«Κόκκινος» συναγερμός από το Λονδίνο!

Στα δίχτυα επιτήδειων, που πλασάρουν επενδυτικά προγράμματα υψηλού ρίσκου ή εμφανίζονται ως εκπρόσωποι πολυεθνικών κολοσσών, έπεσαν ήδη Έλληνες επενδυτές και το Γραφείο Οικονομικών κι Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο κρούει τον κώδωνα του κινδύνου.

Όπως προκύπτει από το... red alert της πρεσβείας, δεν πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά για κύμα ηλεκτρονικών- και όχι μόνο- μηνυμάτων, με αξιοσημείωτη αληθοφάνεια, ανεβάζοντας έτσι τον βαθμό επικινδυνότητας για τους ανυποψίαστους.

Τρεις είναι οι βασικές μέθοδοι εξαπάτησης:

1. Κατάχρηση ή χρήση παρεμφερούς επωνυμίας με αυτήν κάποιας νόμιμα λειτουργούσας επιχείρησης

Κατά κανόνα, ελληνική παραγωγική ή εμπορική εταιρεία λαμβάνει μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από πρόσωπο φερόμενο ως αγοραστής μεγάλης αλυσίδας λιανικού ή χονδρικού εμπορίου (μεταξύ άλλων ASDA, Tesco, COSTCO, Sainsbury’s και Morrison’s), με το οποίο εκδηλώνει, συνήθως επείγον, ενδιαφέρον παραγγελίας. Στόχος είναι είτε η απόκτηση και μη εξόφληση της παραγγελίας, είτε η απόσπαση των προσωπικών ή οικονομικών δεδομένων του συνομιλητή του.

Ενδείξεις απάτης: Ο αποστολέας του μηνύματος συνήθως χρησιμοποιεί παραπλανητική διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που παραπέμπει αλλά δεν αντιστοιχεί στο πραγματικό domain name της επιχείρησης της οποίας την επωνυμία καταχράται. Άλλες ενδείξεις ότι πρόκειται περί απάτης είναι ο φερόμενος αγοραστής να εμφανίζει μόνο κινητό τηλέφωνο στα στοιχεία επικοινωνίας του, το οποίο δεν είθισται, τουλάχιστον μεταξύ αγοραστών μεγάλων επιχειρήσεων, όπως και η γλώσσα-σύνταξη-γραμματική που χρησιμοποιεί να μην είναι η αναμενόμενη από υπάλληλο μεγάλης εταιρείας. Συνήθως επίσης πρόκειται για παραγγελία σημαντικών ποσοτήτων, κυρίως αγροτικών προϊόντων, με σύντομους χρόνους παράδοσης και μεταφορά που αναλαμβάνει ο αγοραστής.

2. Προσέγγιση στο πλαίσιο εμπορικής έκθεσης Επιχειρήσεις, που εμφανίζονται ως συνεργαζόμενες με εμπορικές εκθέσεις, επικοινωνούν με τις συμμετέχουσες εταιρείες, υποστηρίζοντας ότι έλαβαν τα στοιχεία τους από τους διοργανωτές, προκειμένου να τους προσφέρουν, έναντι αμοιβής, καταλόγους υποψήφιων αγοραστών, προς αξιοποίηση στο πλαίσιο της συμμετοχής τους στην έκθεση. Οι επιχειρήσεις αυτές είναι πρόθυμες να διαπραγματευτούν το κόστος των καταλόγων, ενώ χρησιμοποιούν προηγμένα μέσα για την άμεση ανάληψή του (πληρωμή μέσω qr code). Δεν είναι γνωστή η ποιότητα των προσφερόμενων στοιχείων.

3. Επενδυτικές προτάσεις υψηλού κινδύνου

Η περίπτωση αφορά κυρίως φυσικά πρόσωπα που λαμβάνουν κάποιο ηλεκτρονικό μήνυμα ή ανταποκρίνονται σε διαφήμιση που τους περιέρχεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι επιχειρήσεις που προσφέρουν την επενδυτική ευκαιρία δεν είναι αναγκαστικά απατηλές, αλλά δεν ενημέρωσαν για τους όρους και τις προϋποθέσεις των προτεινόμενων επενδύσεων. Συγκεκριμένα:

α. Εταιρεία με φερόμενη επιχειρησιακή έδρα το Λονδίνο (σύμφωνα με τον ιστοτόπο της, έδρα της είναι ο Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες), που διενεργεί πράξεις επί συναλλάγματος και CFDs, έχει προσεγγίσει και επιτύχει επενδύσεις από τουλάχιστον δύο Έλληνες πολίτες. Η επικοινωνία και όλες οι συνεννοήσεις γίνονται στα ελληνικά από το «ελληνικό τμήμα» της (Greek desk). Η εταιρεία φαίνεται πως προτείνει επενδύσεις που αρχικά επιφέρουν κέρδη, τα οποία όχι μόνο εξανεμίζονται στην πορεία, αλλά τίθεται σε κίνδυνο και το αρχικό κεφάλαιο.

Στη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, η εταιρεία προτείνει νέες επενδύσεις ως λύση για τη διάσωση του αρχικού κεφαλαίου. Όταν ζητείται η ρευστοποίηση των κερδών, ή και του αρχικού κεφαλαίου, ζητείται πρώτα η καταβολή ενός ποσού ως αναλογούντα φόρου σε τραπεζικό λογαριασμό του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η εταιρεία δεν είναι εγγεγραμμένη στο Μητρώο Επιχειρήσεων του Ηνωμένου Βασιλείου, ούτε και στο Μητρώο της Εποπτεύουσας Αρχής των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών του Ηνωμένου Βασιλείου (Financial Conduct Authority – FCA), από την οποία οφείλει να λαμβάνει άδεια, ή να εγγράφεται, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων και προσώπων που παρέχουν χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες στη χώρα.

β. Άλλη περίπτωση αφορά εταιρεία ανάπτυξης ξενοδοχειακών ακινήτων, εγγεγραμμένη στο Μητρώο Επιχειρήσεων του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία εκδίδει ομόλογα εκτός χρηματοπιστωτικού συστήματος (mini bonds), προκειμένου να χρηματοδοτήσει τα έργα της. Οι ομολογίες αυτού του τύπου δεν ελέγχονται από το FCA. Παρέχουν συνήθως υψηλό επιτόκιο, αλλά συνοδεύονται από αντίστοιχα μεγάλο κίνδυνο απώλειας του κεφαλαίου.

Και σε αυτή την περίπτωση, ο Έλληνας επενδυτής ανταποκρίθηκε σε διαφημιστικό μήνυμα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μέσων κοινωνικής δικτύωσης και δεν φαίνεται να του ήταν σαφές ότι προέβαινε σε μια υψηλού ρίσκου και μη ρυθμιζόμενη επένδυση. Όταν η εταιρεία δεν μπόρεσε να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις έναντι των δανειστών της, οι υπάλληλοι που ήταν επιφορτισμένοι με την επικοινωνία με τον Έλληνα επενδυτή σταμάτησαν να ανταποκρίνονται στα τηλέφωνα και email επικοινωνίας.