Βαρύ το πλήγμα στις ξένες επενδύσεις
Διπλό πονοκέφαλο στην Αθήνα- και όχι μόνο- προκαλούν τα νέα μηνύματα από το εξωτερικό μέτωπο. Από τη μια, η αποτυχία των Ευρωπαίων να ξεπεράσουν τις διαφορές τους γύρω από το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, οδηγεί αναπόφευκτα σε καθυστερήσεις των πρώτων εκταμιεύσεων. Από την άλλη, τα νεοτερα στοιχεία αποτυπώνουν την πρωτοφανή “βύθιση” των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων και τη ζημιά από το δεύτερο κύμα κορωνοϊού, που θέτουν εν αμφιβόλω το σενάριο για ταχεία ανάκαμψη μέσα στο 2021.
Η Ειδική Έκθεση του τμήματος του ΟΗΕ για την ανάπτυξη και το εμπόριο (UNCTAD), αναφορικά με την πορεία των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων, είναι απογοητευτική. Μόνο στο πρώτο εξάμηνο, υπολογίζεται ότι οι ροές ΑΞΕ ανά την υφήλιο μειώθηκαν κατά 49% σε σύγκριση με το 2019, καθώς η πανδημία “φρέναρε” ή ματαίωσε επενδυτικά projects και συγχωνεύσεις/εξαγορές. Η “βουτιά” είναι γενικευμένη. Οι κινήσεις στο πεδίο των “πράσινων” επενδύσεων μειώθηκαν κατά 37%, οι διασυνοριακές εξαγορές και συγχωνεύσεις κατά 15% και οι συμφωνίες χρηματοδότησης επενδύσεων σε υποδομές κατά 25%.
Αυτό που “καίει” την Αθήνα, όπου έχει ποντάρει στην αύξηση των επενδύσεων κατά 30,4% μέσα στο 2021, είναι ότι ειδικά η Ευρώπη και εν γένει οι αναπτυγμένες οικονομίες, αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου, οι ΑΞΕ στις αναπτυγμένες οικονομίες έφτασαν μόλις και μετά βίας στα 98 δισ δολάρια, καταγράφοντας πτώση 75% σε σύγκριση με το 2019! Κι αυτή η τάση καταγράφηκε κυρίως λόγω των αρνητικών εισροών στις ευρωπαϊκές χώρες.
Ως προς τις εξαγορές και συγχωνεύσεις, έφτασαν στα 319 δισ δολάρια στα τρία πρώτα τρίμηνα του 2020. Η πτώση κατά 21% στις αναπτυγμένες οικονομίες- που “μετράνε” το 80% του συνόλου- εστιάζεται κυρίως στις ψηφιακές βιομηχανίες. Όσον αφορά στις “πράσινες” επενδύσεις- που κατά την UNCTAD δίνουν την τάση των μελλοντικών ΑΞΕ- στο οκτάμηνο του έτους έφτασαν στα 358 δισ δολάρια (-17%), με τη μεγαλύτερη πτώση (49%) να καταγράφεται στις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Ανησυχητικό κρίνεται, επίσης, το ότι οι διασυνοριακές χρηματοδοτικές συμφωνίες έπεσαν κατά 25%, με την μεγαλύτερη “βουτιά” στο 3ο τρίμηνο, δείγμα του ότι η τάση αυτή επιταχύνεται.
Οι... προσδοκίες για το σύνολο του έτους είναι ότι η “βουτιά” των επενδύσεων θα “φρενάρει” στο 30-40%, με την προοπτική της επιπέδωσης στις αναπτυγμένες οικονομίες, λόγω της κινητικότητας που παρατηρείται στο 3ο τρίμηνο. Από την άλλη, η UNCTAD σημειώνει ότι υπάρχει υψηλή αβεβαιότητα, καθώς όλα εξαρτώνται από τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης και την αποτελεσματικότητα των πολιτικών για την άμβλυνση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας.
Αυτό ακριβώς είναι το στοιχείο που προβληματίζει όλο και περισσότερους αναλυτές. Ήδη, Ιταλία και Ισπανία επανέφεραν αυστηρά περιοριστικά μέτρα στις μετακινήσεις, με αποτέλεσμα να παρασύρονται σε νέα δίνη οι υπηρεσίες εστίασης- και όχι μόνο- με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για τη δυναμική ανάκαμψης πολλών ευρωπαϊκών χωρών. Αν και η ΕΚΤ στην προηγούμενη έκθεση της- πριν όμως ξεσπάσει το δεύτερο κύμα κορωνοϊού- εκτιμούσε επιτάχυνση του ΑΕΠ ακόμα και στην περίπτωση νέου γύρου κρουσμάτων, αναλυτές και επενδυτικές τράπεζες “βλέπουν” ότι το σενάριο της ανάπτυξης τύπου “V”, δηλαδή της “έκρηξης” μετά το φετινό σοκ, δίνει τη θέση του στην ανάπτυξη τύπου “W”, δηλαδή μιας νέας “βουτιάς” μετά την αναλαμπή του τρίτου τριμήνου.