Τονωτική «ένεση» στην κτηματαγορά από Ευρωπαίους συνταξιούχους;
Η κτηματαγορά είχε αρχίσει να “τρέχει”, για να καλύψει τη χαμένη δεκαετία, με τις τιμές να καταγράφουν αύξηση άνω του 8% κατά μέσο όρο πανελλαδικά την περασμένη χρονιά, σύμφωνα με στοιχεία μεσιτικών γραφείων, ενώ και το α’ τρίμηνο του 2020 η τάση παρέμεινε ανοδική, αν και επιβραδυνόμενη. Και τότε “έσκασε” ο κορωνοϊός.
Οι παράγοντες της αγοράς ακινήτων δεν είναι ιδιαιτέρως αισιόδοξοι, καθώς η εντυπωσιακή άνοδος των προηγούμενων 18 μηνών πιστώνεται κυρίως σε ξένους επενδυτές είτε λόγω Golden Visa είτε λόγω βραχυχρόνιων μισθώσεων είτε λόγω εξοχικών κατοικιών σε τουριστικούς προορισμούς. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ότι όσο η αβεβαιότητα της πανδημίας σκιάζει την παγκόσμια οικονομία, το επενδυτικό ενδιαφέρον και για την εγχώρια κτηματαγορά θα παραμένει περιορισμένο, αν όχι “παγωμένο”.
Την ίδια ώρα, έρευνες δείχνουν ότι θα μπορούσε να υπάρξει το κατάλληλο πλαίσιο για την προσέλκυση ειδικών κατηγοριών αγοραστών και συγκεκριμένα συνταξιούχων, που φαίνεται ότι οι απρόσμενες εξελίξεις στο πεδίο της υγείας τους έχουν προβληματίσει εντονότερα. Μια τέτοια έρευνα της βρετανικής Key δείχνει ότι το 1/3 των ατόμων, που έχουν περάσει τα 55, σχεδιάζουν να χρησιμοποιήσουν το σπίτι τους ως “καταφύγιο” περίθαλψης τα επόμενα χρόνια, χάνοντας την εμπιστοσύνη τους στο τι μπορούν να τους εξασφαλίσουν οι αποταμιεύσεις και οι συντάξεις τους. Πριν από μόλις ένα χρόνο το ποσοστό αυτών των ανθρώπων ήταν μόλις 19%.
Στους συνταξιούχους της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης, με το σαφώς υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα, στοχεύει και το “εργαλείο” που ενεργοποίησε το υπουργείο Οικονομικών, υιοθετώντας το πορτογαλικό μοντέλο. Ποιος είναι ο πυρήνας του “εργαλείου”; Μεταφορά της φορολογικής έδρας των συνταξιούχων στην Ελλάδα, με κίνητρο τη φορολόγηση των εισοδημάτων τους με συντελεστή μόλις 7%. Τι είναι αυτό που έγινε στην Πορτογαλία και θέλει να μιμηθεί ή να ξεπεράσει η Ελλάδα; Οι συνταξιούχοι που ανταποκρίθηκαν στο φορολογικό κάλεσμα της Πορτογαλίας δεν περιορίστηκαν στη μεταφορά της φορολογικής τους έδρας αλλά αγόρασαν και ακίνητο είτε ως μόνιμη κατοικία είτε για να απολαμβάνουν το μεσογειακό ήλιο την Άνοιξη και το καλοκαίρι.
Το... μικρό προβληματάκι, που σίγουρα θα πρέπει να αντιμετωπίσει το οικονομικό επιτελείο αν θέλει να προσελκύσει τέτοια ή ανάλογη πελατεία, είναι η φορολόγηση των ίδιων των ακινήτων. Κι εδώ τα πράγματα δεν είναι ρόδινα, καθώς πέρα από την υψηλή φορολογίας κατοχής, κληρονομιές και δωρεές ακινήτων επιβαρύνονται με “τσουχτερούς” φόρους, που σίγουρα θα συνυπολογίσουν οι Ευρωπαίοι συνταξιούχοι όσο κι αν έχουν “βαρύτερο” πορτοφόλι από τους Έλληνες.
Οι φόροι κληρονομιάς φυσικά δεν είναι ελληνική πατέντα. Όπως αναφέρει συγκριτική μελέτη του Tax Foundation, τέτοιου είδους φόροι χρονολογούνται από τους χρόνους της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και εφαρμόζονται σήμερα, με κάποια μορφή, από την πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών. Το πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα έχει από τους υψηλότερους συντελεστές, εφόσον πρόκειται για άτομα που δεν έχουν πρώτο βαθμό συγγένειας με τους θανόντες. Ήδη, η κυβέρνηση καταργώντας τον αυτοτελή φόρο 10% για γονικές παροχές χρηματικών ποσών που αφορούν στην αγορά πρώτης κατοικίας, έκανε ένα σημαντικό βήμα για τη βελτίωση του ισχύοντος πλαισίου. Απομένει το επόμενο βήμα, που θα βελτιώσει τα κίνητρα και για τους “έξω”.
