«Δίχτυ» από ηλεκτρονικά τιμολόγια για τους… πονηρούς
Τα νούμερα προκαλούν ίλιγγο, ωστόσο ρίχνουν φως σε μια από τις πολλές ανοικτές «πληγές», που εξακολουθούν να αιμορραγούν παρά τα 3 Μνημόνια και τις αμέτρητες φορολογικές επιδρομές. Πολλές μέθοδοι εφαρμόστηκαν, πολλές ιδέες δοκιμάστηκαν- προφανώς ανεπιτυχώς- και πλέον ήρθε η ώρα της e- εφορίας, δηλαδή των ηλεκτρονικών βιβλίων και ηλεκτρονικών τιμολογίων.
Από το 2009, που μπήκαμε στον προθάλαμο της κρίσης, μέχρι το 2018 που τυπικά έπεσε η αυλαία της μνημονιακής περιόδου, τα κρατικά ταμεία έχασαν πάνω από τα 65 δισ. ευρώ από ΦΠΑ, που κανονικά θα έπρεπε να είχε εισπραχθεί και να χρηματοδοτήσει έργα υποδομής, το Κράτος Πρόνοιας, το σύστημα Υγείας, την Παιδεία από τους βρεφονηπιακούς σταθμούς ως τα πανεπιστήμια. Φυσικά θα είχαν αποτραπεί φόροι που προσομοιάζουν με χαράτσι, όπως το Τέλος Επιτηδεύματος, η εισφορά αλληλεγγύης, ο ΕΝΦΙΑ. Θα μπορούσε αναμφίβολα να αποτραπεί και η αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ στα… ρετιρέ της ευρωπαϊκής βαθμολογίας.
Μόνο στο δεύτερο μισό της μνημονιακής περιόδου έκαναν φτερά περί τα 35 δισ. ευρώ, ενώ οι πρώτοι υπολογισμοί των Κοινοτικών Αρχών «βλέπουν» το χαμένο ΦΠΑ του 2018 γύρω στα 4,7 δισ ευρώ. Επί της ουσίας πρόκειται για ένα ποσοστό που ξεπερνά το 30% των δυνητικών εσόδων ΦΠΑ, δηλαδή των εσόδων που θα έπρεπε να καταλήγουν στα κρατικά ταμεία με βάση τη δομή του συστήματος. Είναι άραγε η Ελλάδα η μόνη που έχει απώλειες ΦΠΑ; Φυσικά και όχι, όμως η σύγκριση είναι αποκαρδιωτική, καθώς ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι γύρω στο 11%, ενώ η μόνη χώρα με πιο «τρύπιο» σύστημα από την Ελλάδα είναι η Ρουμανία.
Στην ΑΑΔΕ, «πατώντας» στο παράδειγμα άλλων χωρών, που έκαναν το αυτονόητο, ποντάρουν στο ολοκληρωτικό πέρασμα στην ηλεκτρονική εφορία. Ηλεκτρονικά βιβλία, ηλεκτρονικά τιμολόγια, απευθείας διασύνδεση ταμειακών μηχανών με το Taxis, ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο των συναλλαγών που πραγματοποιούνται. Αναμφίβολα, τα πλεονεκτήματα από αυτή τη μετάβαση είναι- τουλάχιστον θεωρητικά- πολλά. Κατ’ αρχάς για τις ίδιες τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες, θα απλοποιήσει τις διαδικασίες και θα μειώσει δραστικά τη γραφειοκρατία, απαλλάσσοντας τους υπόχρεους και τους λογιστές τους από την ατελείωτη χαρτούρα. Επιπλέον, θα περιοριστούν τα φαινόμενα διαφθοράς που πάντα ελλοχεύουν σε διαδικασίες που μεσολαβεί το ανθρώπινο χέρι.
Από την άλλη, το «μάτι» της εφορίας θα γίνει πιο «κοφτερό». Η ενημέρωση του Taxis με τις συναλλαγές σε πραγματικό χρόνο, θα επιτρέψει να εντοπίζονται περιπτώσεις με ύποπτα χαμηλή δραστηριότητα, ενώ από τον όγκο των ηλεκτρονικών δαπανών θα καταχωρούνται οι περιπτώσεις επιτηδευματιών που κινούνται πάνω από το μέσο της δραστηριότητας εντάσσοντας τους στην κατηγορία των υποψήφιων προς έλεγχο. Είναι προφανές, άλλωστε, το πόσο θα συνδράμουν τα ηλεκτρονικά βιβλία και τιμολόγια στην εφαρμογή των νέων έμμεσων τεχνικών ελέγχου, οι οποίες βασίζονται στα αμερικανικά πρότυπα και αξιοποιούν συγκριτικά στοιχεία π.χ. όγκου πωλήσεων, για να να φτάνουν στα πραγματικά έσοδα των ελεγχόμενων.
Τα e- βιβλία ξεκινάνε μέσα στην Άνοιξη, ενώ για τα e- τιμολόγια θα υπάρξει μεταβατική περίοδος, με πιλοτική εφαρμογή. Το πρώτο βήμα, όμως, έγινε με τον καθορισμό του προτύπου έκδοσης ηλεκτρονικών τιμολογίων. Το ποτάμι, πλέον, δεν γυρίζει πίσω….