Ανάπλαση Φαληρικού Όρμου: Το μεγαλύτερο δημόσιο έργο στην Αττική
Όταν στα τέλη της δεκαετίας του 1990 έγινε γνωστό πως ο Φαληρικός Όρμος, η περιοχή δηλαδή από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας έως το Δέλτα Φαλήρου, προορίζεται για Ολυμπιακός πόλος, πολλοί ήταν εκείνοι που πίστεψαν πως η παραμελημένη έκταση επρόκειτο να αξιοποιηθεί ουσιαστικά.
Η αναβάθμιση της έκτασης ωστόσο, περιορίστηκε στην ανέγερση των ολυμπιακών εγκαταστάσεων, όπως τα γήπεδα beach volley και handball, δίχως να υλοποιηθεί το σχέδιο που εκπόνησε ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας για το άνοιγμα της πόλης στη θάλασσα, αλλά και για σειρά παρεμβάσεων στην περιοχή.
Το όραμα της ανάπλασης επανήλθε στο προσκήνιο το 2010, με αφορμή την κατασκευή του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» (ΚΠΙΣΝ). Τότε μάλιστα το ίδρυμα χρηματοδότησε μελέτη για την αξιοποίηση της έκτασης, ύψους 3 εκατομμυρίων ευρώ, που εκπόνησε ο φημισμένος Ιταλός αρχιτέκτονας Ρέντσο Πιάνο, ο οποίος σχεδίασε το ΚΠΙΣΝ. Όμως και αυτό το σχέδιο παραπέμφθηκε στις καλένδες καθώς ουδέποτε εξασφαλίστηκε η απαραίτητη χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.
Τον Αύγουστο του 2016, με νόμο πέρασε το μεγαλύτερο κομμάτι της περιοχής, περίπου 500 στρέμματα στην Περιφέρεια Αττικής. Ένα χρόνο αργότερα είχε ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία και ξεκίνησαν τα έργα, προϋπολογισμού 75 εκατομμυρίων ευρώ, για την πρώτη φάση ανάπλασης του Φαληρικού Όρμου.
Η πρώτη φάση του έργου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος Φεβρουαρίου 2019. Θα περιλαμβάνει την κατασκευή δύο υπόγειων αντιπλημμυρικών καναλιών, μεταξύ της Λεωφόρου Συγγρού και του Ιλισού ποταμού, και ανάμεσα στις εκβολές του Κηφισού και του Ιλισού. Στα δύο κανάλια θα τοποθετηθούν υδραυλικά συστήματα τα οποία θα συλλέγουν τα ύδατα που θα συσσωρεύονται, θωρακίζοντας αντιπλημμυρικά την περιοχή του Μοσχάτου και της Καλλιθέας.
Η παρέμβαση που θα γίνει αντιληπτή στους πολίτες περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη, θα αφορά στην μετατόπιση της Λεωφόρου Ποσειδώνος, με τη δημιουργία ενός νέου δρόμου ταχείας κυκλοφορίας, μήκους 2 χμλ, από τη Λεωφόρο Συγγρού έως την Εθνική Οδό.
Σε δύο σημεία μάλιστα, στο ύψος του Μοσχάτου και της Καλλιθέας, η νέα παραλιακή λεωφόρος θα είναι υπόγεια για μήκος 600 μέτρων, καθώς θα κατασκευαστούν δύο πεζοδιαβάσεις που θα προσφέρουν πρόσβαση στους πολίτες μέχρι τη θάλασσα.
Οι πεζοδιαβάσεις, που θα αποτελούν και δύο μικρά πάρκα πρασίνου, θα έχουν μήκος 300 μέτρων η κάθε μία. Ο σχεδιασμός του έργου προβλέπει επίσης την κατασκευή μονάδας καθαρισμού υδάτων κοντά στον Ελαιώνα, μέσα στον Κηφισό ποταμό.
Μετά τον καθαρισμό, τα νερά θα μεταφέρονται σε δεξαμενές μέσα στο πάρκο των 220 στρεμμάτων που θα δημιουργηθεί στη δεύτερη φάση του έργου, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για την άρδευση των χώρων πρασίνου. Στην πρώτη φάση του έργου θα μετατοπιστούν οι γραμμές του ΤΡΑΜ στο ίδιο επίπεδο με τη Λεωφόρο Ποσειδώνος από τη Συγγρού μέχρι τις εκβολές του Κηφισού, ενώ θα κατασκευαστεί και ποδηλατόδρομος παράλληλα με την κοίτη του Ιλισού ποταμού.
Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη φάση του έργου, με αρχικό προϋπολογισμό 90 εκατομμύρια ευρώ, προβλέπεται η δημιουργία πάρκου 220 στρεμμάτων και η κατασκευή 3 χώρων στάθμευσης 980 θέσεων. Δύο από τα πάρκινγκ θα είναι υπόγεια και θα κατασκευαστούν στο άκρο των δύο πεζογεφυρών, στην πλευρά της θάλασσας. Ο τρίτος χώρος στάθμευσης, 180 θέσεων προβλέπεται να κατασκευαστεί στον αδόμητο χώρο κοντά στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας.
Το πάρκο, που θα είναι δημόσιο, θα έχει χαμηλή βλάστηση η οποία θα ταιριάζει με το Αττικό τοπίο. Σε ό,τι αφορά τη συντήρηση της έκτασης μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης, που αναμένεται να έχει διάρκεια περίπου 2,5 ετών, η Περιφέρεια Αττικής προτίθεται να πραγματοποιήσει διαγωνισμό για την ενοικίαση των παλιών ολυμπιακών εγκαταστάσεων σε ιδιώτες.
Οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις έχουν έκταση περίπου 11.000 τ.μ. και μπορούν να αξιοποιηθούν για συναυλίες και για διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως θεατρικές παραστάσεις.
Όπως δηλαδή έχει πράξη η ΕΤΑΔ τα τελευταία έτη με την πλατεία Νερού, στην οποία διοργανώνονται συναυλίες με σημαντικά οφέλη. Είναι ενδεικτικό πως τα έσοδα της ΕΤΑΔ ετησίως από την αξιοποίηση της πλατείας Νερού, ανέρχονται σε περίπου 700 χιλιάδες ευρώ.
Η ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου αποτελεί το μεγαλύτερο δημόσιο έργο σε εξέλιξη στην Αττική. Το έργο χρηματοδοτείται από τα αποθεματικά της Περιφέρειας.