O ESM κλείνει το μάτι στη χρήση των δανείων του για τη ζημιά στις οικονομίες!
Τελικά αποδεικνύεται ότι όλα είναι θέμα ερμηνείας, δίνοντας έτσι μια άλλη διάσταση στη θεωρία περί “δημιουργικής ασάφειας”, που διατύπωσε ο Γ. Βαρουφάκης υπό άλλες συνθήκες, όταν η Ελλάδα “καιγόταν”.
Τα επίσημα κείμενα που ετοίμασε ο ESM, προκειμένου να συζητηθούν στο σημερινό Eurogroup, δεν απαντούν στις εύλογες απορίες που προκάλεσε το τελευταίο ανακοινωθέν της Ευρωομάδας, σχετικά με το πού πρέπει να κατευθυνθούν τα δάνεια που θα λάβουν όσες χώρες το θελήσουν. Σε συνέντευξη του, όμως, σε ομάδα δημοσιογράφων, ο Κ. Ρέγκλινγκ φρόντισε να δώσει το στίγμα των προθέσεων του Ευρωμηχανισμού για διασταλτική ερμηνεία της επίμαχης απόφασης του Eurogroup, κλείνοντας το μάτι στους Νότιους.
Η “θολούρα” έχει να κάνει με το συνιστά “έμμεση δαπάνη υγείας”, όπως επίσης τι μπορεί να καλύπτει ο όρος “δαπάνη πρόληψης”. Τελικά επιβεβαιώνεται ότι αυτή η “θολούρα” ήταν σκόπιμη, για λόγους πολιτικών ισορροπιών εντός του Eurogroup.
Στο συνοπτικό, 3σέλιδο κείμενο, που προετοίμασε ο ESM για τις λεπτομέρειες- υποτίθεται- της χρήσης πιστωτικής γραμμής, επισημαίνεται ότι η μοναδική απαίτηση είναι να χρησιμοποιηθούν αυτά τα δάνεια για τη χρηματοδότηση άμεσων και έμμεσων δαπανών που σχετίζονται με την υγεία, τη θεραπεία και την πρόληψη. Ωστόσο, όσο κι αν ψάξει κανείς, δεν βρίσκει ερμηνεία αυτών των όρων, παρά μόνο την επισήμανση ότι η πανδημία προκαλεί βαθιά ύφεση στην Ευρώπη και πίεση στους Προϋπολογισμούς των χωρών.
Όσον αφορά, δε, στο λιτό πινακάκι που πρέπει να συμπληρώνουν όσες χώρες ζητήσουν πιστωτική γραμμή στο 2% του ΑΕΠ, το μόνο που επιβεβαιώνεται είναι η πρόθεση να χρησιμοποιηθούν αυτά τα δάνεια και εκτός Υγείας, καθώς υπάρχει τρίτη κατηγορία δαπανών προς περιγραφή, που αποτελεί τον ορισμό της δημιουργικής ασάφειας.
Αυτό που μάντευαν οι πιο υποψιασμένοι το επιβεβαίωσε ο Κ. Ρέγκλινγκ σε κοινή συνέντευξη του στο ιταλικό πρακτορείο ANSA, στο γερμανικό DPA, στο ισπανικό EFE, στο ολλανδικό ΑΝΡ και στο γαλλικό AFP. Η κρίσιμη ερώτηση ήταν σαφής: τι σημαίνει έμμεσο κόστος; Η απάντηση ήταν διαφωτιστική, αφού πέρα από τα προφανή- δηλαδή τη χρηματοδότηση ανέγερσης νέων νοσοκομείων και τη θωράκιση των υφιστάμενων με έμψυχο υλικό και μέσα θεραπείας- ο επικεφαλής του ESM σημείωσε: “κάποια έμμεσα κόστη είναι κόστη από τα περιοριστικά μέτρα, καθώς οι περιορισμοί είναι αναγκαίοι προκειμένου να συγκρατηθούν γενικά οι δαπάνες υγείας σε χαμηλότερα επίπεδα. Χωρίς τους περιορισμούς, θα ήταν (σ.σ. οι δαπάνες υγείας) υψηλότερες”.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι από τη στιγμή που το lockdown περιόρισε τη διασπορά του ιού, θα πρέπει να καλυφθούν και οι οικονομικές επιπτώσεις του lockdown.
Παρ’ ότι φαίνεται, όμως, ότι ο ESM κλείνει το μάτι στους Νότιους για το πώς μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτά τα δάνεια, παραμένει διάχυτος ο προβληματισμός ότι η επόμενη ημέρα μπορεί να κρύβει παγίδες, ως προς την εποπτεία των χωρών που θα “τραβήξουν” αυτήν τη πιστωτική γραμμή. Η αλήθεια είναι ότι ο Κ. Ρέγκλινγκ και η Κομισιόν διαβεβαιώνουν ότι η παρακολούθηση θα γίνεται μέσω της προβλεπόμενης διαδικασίας του Εξαμήνου, ωστόσο οι Νότιοι πιστεύουν πως όταν λήξει ο συναγερμός και σε κάθε περίπτωση από το 2023, όταν θα κλείσει αυτό το “εργαλείο”, οι Βόρειοι θα ζητήσουν σιδηρά πειθαρχία σε όσους έχουν ακόμα ανοικτές “πληγές”.
Η Αθήνα παρακολουθεί τις εξελίξεις και σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται να κινηθεί αν δεν κριθεί απολύτως αναγκαίο, κάτι που καλώς εχόντων των πραγμάτων δεν φαίνεται εντός του έτους. Άλλωστε και με την ελληνική πίεση, το Eurogroup δέχθηκε να μείνει ανοικτή αυτή η έκτακτη γραμμή και το 2021 και το 2022.
Ο Κ. Ρέγκλινγκ αναγνωρίζει τους δισταγμούς των κυβερνήσεων και δεν είναι τυχαίο ότι στην ίδια συνέντευξη εκτιμά πως δεν θα ζητηθούν πάνω από 80 δισ ευρώ, επί του συνόλου των 240 δισ ευρώ. Φροντίζει, όμως, να θυμίσει ότι το όφελος από αυτά τα δάνεια με το μηδενικό επιτόκιο είναι σημαντικό για τις χώρες που δανείζονται ακριβά από τις αγορές, υπολογίζοντας ότι σε ορίζοντα δέκα ετών η Ισπανία μπορεί να εξοικονομήσει 2 δισ ευρώ και η Ιταλία 7 δισ ευρώ...