«Τσίμπησαν» τα ελληνικά ομόλογα

Τάσεις αυτονόμησης αλλά επί τα χείρω, επιδεικνύουν τα ελληνικά χαρτιά, αφού αν και η κρίση Ρώμης- Βρυξελλών δείχνει να έχει καταλαγιάσει μέχρι νεωτέρας, οι πιέσεις στα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου συνεχίστηκαν και σήμερα.

Η τιμή του 10ετούς κυμάνθηκε μεταξύ 4,563% - 4,593%, μοιάζοντας να… φλερτάρει με τα υψηλότερα επίπεδα, παρά να υποχωρήσει προς τα όρια του 4%, που είναι και το επιθυμητό στην παρούσα φάση. Όσο κι αν είναι η «ρηχή» αγορά και η χαμηλή εμπορευσιμότητα του ελληνικού χρέους, που καθιστούν πανεύκολη την… αναρρίχηση των ελληνικών ομολόγων, δεν παύει να προβληματίζει το γεγονός ότι όσο εύκολη μοιάζει η «ανηφόρα», τόσο δύσκολη αποδεικνύεται η «κατηφόρα».

Εν τω μεταξύ, το Ελληνικό Δημόσιο κέρδισε μια από τις δικαστικές μάχες, που προκάλεσε το «κούρεμα» του PSI σε χιλιάδες μικροομολογιούχους και εκτός συνόρων. Μια από αυτές τις προσφυγές, Αυστριακού πολίτη, έφτασε ως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, που κλήθηκε να απαντήσει αν αρμόδιο δικαστήριο να κρίνει τη διαφορά, είναι το αυστριακό ή το ελληνικό και η απόφαση έδωσε πίστωση χρόνου στην ελληνική πλευρά.

Ο Leo Kuhn, κάτοικος Βιέννης (Αυστρία), απέκτησε, μέσω αυστριακής τράπεζας-θεματοφύλακα, ελληνικά κρατικά ομόλογα ονομαστικής αξίας 35 000 ευρώ. Πρόκειται για τίτλους στον κομιστή οι οποίοι παρέχουν το δικαίωμα να επιστραφεί το κεφάλαιο κατά τη λήξη τους και να εισπραχθούν τόκοι. Στο πλαίσιο της υποχρεωτικής ανταλλαγής στην οποία η Ελλάδα προέβη το 2012, τα ομόλογα που κατείχε ο L. Kuhn αντικαταστάθηκαν με νέα ομόλογα μικρότερης ονομαστικής αξίας.

Ο L. Kuhn άσκησε ενώπιον των αυστριακών δικαστηρίων αγωγή κατά της Ελλάδας, με αίτημα την τήρηση των αρχικών όρων δανεισμού ή την επιδίκαση αποζημίωσης. Η Ελλάδα προέβαλε ότι τα αυστριακά δικαστήρια δεν έχουν διεθνή δικαιοδοσία για την εκδίκαση τέτοιων διαφορών. Το Oberster Gerichtshof (Ανώτατο Δικαστήριο, Αυστρία) ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, από το Δικαστήριο να ερμηνεύσει τον κανονισμό «Βρυξέλλες Ια» για τη διεθνή δικαιοδοσία σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις .

Ο κανονισμός αυτός θέτει ως γενικό κανόνα ότι διεθνή δικαιοδοσία έχουν τα δικαστήρια του κράτους μέλους της κατοικίας του εναγομένου. Ωστόσο, όσον αφορά τις διαφορές εκ συμβάσεως, ο εν λόγω κανονισμός προβλέπει έναν κανόνα ειδικής βάσης διεθνούς δικαιοδοσίας, κατά τον οποίο διεθνή δικαιοδοσία έχει επίσης το δικαστήριο του τόπου όπου εκπληρώθηκε ή πρέπει να εκπληρωθεί η παροχή.

Ο L. Kuhn εξέθεσε συναφώς ότι, μέχρι την ημέρα της αναγκαστικής ανταλλαγής, η Ελλάδα κατέβαλλε τους τόκους σε λογαριασμό του που τηρούνταν σε τράπεζα στην Αυστρία. Κατά συνέπεια, το Oberster Gerichtshof επιθυμεί να διευκρινιστεί αν ο τόπος εκπλήρωσης της παροχής καθορίζεται, εν προκειμένω, από τους όρους δανεισμού κατά την έκδοση των εν λόγω ομολόγων ή από τον τόπο πραγματικής τήρησης των όρων δανεισμού, όπως είναι ο τόπος καταβολής των τόκων.

Με τη σημερινή απόφασή του, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι ο κανονισμός «Βρυξέλλες Iα» δεν έχει εφαρμογή στην επίμαχη διαφορά, επειδή αυτή δεν εμπίπτει στις «αστικές ή εμπορικές υποθέσεις» κατά την έννοια του εν λόγω κανονισμού. Πράγματι, η επίμαχη διαφορά ανάγεται σε εκδήλωση δημόσιας εξουσίας και προκύπτει από πράξεις του Ελληνικού Δημοσίου κατ’ ενάσκηση της εξουσίας αυτής.

Ο Έλληνας νομοθέτης θέσπισε, στο πλαίσιο και υπό περιστάσεις βαριάς οικονομικής κρίσης, νόμο που προέβλεψε την αναδρομική προσθήκη ρήτρας συλλογικής δράσης η οποία παρέσχε τη δυνατότητα να επιβληθεί τροποποίηση των αρχικών όρων δανεισμού των επίμαχων κρατικών ομολόγων σε όλους τους κομιστές των τίτλων αυτών, συμπεριλαμβανομένων των κομιστών οι οποίοι θα επιθυμούσαν να αντιταχθούν σε αυτήν.

Επιπλέον, η ως άνω ρήτρα υπηρετεί τον σκοπό γενικού συμφέροντος που συνίσταται στην αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους του ελληνικού κράτους και στην αποτροπή του ενδεχομένου αποτυχίας του σχεδίου αναδιάρθρωσης του εν λόγω χρέους, προκειμένου να αποφευχθεί στάση πληρωμών του κράτους αυτού και να διασφαλιστεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ.

Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ως προς το σημείο αυτό ότι, με τις δηλώσεις της 21ης Ιουλίου και της 26ης Οκτωβρίου 2011, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ κατέστησαν σαφές ότι, όσον αφορά τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, η κατάσταση της Ελλάδας απαιτούσε λύση έκτακτου χαρακτήρα. Ο έκτακτος χαρακτήρας της κατάστασης αυτής προκύπτει επίσης από το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης, από 1ης Ιανουαρίου 2013, σε όλα τα νέα κρατικά χρεόγραφα της ζώνης του ευρώ με προθεσμία λήξης άνω του έτους περιλαμβάνονται ρήτρες συλλογικής δράσης με τρόπο που να διασφαλίζει ότι οι νομικές τους συνέπειες είναι απαράλλακτες.