Απελευθέρωση της οικονομίας με το ένα μάτι στην ύφεση και το άλλο στα κρατικά ταμεία

Ο κύβος ερρίφθη, από τις 4 Μαΐου οι περιορισμοί στην οικονομία αρχίζουν να αίρονται, αλλά άπαντες στο υπουργείο Οικονομικών κρατάνε την ανάσα τους, προκειμένου να μην καθυστερήσουν οι κρίσιμες τέσσερις φάσεις απεμπλοκής στον Ιούνιο, πόσο μάλλον να μη χρειαστεί να επανέλθουν περιορισμοί σε τοπικό ή κλαδικό επίπεδο.

Με τα έως τώρα δεδομένα, όλα πηγαίνουν σύμφωνα με το βασικό σενάριο εργασίας, δηλαδή της σταδιακής εξόδου από την καραντίνα, από τον Μάιο. Το σενάριο αυτό υπολογίζεται ότι μπορεί να συγκρατήσει την ύφεση σε διαχειρίσιμα επίπεδα, δηλαδή στο 4-5%. Στην περίπτωση, όμως, που έχουμε πισωγυρίσματα, τότε όχι μόνο οι μακροοικονομικοί δείκτες θα τείνουν προς και πέρα από το 8% ύφεση, αλλά θα απαιτηθούν ακόμα περισσότερα μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα, προκειμένου να στηριχθούν οι κλάδοι- ατμομηχανές.

Με αυτό ακριβώς το σκεπτικό, πέρα από την ενεργοποίηση όλων των “εργαλείων” ρευστότητας και κρατικών εγγυήσεων για τον Τουρισμό, την εστίαση, τις αερομεταφορές, την ενέργεια, τη ναυτιλία και την ακτοπλοΐα, στο υπουργείο Οικονομικών έχουν κάνει κράτει τις μηχανές αναφορικά με τα μέτρα που βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα των παραγωγικών φορέων, αλλά επιβαρύνουν τον Προϋπολογισμό. Για παράδειγμα, η μείωση του ΦΠΑ στο τουριστικό “πακέτο”, δηλαδή στα καταλύματα και στην εστίαση, είναι κυρίαρχο αίτημα, ωστόσο όπως σημειώνουν πηγές από το οικονομικό επιτελείο, οι αποφάσεις δεν θα ληφθούν νωρίτερα από τον Ιούνιο, όταν δηλαδή θα έχει αποτυπωθεί ευκρινέστερα το μέγεθος της ζημιάς. Ανάλογη αντιμετώπιση θα έχουν αιτήματα για μείωση της προκαταβολής φόρου επιχειρήσεων, ρύθμισης των “παγωμένων” φόρων- εισφορών σε βάθος μεγαλύτερο των 48 μηνών κ.λ.π.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι όσο η οικονομία θα βρίσκεται στη δίνη της κρίσης, η αγορά εργασίας θα διέπεται από το δίκαιο έκτακτης ανάγκης των τελευταίων μηνών. Συγκεκριμένα:

1. Διατηρείται μέχρι νεωτέρας η δυνατότητα αναστολής συμβάσεων εργασίας, ακόμα και σε επιχειρήσεις που βγαίνουν από την καραντίνα. Το μέτρο θα ισχύσει σίγουρα για το Μάιο, προφανώς και τον Ιούνιο για όσες δραστηριότητες μένουν σε καραντίνα. Επειδή πρόκειται για μέτρο με δημοσιονομικό κόστος (αναλογία των 800 ευρώ για τις ημέρες αναστολής) οι αποφάσεις θα λαμβάνονται ανάλογα με τις εξελίξεις. Σημειωτέον ότι οι επιχειρήσεις που βγαίνουν από την καραντίνα, υποχρεούνται να ενεργοποιήσουν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού τους, άρα οι υπόλοιποι μπορούν να είναι σε αναστολή

2. Για τους εργαζόμενους γονείς, οι εργοδότες αποκτούν δικαίωμα αναστολής σύμβασης αντί άδειας ειδικού σκοπού, για την οποία οι επιχειρήσεις επιβαρύνονται κατά τα 2/4 (η 3η ημέρα καλύπτεται από το Κράτος και η 4η από την κανονική άδεια του εργαζόμενου). Αντιθέτως, στο Δημόσιο παραμένει σε ισχύ η άδεια ειδικού σκοπού

3. Παράλληλα με την αναστολή σύμβασης εργασίας, μια επιχείρηση διατηρεί τη δυνατότητα εκ περιτροπής απασχόλησης για το 50% του υπόλοιπου προσωπικού. Για αυτό το μείζον θέμα αναμένονται ανακοινώσεις για μέτρα στήριξης αυτών των εργαζόμενων κατά το γερμανικό μοντέλο, δηλαδή επιδότηση από το Κράτος μέρους του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστος. Θα αξιοποιηθεί το 1,5 δισ από το πρόγραμμα SURE της Κομισιόν

4. Απελευθερώνεται το ωράριο για κομμωτήρια κ.λ.π. με ό,τι συνεπάγεται αυτό και για τους εργαζόμενους τους

5. Οι υπάλληλοι του ιδιωτικού τομέα θα πιάνουν, πλέον, δουλειά ή στις 9 ή στις 10 το πρωί (πλην super markets, τραπεζών, αρτοποιείων) άρα μετατοπίζεται η λήξη βάρδιας με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τον οικογενειακό προγραμματισμό (παιδιά σε σχολείο). Στο Δημόσιο η ώρα έναρξης έχει τρεις φάσεις: 7, 8 και 9 το πρωί

6. Σύσταση και όχι υποχρέωση, για τηλεργασία στο 70% των εργαζομένων και το Μάιο.