Το real estate του Δημοσίου: Ακίνητα προς αξιοποίηση και προβληματισμοί
Η αξιοποίηση ακινήτων σε περιοχές που παρουσιάζουν εμπορικό ενδιαφέρον θα αποτελέσει εφεξής τη βασική προτεραιότητα της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), η οποία αποτελεί το σημαντικότερο διαχειριστή κρατικής περιουσίας δεδομένου ότι το χαρτοφυλάκιό της αριθμεί περισσότερα από 72.000 ακίνητα.
Στο πλαίσιο αυτό η διοίκηση της ΕΤΑΔ έχει δρομολογήσει τις διαδικασίες ωρίμανσης ακινήτων σε περιοχές στις οποίες υπάρχει μεγάλη ζήτηση, όπως στο κέντρο και τα νότια προάστια της Αθήνας, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και σε αρκετά νησιά όπως τη Ρόδο, την Κρήτη, τη Μύκονο, την Πάρο και τη Σαντορίνη.
Όπως αναφέρουν αξιόπιστες πηγές, η αξιοποίηση των ακινήτων θα γίνεται πλέον βάσει των περιοχών στις οποίες βρίσκονται και όχι με κριτήριο τα αιτήματα που εκδηλώνονται όπως συνέβαινε τα προηγούμενα έτη.
Ο προγραμματισμός της ΕΤΑΔ προβλέπει την έναρξη των διαδικασιών για την αξιοποίηση περίπου 1.000 ακινήτων, δεδομένου ότι το 2019 η εταιρεία προέβη στην ωρίμανση περίπου 400 ακινήτων ενώ έχουν διενεργηθεί αυτοψίες σε περισσότερα από 500 για τη διαπίστωση της πραγματικής τους κατάστασης, καθώς χιλιάδες είναι καταπατημένα και με αυθαίρετες κατασκευές.
Ωστόσο, η προσπάθεια ενίσχυσης των εσόδων θα αποτελέσει πρόκληση λόγω της πανδημίας του Covid – 19 η οποία έχει σημαντική επίπτωση στα οικονομικά της εταιρείας δεδομένου ότι το 82% των εσόδων προέρχεται από μισθώσεις τουριστικών ακινήτων.
Ως εκ τούτου, η αύξηση που σημειώθηκε στον κύκλο εργασιών της ΕΤΑΔ το 2019 συγκριτικά με το προηγούμενο έτος δεν αναμένεται να συνεχιστεί και το 2020.
Το 2019 ο κύκλος εργασιών της ΕΤΑΔ αυξήθηκε κατά 7,5% και ανήλθε σε 50,9 εκατομμύρια ευρώ έναντι 47,4 εκατομμυρίων ευρώ το 2018, γεγονός το οποίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε αύξηση των εσόδων από μισθώματα κατά 6,5%.
Παρά τους χιλιάδες τίτλους ιδιοκτησίας που περιλαμβάνονται στο χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ, η εταιρεία παράγει εισοδήματα από μόλις περίπου 1.000 ακίνητα. Ενδεικτικό της προβληματικής κατάστασης που επικρατεί στην αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας είναι και το γεγονός ότι η εταιρεία έχει σαφή εικόνα για την αποτίμηση μόλις 2.600 ακινήτων.
Τα φτωχά αποτελέσματα από τη διαχείριση του real estate του Δημοσίου προβληματίζουν έντονα τους θεσμούς, με την έβδομη έκθεση ενισχυμένης εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα να αναφέρει ότι το αποτέλεσμα είναι χαμηλότερο των προσδοκιών.
Η Κομισιόν τονίζει ότι η αξιοποίηση του χαρτοφυλακίου της ΕΤΑΔ είναι μείζονος σημασίας για την μακροπρόθεσμη επιτυχία της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) – στην οποία υπάγεται η ΕΤΑΔ – σε ό,τι αφορά την προσέλκυση επενδύσεων και τη μείωση του χρέους.
Στην έκθεση ενισχυμένης εποπτείας επισημαίνεται επίσης ότι η διοίκηση της ΕΤΑΔ εργάζεται για την ολοκλήρωση της αποτίμησης των δεκάδων χιλιάδων ακινήτων κυριότητας ή διαχείρισης που έχει στο χαρτοφυλάκιό της στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η εταιρεία θα αποκτήσει ξεκάθαρη εικόνα για την αξία, το νομικό καθεστώς και τις δυνατότητες αξιοποίησης των περιουσιακών της στοιχείων όταν ολοκληρωθεί το ηλεκτρονικό σύστημα στο οποία θα καταχωρηθεί το σύνολο των κρατικών ακινήτων.
Την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού συστήματος, το οποίο θα αποτελέσει καθοριστικό βήμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της εταιρείας, έχει αναλάβει κατόπιν διαγωνισμού η CGSoft που παρέχει στις τέσσερις συστημικές τράπεζες εφαρμογές διαχείρισης χαρτοφυλακίου ακινήτων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο σύστημα αναμένεται να λειτουργήσει πλήρως σε τουλάχιστον δύο χρόνια από τώρα καθώς το λογισμικό θα είναι έτοιμο στο δεύτερο εξάμηνο του 2021 ενώ στη συνέχεια θα πρέπει να ολοκληρωθεί η καταχώρηση των ακινήτων που έχει στο χαρτοφυλάκιό της η ΕΤΑΔ.
Στην έκθεση ενισχυμένης εποπτείας της Κομισιόν γίνεται αναφορά και στο ενδεχόμενο να αντιμετωπίσει σημαντικά οικονομικά προβλήματα η ΕΤΑΔ στο μέλλον λόγω των νομικών υποθέσεων που εκκρεμούν.
Ο κίνδυνος επισημαίνεται λόγω των αποφάσεων διαιτητικών δικαστηρίων το 2019 και το 2020, σύμφωνα με τις οποίες η ΕΤΑΔ θα πρέπει να καταβάλλει στην Αττικός Ήλιος, στην οποία έχει εκμισθωθεί το ξενοδοχειακό συγκρότημα Λαγονησίου, εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Η ΕΤΑΔ θα εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα για την ακύρωση του συνόλου των διαιτητικών αποφάσεων.