17 ανατροπές στη φορολογία των επιχειρήσεων
Με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών νομικών προσώπων στο 24% και μάλιστα αναδρομικά για τη χρήση του 2019, οι ελληνικές επιχειρήσεις βελτιώνουν τη θέση τους στην ευρωπαϊκή τουλάχιστον σκακιέρα φορολογικής ανταγωνιστικότητας. Ωστόσο, κανείς δεν πετάει στα σύννεφα, γνωρίζοντας ότι δεν αρκεί μια μείωση συντελεστών για να χαρακτηριστεί φιλικό ένα φορολογικό πλαίσιο, πόσο μάλλον το ελληνικό που υποφέρει κυρίως από τον πολυνομία, την πολυδιάσπαση, τη γραφειοκρατία και τη ρευστότητα.
Με αυτά τα δεδομένα, στο υπουργείο Οικονομικών δείχνουν να ποντάρουν ιδιαιτέρως στις διατάξεις που μάλλον πέρασαν στα… ψιλά των εφημερίδων, ωστόσο συνθέτουν ένα πλέγμα που εκτιμάται ότι αφενός δίνει αναπτυξιακά κίνητρα στις επιχειρήσεις αφετέρου αποσαφηνίζει «γκρίζες» ζώνες του ισχύοντος πλαισίου. Σύμφωνα με σχετικό report της KPMG προς τους πελάτες της, οι ανατροπές που ήδη «τρέχουν» από την αρχή του νέου έτους, μπορούν να «ξεδιπλωθούν» σε ένα μακρύ κατάλογο, που ξεχωρίζουν 17 σημεία.
Εκπτωσιμότητα δαπανών
1. Επεκτείνεται ο γενικός κανόνας ως προς την εκπτωσιμότητα των επιχειρηματικών δαπανών προκειμένου να συμπεριλάβει ρητά δαπάνες για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, με την προϋπόθεση ότι η επιχείρηση εμφανίζει λογιστικά κέρδη χρήσης (εκτός αν η δράση πραγματοποιείται κατόπιν αιτήματος του Δημοσίου).
2. Παρέχεται στις επιχειρήσεις η δυνατότητα έκπτωσης προσαυξημένης κατά 30% της δαπάνης:
• αγοράς μηνιαίων ή ετήσιων καρτών απεριορίστων διαδρομών Μ.Μ.Μ.,
• μίσθωσης εταιρικών επιβατικών αυτοκινήτων μηδενικών ή χαμηλών ρύπων (έως 50 g CO2/Km) και ΛΤΠΦ έως ΕΥΡΩ 40 000,
• αγοράς, εγκατάστασης και λειτουργίας δημόσια προσβάσιμων σημείων φόρτισης οχημάτων μηδενικών ή χαμηλών ρύπων (έως 50 g CO2/Km).
3. Προστίθεται νέα κατηγορία μη εκπιπτόμενων δαπανών για δαπάνες ενοικίων που δεν εξοφλούνται με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.
4. Παρέχεται στα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα δυνατότητα έκπτωσης από τα υπαγόμενα σε φόρο εισοδήματα τους των δωρεών προς το Δημόσιο και τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης.
Αποσβέσεις
5. Εναρμονίζεται η δυνατότητα διενέργειας φορολογικών αποσβέσεων από τον μισθωτή των παγίων στο πλαίσιο χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτονται από 1 Ιανουαρίου 2020 και έπειτα κατά την έννοια τόσο των ΔΠΧΑ όσο και των ΕΛΠ, αναλόγως του λογιστικού πλαισίου που εφαρμόζεται.
6. Ο συντελεστής απόσβεσης μέσων μεταφοράς ατόμων, εμπορευμάτων και μέσων μαζικής μεταφοράς (16%, 12% και 5% αντίστοιχα) εξακολουθεί να ισχύει εφόσον δεν αφορά σε μέσα μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50 g CO2/Km, για τα οποία εισάγονται νέες κατηγορίες ενεργητικού και προσδιορίζονται αυξημένοι συντελεστές απόσβεσης από 1 Ιανουαρίου 2020 και έπειτα.
Επισφαλείς απαιτήσεις
7. Εισάγεται δυνατότητα διαγραφής απαιτήσεων μικρής αξίας (έως ΕΥΡΩ 300 συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ ανά αντισυμβαλλόμενο) μετά την πάροδο 12μήνου ανεξαρτήτως σχηματισμού πρόβλεψης και συνεπώς ανεξαρτήτως λήψης μέτρων για τη διασφάλιση της είσπραξης της απαίτησης, εφόσον ενημερωθεί ο οφειλέτης για τη διαγραφή της απαίτησης (όπου αυτό είναι δυνατόν) και εφόσον οι εν λόγω διαγραφές δεν ξεπερνούν το 5% του συνόλου των απαιτήσεων στο τέλος της χρήσης.
