Θεραπεία- σοκ επιδιώκει το οικονομικό επιτελείο
«Εξαρτάται από το πόσο θα κρατήσει το lockdown» ήταν η απάντηση ανώτατης τραπεζικής πηγής στο ερώτημα εάν μπορεί η ελληνική οικονομία να αποφύγει φέτος την ύφεση, συμπληρώνοντας ότι ήδη έχει γίνει ζημιά.
Στο οικονομικό επιτελείο εργάζονται πάνω σε βασικό σενάριο, που προβλέπει ότι η οικονομία θα βγει από την καραντίνα μετά το Μάιο. Βαριά τραυματισμένη, μεν, αλλά έχοντας μπροστά της κάτι λιγότερο από ένα εξάμηνο για να μπορέσει να καλύψει μέρος των απωλειών. Στην πραγματικότητα το γεγονός ότι το 12% του ΑΕΠ- ξεπερνά το 25% με τα πολλαπλασιαστικά οφέλη- προέρχεται από τον Τουρισμό, είναι ευχή και κατάρα, καθώς αν το lockdown «φάει» και μέρος του καλοκαιριού, τότε η ύφεση μοιάζει αναπόφευκτη, ενώ αν διασωθεί η θερινή σεζόν που πλέον φτάνει ως το Σεπτέμβριο, τότε τα πράγματα αλλάζουν. Με αυτό ακριβώς το δεδομένο, ο Τουρισμός θα δεχθεί τώρα μια γενναία «ένεση» μέτρων στήριξης και ενίσχυσης, έτσι ώστε όταν ανεβάσει ρολά, να μπορέσει να «τρέξει».
Φυσικά κανείς δεν τρέφει ψευδαισθήσεις για την καταστροφή που συντελείται γύρω μας. Η ζημιά στις αερομεταφορές είναι ανυπολόγιστη κι αυτό δεν μπορεί παρά να επηρεάσει τον ελληνικό Τουρισμό ακόμα κι αν βρεθεί σε κατάσταση ετοιμότητας τους επόμενους μήνες. Επιπλέον, η εκτιμώμενη αύξηση της ανεργίας και η συμπίεση των εισοδημάτων θα λειτουργήσουν επιβαρυντικά. Αυτοί ακριβώς είναι οι παράγοντες που συνηγορούν σε μια θεραπεία- σοκ, τουλάχιστον στο εσωτερικό, έτσι ώστε η ανάκαμψη να παρουσιάσει σχήμα V- δηλαδή από το ναδίρ στο ζενίθ- και όχι U δηλαδή με περίοδο στασιμότητας μέχρι να αρχίσουν να ανεβαίνουν οι δείκτες.
Το «κλειδί» για να πετύχει αυτός ο σχεδιασμός- φυσικά πέρα από την εξασθένιση του ιού- είναι να σταθούν στα πόδια τους οι επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες, εξ ου και το μπαράζ αναστολών φορολογικών- ασφαλιστικών υποχρεώσεων, κρατικών δανείων και εγγυήσεων, που είναι βέβαιο ότι τελικά θα ξεπεράσουν κατά πολύ τα 10 δις ευρώ.
Με αυτό το φόντο είναι άκρως ενδιαφέρουσα η μελέτη του Tax Foundation για τις επιπτώσεις της νέας κρίσης στις επιχειρήσεις, «πατώντας» πάνω στα διδάγματα της Μεγάλης Κρίσης του 2008- 2009, όταν τα φορολογικά συστήματα επέτειναν το πρόβλημα.
Η πτώση των φορολογικών εσόδων σε αυτήν την περίοδο ήταν της τάξης του 11%, ωστόσο ειδικά των εσόδων από τις επιχειρήσεις έφτασε στο 28%, δείγμα του ότι κάτι δεν πήγε καλά.
Εκτιμώντας ότι αυτήν τη φορά μπορεί να προκληθεί «κραχ» και στα έσοδα από κατανάλωση, λόγω της ιδιομορφίας της κρίσης με τα κλειστά καταστήματα και την απομόνωση, η μελέτη σημειώνει ότι θα πρέπει να γίνουν αλλαγές στα φορολογικά συστήματα, που να επιτρέπουν στις επιχειρήσεις την απεριόριστη μεταφορά των προβλέψεων ζημιών και την πλήρη έκπτωση επενδυτικών δαπανών, όπως κάνουν έστω εν μέρει η Εσθονία, η Λετονία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς. «Μια επιχείρηση που έχει ζημιές σε μια κρίση, θα πρέπει να μπορεί να τις εκπέσει από τα κέρδη, όταν ανακάμψει» είναι το βασικό συμπέρασμα της μελέτης, εκτιμώντας ότι μέτρα που εστιάζουν στην αναστολή πληρωμής φόρων για την ενίσχυση της ρευστότητας, έχουν περιορισμένο αποτέλεσμα.