Θετική η Έκθεση Αξιολόγησης, αλλά...
Στις 23 Σεπτεμβρίου θα δημοσιοποιηθεί η 7η Έκθεση Αξιολόγησης, με βάση τα ευρήματα των τηλεδιασκέψεων του Ιουλίου, με τις πληροφορίες από το ευρωπαϊκό στρατόπεδο να αναφέρουν ότι η Έκθεση θα είναι θετική κι έτσι θα ανάβει “πράσινο” φως για την εκταμίευση άλλων 640 εκατ. Ευρώ από ANFA- SMP.
Η παρουσία και πολύ περισσότερο οι δηλώσεις του Κ. Ρέγκλινγκ, επιβεβαίωσαν πάντως, τις πληροφορίες που αναφέρουν ότι δεν είναι όλα ρόδινα, παρά το ότι οι ευρωπαϊκοί Θεσμοί έχουν ρίξει πολύ νερό στο κρασί τους, λόγω των ανατροπών που προκάλεσε η πρωτοφανής κρίση. Στην Έκθεση θα καταγράφεται η ορθολογική χρήση των ταμειακών διαθεσίμων για τη στήριξη επιχειρήσεων- εργαζομένων, οι κοσμογονικές αλλαγές στη δημόσια διοίκηση που ψηφιοποιείται με ρυθμούς- εξπρές, ο ανασχεδιασμός του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων σε μόνιμη βάση, ο προσανατολισμός του νέου Πτωχευτικού στις πρακτικές της υπόλοιπης Ευρώπης. Υπάρχουν, όμως, και “καμπανάκια”.
Η ιστορία των ληξιπρόθεσμων χρεών του Δημοσίου είναι παλιά κι έχει καταντήσει κακόγουστο ανέκδοτο. Επί έτη, οι ελληνικές αρχές διαβεβαιώνουν τους Ευρωπαίους ότι όλα θα αλλάξουν, ότι θα λειτουργήσουν μηχανισμοί που θα αποτρέπουν τη δημιουργία νέων οφειλών κι ότι οι παλιές θα εξοφληθούν άμεσα. Το Δεκέμβριο του 2019 τα “φέσια” του Δημοσίου ανέρχονταν σε 1,329 δισ ευρώ και μετά από ένα pick στα 1,853 δισ τον Ιούνιο, τον Ιούλιο υποχώρησαν ελαφρώς στα 1,709 δισ ευρώ, σε μια συγκυρία όπου θα έπρεπε το Κράτος να ρίχνει χρήμα στην αγορά, πόσο μάλλον να πληρώνει τα χρέη του.
Το υπουργείο Οικονομικών θεσμοθέτησε, όντως, μηχανισμούς, ενώ και οι εκταμιεύσεις προς τους φορείς που είναι “φορτωμένοι”, γίνονται με ικανοποιητικούς ρυθμούς. Αυτό, όμως, δεν λέει πολλά πράγματα στους Ευρωπαίους, που βλέπουν ότι για μια ακόμα χρονιά ο σχεδιασμός πάει περίπατο και μάλιστα λόγω του ίδιου ακριβώς λόγου: των καθυστερήσεων στις απονομές συντάξεων. Όπως δήλωσε δηκτικά ο επικεφαλής του ESM, το πιθανότερο είναι ότι και το νέο χρονοδιάγραμμα πάει περίπατο.
Το δεύτερο “καμπανάκι” ήχησε για τα δημοσιονομικά. Το 2021 θα είναι μια χρονιά ανάλογα “χαλαρή” με το 2020, καθώς οι “πληγές” της πανδημίας θα είναι ακόμα ανοικτές, ενώ ουδείς μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να συμφωνηθεί “χαλάρωση” και το 2022, αφού ακόμα και η ΕΚΤ δεν βλέπει να αποκαθίστανται νωρίτερα οι ζημιές της πρωτοφανούς κρίσης. Ο ελληνικός Προϋπολογισμός θα κλείσει φέτος με πρωτογενές έλλειμμα γύρω στο 5,7%, ενώ η πρόθεση του υπουργείου Οικονομικών είναι να καταθέσει έναν ισοσκελισμένο Προϋπολογισμό για το 2021, χωρίς φυσικά να μπορεί κανείς να εγγυηθεί το τελικό αποτέλεσμα. Ο Κ. Ρέγκλινγκ φρόντισε με έναν εύσχημο τρόπο να υπενθυμίσει ότι αν και η Ελλάδα δεν γλίτωσε από την κρίση που “χτύπησε” όλη την Ευρώπη, θα πρέπει να... συμμαζευθεί ελαφρώς από την επόμενη χρονιά, καθώς κουβαλάει στην πλάτη της ένα τεράστιο φορτίο.
Ουσιαστικά ο επικεφαλής του Ευρωμηχανισμού έκανε μια σαφή νύξη, έριξε μια προειδοποιητική βολή για την επιδείνωση των παραμέτρων βιωσιμότητας του Χρέους, όχι απλώς ως θεσμικό όργανο της Ευρώπης, αλλά ως ο μεγαλύτερος δανειστής της Ελλάδας, με την οποία έχει ανοικτούς λογαριασμούς ως το 2070. Όσο, λοιπόν κι αν η φετινή χρονιά μπορεί να θεωρηθεί ως “ μη γενόμενη” λόγω κορωνοϊού, ο ESM είναι προφανές ότι επιθυμεί να χαλιναγωγήσει τις ενδεχόμενες δημοσιονομικές παρεκτροπές σε βάθος δύο ή περισσότερων ετών, εξ ου και η επισήμανση για την προσωρινή ισχύ των ελαφρύνσεων της Θεσσαλονίκης.
Ποιό μπορεί να είναι το αντίβαρο; Βαθιές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που θα διασφαλίσουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα και θα “κλειδώσουν” το χαμηλό κόστος δανεισμού από τις αγορές.