«Πονοκέφαλος» η φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών
Η απόφαση είναι ειλημμένη και δεν αλλάζει. Ο χαμηλός συντελεστής 9% για εισοδήματα ως 10.000 ευρώ θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου και θα καλύπτει όλα τα φυσικά πρόσωπα, δηλαδή όχι μόνο μισθωτούς, αγρότες και συνταξιούχους αλλά και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Και κάπου εδώ αρχίζουν τα δύσκολα για το υπουργείο Οικονομικών.
Με μια απλή μαθηματική πράξη αντιλαμβάνεται κανείς ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ελευθέρων επαγγελματιών θα έχει το 2021, οπότε θα γίνει η εκκαθάριση των εισοδημάτων του 2020, μείωση φόρου 1.300 ευρώ. Για ποιόν λόγο; Επειδή η μεγάλη μάζα δηλώνει εισόδημα έως 10.000 ευρώ, άρα ο φόρος δεν θα υπολογίζεται με 22% αλλά με 9%. Αν αυτή η θετική παρέμβαση περιοριστεί, όμως, στη μείωση του συντελεστή, στο υπουργείο Οικονομικών έχουν πλήρη επίγνωση ότι η «τρύπα» στον Προϋπολογισμό θα είναι χαώδης.
Το 2016- 2017, όταν η προηγούμενη κυβέρνηση έφερε το νόμο Κατρούγκαλου και συνέδεσε τις εισφορές των επαγγελματιών με το μηνιαίο εισόδημα, άπαντες είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου της απόκρυψης εισοδημάτων, καθώς ήταν προφανές ότι πολλοί θα έσπευδαν να πετύχουν με ένα σμπάρο δύο τρυγόνια: και να περιορίσουν το φορολογούμενο εισόδημα και να πληρώνουν εισφορές με το κατώτερο ποσό. Το υπουργείο Οικονομικών υποεκτίμησε τότε τον κίνδυνο, ολιγώρησε και το πλήρωσε με μια «τρύπα» περίπου 1 δις ευρώ στα έσοδα από τους παρακρατούμενους φόρους.
Το πάθημα δεν έγινε μάθημα. Πέρα από την παραβατικότητα, όπως αυτή αποτυπώνεται στα αποτελέσματα των φορολογικών ελέγχων, η δεύτερη «βόμβα» έσκασε στον ΕΦΚΑ, καθώς ενώ ο φετινός προϋπολογισμός είχε στηθεί με παραδοχή πλεονάσματος 245 εκατ. Ευρώ, τελικά προκύπτει «τρύπα» 294 εκατ. Ευρώ, επειδή πρέπει να επιστραφούν περί τα 120 εκατ. Ευρώ σε ελεύθερους επαγγελματίες, των οποίων η εκκαθάριση των προηγούμενων χρήσεων «έδειξε» χαμηλότερο εισόδημα άρα και χαμηλότερη υποχρέωση εισφορών.
Τα στοιχεία εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα από το Taxis είναι αποκαλυπτικά:
• Το 2016, δήλωσαν 4,676 δις ευρώ
• Το 2017, δήλωσαν 3,895 δις ευρώ
• Το 2018, δήλωσαν 3,443 δις ευρώ
Αν και η μείωση του αριθμού των υπόχρεων έπαιξε ρόλο στον περιορισμό των εισοδημάτων, στο υπουργείο Οικονομικών είναι παγιωμένη η αντίληψη ότι υπάρχει συστηματική απόκρυψη εισοδημάτων και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο αναζητούνται ασφαλιστικές δικλείδες. Πέρα από τις αλλαγές που σχεδιάζει το υπουργείο Εργασίας στο σύστημα υπολογισμού των εισφορών, στο υπουργείο Οικονομικών προσδοκούν ότι ο συνδυασμός της ηλεκτρονικής εφορίας (ηλεκτρονικά τιμολόγια, ηλεκτρονικά βιβλία), με την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών (κίνητρα για αύξηση της χρήσης πλαστικού χρήματος και αντικίνητρα για συναλλαγές με μετρητά), θα κλείσει κάποιες από τις «τρύπες», ενώ η ΑΑΔΕ από την πλευρά της ετοιμάζεται για ελέγχους αμερικανικού τύπου, με διασταυρώσεις δαπανών, εισοδημάτων, περιουσιακών στοιχείων. Το αν αυτά είναι αρκετά, θα αποδειχθεί λίαν συντόμως στην πράξη…