα δημοσιονομικής πειθαρχίας και είναι πολύ πιθανόν να μην τεθεί τέτοιο ζήτημα ούτε τον επόμενο χρόνο. Ωστόσο, δεν αρκεί να έχεις δημοσιονομική ελευθερία, θα πρέπει να έχεις και ταμειακά αποθέματα, όπως επίσης περιορισμένο Χρέος, αφού σε διαφορετική περίπτωση η “επόμενη ημέρα”- όποτε έλθει- θα είναι πολύ δύσκολη, συνάμα τιμωρητική. Σε αυτήν τη θέση βρίσκεται (και) η Ελλάδα.
“Δεν έχουμε deadline για την ανάκαμψη. Δεν θα επιστρέψουμε γρήγορα στα επίπεδα του 2019. Κάποιοι δεν θα το καταφέρουν αυτό ούτε το 2022”, παραδέχθηκε ο Επίτροπος Τζεντιλόνι, ενώ και το ανακοινωθέν του Eurogroup επιβεβαίωνε τη διάψευση των προσδοκιών για ταχεία ανάκαμψη παρατηρώντας ότι “η ταχεία διασπορά του κορωνοϊού και τα νέα περιοριστικά μέτρα, έχουν αυξήσει την αβεβαιότητα και πιθανότατα θα επιβαρύνουν την ανάκαμψη”. Ωστόσο, ουδείς απάντησε στον πυρήνα του ερωτήματος: κι αφού είναι τόσο κρίσιμη η κατάσταση, γιατί “κολλάει” το Ταμείο Ανάκαμψης;
Η πικρή αλήθεια είναι ότι αν οι εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης χαρακτηρίζονταν κρίσιμες στην αρχή του καλοκαιριού, πλέον είναι ζωτικής σημασίας για την υποβοήθηση των εθνικών κυβερνήσεων στην προσπάθεια τους να στηρίξουν επιχειρήσεις κι εργαζόμενους. Με απλά λόγια, αν και οι υπουργοί Οικονομικών δεσμεύθηκαν για εφαρμογή των αποφάσεων και την υποβολή φιλόδοξων σχεδίων για την ανάκαμψη, αν δεν “ξεκολλήσει” η διαδικασία από το Ευρωκοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια, οι καθυστερήσεις θα είναι αναπόφευκτες και πιθανότατα μοιραίες για τη “διάσωση” του 2021.
Το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών έχει ποντάρει σε εισροές 5,5 δισ ευρώ από τους νέους κοινοτικούς πόρους και μάλιστα πριν μπει το καλοκαίρι, έτσι ώστε να “πιάσει” αύξηση των επενδύσεων κατά 30,4% και να “σπρώξει” το ΑΕΠ στο 7,5%. Πλέον, όλα αλλάζουν. Πέρα από το αρνητικό carry over της φετινής ύφεσης, που τείνει πάνω από το 10%, όλα δείχνουν ότι θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα στήριξης τουλάχιστον μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2021, για κλάδους και δραστηριότητες, που θα βγουν βαθιά τραυματισμένοι από τα νέα lockdown.
Στις Φθινοπωρινές Προβλέψεις της Κομισιόν την Πέμπτη, θα αποτυπωθεί το εύρος της αναθεώρησης των εκτιμήσεων τόσο για το ΑΕΠ της Ευρωζώνης όσο και της Ελλάδας...