Το πρώτο ηχηρό καμπανάκι κινδύνου για το ΑΕΠ

Ακούστηκαν πολλά και γράφτηκαν ακόμα περισσότερα τα τελευταία 24ωρα για το πώς «φρέναρε» το ΑΕΠ στο τελευταίο τρίμηνο του 2019, όπως ότι φταίει το… μέρισμα που δεν δόθηκε. Μια ψυχρή ματιά αποκαλύπτει ότι η αχίλλειος πτέρνα είναι η έως τώρα ατμομηχανή της οικονομίας, ενισχύοντας την άποψη ότι το οικονομικό επιτελείο μάλλον υποεκτίμησε την καθίζηση της Ευρωζώνης ή υπερεκτίμησε τη θεωρία του ελατηρίου για την ελληνική οικονομία. Το ηχηρό καμπανάκι ακούστηκε από τις εξαγωγές.

Ας δούμε τις βασικές παραμέτρους. Σε επίπεδο τριμήνου, η κατανάλωση των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 1,8% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018 κι αυτό δείχνει ότι και χωρίς… μέρισμα βγήκε χρήμα από τις τσέπες, όχι απαραίτητα επειδή υπήρξε ξαφνικά περίσσευμα αλλά κυρίως λόγω ψυχολογίας, όπου δείχνουν και οι σχετικοί δείκτες οικονομικής συγκυρίας. Σημειωτέον ότι τέτοια αύξηση ιδιωτικής κατανάλωσης δεν καταγράφηκε σε κανένα προηγούμενο τρίμηνο του έτους, ούτε καν στο δεύτερο οπότε καταβλήθηκε η αποκαλούμενη «13η σύνταξη». Σε ετήσια βάση, η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε κατά 0,8%, έναντι πρόβλεψης 0,6%, υπό την αίρεση ότι δεν θα έχουμε διαφοροποιήσεις κατά την επικαιροποίηση των μετρήσεων, όταν θα «πέσουν» και τα δεδομένα από τους Οικογενειακούς Προϋπολογισμούς.

Σε επίπεδο ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου, δηλαδή επενδύσεων, η επίδοση του 14,4% στο τελείωμα του έτους είναι μακράν η καλλίτερη του έτους, αφού ακόμα και στο καλό δεύτερο τρίμηνο (2,8% το ΑΕΠ) η επίδοση ήταν αρνητική (- 5,4%). Τι πήγε, λοιπόν, στραβά και το ΑΕΠ «κόλλησε» στο 1%; Οι εξαγωγές.

Το… κοντέρ έγραψε αύξηση μόλις 1% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018 κι ενώ είχε προηγηθεί ένα εντυπωσιακό σερί εξαγωγικών επιδόσεων τα προηγούμενα τρίμηνα κι έτη, αφού ο εξαγωγικός τομέας ήταν αυτός που κράτησε την οικονομία πάνω από την επιφάνεια της τρικυμισμένης, μνημονιακής θάλασσας. Τι άλλαξε άραγε; Μήπως οι επιχειρήσεις… μαζεύτηκαν; Τουναντίον. Αυτό που άλλαξε ή μάλλον ανατράπηκε είναι ο διεθνής, κυρίως ο ευρωπαϊκός περίγυρος. Κοινώς η επιβράδυνση ή ακόμα και στασιμότητα της Ευρώπης έδειξε τα δόντια της και στις ελληνικές επιχειρήσεις. Η εικόνα γίνεται πιο σαφής εάν δει κανείς τις εξαγωγικές επιδόσεις τρίμηνο- τρίμηνο, καθώς στο τελείωμα του έτους το κοντέρ έγραψε – 3,5%.

Θα μπορούσε κανείς να μείνει στη συνολική εικόνα του έτους, δηλαδή στην αύξηση των εξαγωγών κατά 4,8%, κάτι που χαιρετίστηκε- δικαίως- από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων, ως επίτευγμα δεδομένων των συνθηκών. Ωστόσο, θα αγνοούσε έτσι τα σημάδια, ειδικά από τη στιγμή που η επέλαση του κορωνοϊού έχει φέρει τα πάνω- κάτω. Για το 2020, το υπουργείο Οικονομικών έχει υπολογίσει ότι οι εξαγωγές θα αυξηθούν κατά 5,1%, όμως, το αρνητικό σοκ του τελευταίου τριμήνου και πολύ περισσότερο τα αρνητικά μαντάτα από την Ευρώπη, ρίχνουν ήδη βαριά σκιά…