8. Διαγραφή απαιτήσεων στα πλαίσια αμοιβαίας συμφωνίας ή δικαστικού συμβιβασμού εκπίπτουν ανεξάρτητα αν έχει γίνει πρόβλεψη ή αν έχουν γίνει οι κατάλληλες ενέργειες.
Φορολόγηση μερισμάτων
9. Μειώνεται ο συντελεστής φορολόγησης μερισμάτων από 10% σε 5% για μερίσματα που διανέμονται από 1 Ιανουαρίου 2020 και μετά.
Αποθεματικά
10. Επεκτείνεται η δυνατότητα κεφαλαιοποίησης αφορολόγητων αποθεματικών διαφόρων αναπτυξιακών νόμων για ανώνυμες εισηγμένες ή μη εταιρείες και για εταιρείες περιορισμένης ευθύνης με υπαγωγή τους σε ειδικό φόρο 5% (ο οποίος εξαντλεί κάθε περαιτέρω φορολογική υποχρέωση, συμπεριλαμβανομένου του φόρου μερισμάτων και της εισφοράς αλληλεγγύης λόγω διανομής) χωρίς περιορισμό ως προς τον χρόνο κεφαλαιοποίησης.
Παράταση της προθεσμίας παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου
11. Προβλέπεται παράταση της πενταετούς προθεσμίας παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου κατά ένα έτος, εφόσον κατά το πέμπτο έτος της προθεσμίας αυτής περιέρχονται σε γνώση της Φορολογικής Διοίκησης νέα στοιχεία.
12. Προβλέπεται δεκαετής παραγραφή στις περιπτώσεις μη υποβολής δήλωσης, καθώς και εάν περιέλθουν σε γνώση της Φορολογικής Διοίκησης νέα στοιχεία μετά την πάροδο της προθεσμίας πενταετούς παραγραφής, τα οποία δεν είχε δυνατότητα να αντλήσει με άλλον τρόπο μέσα στην προθεσμία αυτή. Με τη διάταξη αυτή φαίνεται να καταργείται η εικοσαετής προθεσμία έκδοσης πράξης διοικητικού προσδιορισμού για περιπτώσεις φοροδιαφυγής όπως ίσχυε για έτη από το 2012 και μετά.
13. Παρατείνεται η προθεσμία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να εκδώσει πράξη διοικητικού προσδιορισμού (i) για όσο χρόνο διαρκεί η διαδικασία υποβολής και αποδοχής αιτήματος υπαγωγής σε Διαδικασία Αμοιβαίου Διακανονισμού (ΔΑΔ) αλλά και ολοκλήρωσης αυτής σε περίπτωση αποδοχής του σχετικού αιτήματος και (ii) για ένα έτος από την έκδοση της απόφασης Αμοιβαίου Διακανονισμού.
14. Σε περίπτωση χρήσεων που έχουν περαιωθεί με ειδικές διατάξεις ή έχουν εκδοθεί πράξεις προσδιορισμού φόρου και περιέλθουν νέα στοιχεία υπόψη της Φορολογικής Διοίκησης σε σχέση με αυτές τις χρήσεις εντός της συνήθους προθεσμίας παραγραφής, το δικαίωμα του Δημοσίου να επιβάλει πρόσθετους φόρους παρατείνεται κατά ένα έτος μόνο στην περίπτωση που τα στοιχεία αυτά έγινα γνωστά κατά το τελευταίο έτος της συνήθους προθεσμίας παραγραφής.
Ηλεκτρονικό τιμολόγιο και Ηλεκτρονική διαβίβαση δεδομένων στην ΑΑΔΕ
15. Προβλέπεται η υιοθέτηση του ευρωπαϊκού προτύπου έκδοσης (Οδηγία 2014/55/ΕΕ) ως βάση για τη διαμόρφωση του ηλεκτρονικού τιμολογίου που θα εφαρμοστεί από όλες τις οντότητες και στο πλαίσιο των λοιπών συναλλαγών τους εκτός αυτών που διενεργούνται στο πλαίσιο δημοσίων συμβάσεων (B2G) – για τις οποίες ισχύει ειδικότερο νομικό πλαίσιο.
16. Θεσμοθετείται η υποχρέωση των επιχειρήσεων που υπάγονται στο ρυθμιστικό πλαίσιο του Ν. 4308/2013 (νόμος Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων) να διαβιβάζουν ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ δεδομένα των λογιστικών αρχείων-στοιχείων τους, βιβλίων τους, φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών κλπ. (μέσω της πλατφόρμας MyDATA).
Αλλαγές στα μέτρα διασφάλισης του Δημοσίου
17. Περιορίζεται η δέσμευση του 50% των πάσης φύσεως παρακαταθηκών, καταθέσεων, λογαριασμών και θυρίδων φορολογουμένων στα πλαίσια μέτρων διασφάλισης των οφειλών στο Δημόσιο, κατ’ ανώτατο όριο στο διπλάσιο του ποσού της σχετικής οφειλής.