Πού το πάνε οι Βόρειοι;
«Την περίοδο 2012- 2014 έλεγα ότι τα είχα δει όλα. Αναθεωρώ. Τώρα τα βλέπω όλα». Με αυτήν την αφοπλιστική παραδοχή, κυβερνητικό στέλεχος περιέγραφε προ ημερών σε «άκαπνους» συναδέλφους του, αυτό που αντιμετωπίζει όλο το οικονομικό επιτελείο που «τρέχει» για τις δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρωτοφανούς κρίσης, για τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων, για την ασπίδα των εργαζομένων απέναντι στο επαπειλούμενο μπαράζ απολύσεων.
Στην δεκαετή «μαύρη» περίοδο, ο «εχθρός» ήταν φανερός, τα περιθώρια κινήσεων λίγο ως πολύ συγκεκριμένα, τα χρονοδιαγράμματα πιεστικά αλλά σαφή. Σήμερα, ο «εχθρός» είναι αόρατος, χτυπάει παντού, διαλύει τα συστήματα Υγείας, γκρεμίζει τις οικονομίες και το πιο σημαντικό: κανείς δεν γνωρίζει πότε θα τελειώσει ο εφιάλτης και τι θα έχει αφήσει πίσω του.
Στο εσωτερικό, η στρατηγική του οικονομικού επιτελείου κινείται στη λογική ότι δεν μπορούν να εξαντληθούν όλα τα πολεμοφόδια στην αρχή του πολέμου, κοινώς ότι απαγορεύεται να ακουμπήσουμε- πόσο μάλλον να εξαντλήσουμε- το «μαξιλάρι» των 37 δισ. ευρώ, πριν έχουμε σαφείς ενδείξεις ότι η καραντίνα της οικονομίας βαίνει στο τέλος της. Σε εκείνο το σημείο, θα πρέπει να πέσει όλο το διαθέσιμο οπλοστάσιο, με εθνικούς και κοινοτικούς πόρους, αλλιώς τα έως τώρα πυρά, δηλαδή τα μέτρα στήριξης των περίπου 6 δις ευρώ- θα αποδειχθούν άσφαιρα, τα «λουκέτα» θα γίνουν τσουνάμι και χιλιάδες θέσεις εργασίας θα χαθούν. Ήδη, τα πρώτα στοιχεία από το μέτωπο της απασχόλησης δεν είναι ενθαρρυντικά.
Εκτός συνόρων, τα πράγματα είναι πιο σύνθετα ή τουλάχιστον έτσι τα βλέπουν οι Βόρειοι εταίροι. Στις αρχές της εβδομάδας, στην τηλεδιάσκεψη του Ecofin, κάνοντας ένα νέο απολογισμό των δημοσιονομικών μέτρων που είχε λάβει κάθε χώρα, διαπιστώθηκε ότι κατά μέσο όρο αυτά ανέρχονταν στο 2% του ΑΕΠ, δηλαδή διπλασιάστηκαν μέσα σε περίπου μια εβδομάδα. Σε συνδυασμό, δε, με την αναστολή των ασφυκτικών δημοσιονομικών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας, δημιουργήθηκε η αίσθηση ότι οι Ευρωπαίοι αυτήν τη φορά θα κινηθούν τολμηρά και συντεταγμένα. Οι προσδοκίες διαψεύστηκαν στην τηλεδιάσκεψη του Eurogroup την επόμενη ημέρα.
Οι πληροφορίες, που επιβεβαιώθηκαν χθες με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο από τις επίσημες ανακοινώσεις της γερμανικής κυβέρνησης, αναφέρουν ότι ο Γερμανός ομόλογος του Χ. Σταϊκούρα, έχοντας «πλάι» του την υπόλοιπη γνωστή Βόρεια ομάδα, απέρριψαν ασυζητητί τη συζήτηση περί Ευρωομολόγων, παρά το ότι ακόμα και η Κ. Λαγκάρντ φαίνεται ότι δείχνει προς αυτήν την κατεύθυνση. Όσον αφορά, δε, στην «ομπρέλα» του ESM, αυτή θα ανοίξει- τουλάχιστον αυτή είναι η γραμμή των Βόρειων- υπό τους ισχύοντες όρους του Ευρωμηχανισμού, δηλαδή χωρίς παρεκκλίσεις από την πρόβλεψη για υπογραφή Μνημονίου με κάθε χώρα που θα ζητήσει χρηματοδότηση.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα δοθεί, πάντως, σκληρή μάχη, προκειμένου να υπάρξει συμβιβασμός τουλάχιστον ως προς αυτό, δηλαδή τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης από τον ESM, ο οποίος σημειωτέον υπολογίζει ότι θα πρέπει να εκδώσει ομόλογο/α για να καλύψει περί τα 240 δις ευρώ, που είναι το σύνολο των χρηματοδοτήσεων για τα κράτη- μέλη, με βάση το όριο του 2% του ΑΕΠ τους.
Ο συμβιβασμός συνίσταται στην πρόβλεψη λιγότερων όρων (conditionality) σε αυτές τις πιστωτικές γραμμές, στην υπόμνηση ότι πρόκειται για έκτακτες ανάγκες λόγω ανωτέρας βίας (κορωνοϊός) που δεν συνθέτουν μακροοικονομικές, διαρθρωτικές ή δημοσιονομικές ανισορροπίες, καθώς και στη μικρότερη διάρκεια αυτών των Μνημονίων. Ακόμα κι έτσι, η λύση είναι πολύ μακριά από τις προσδοκίες των πολιτών και τις ανάγκες της πρωτοφανούς κρίσης.