Ολοταχώς για έκδοση ως το τέλος Ιουλίου
Τα ιστορικά χαμηλά ρεκόρ, που σπάνε κάθε ημέρα τα ελληνικά ομόλογα, δεν αποτελούν έκπληξη για όσους χειρίζονται το ευαίσθητο θέμα του Δημόσιου Χρέους, ούτε για όσους βρίσκονται σε ανοικτή γραμμή με τα επιτελεία των μεγάλων επενδυτικών funds και τραπεζών, καθώς επί της ουσίας αθροίζονται και συνδυάζονται τα καλά νέα από το μέτωπο της ευρωπαϊκής οικονομίας, με τις διαφαινόμενες θετικές πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό ήτοι η απομάκρυνση του σεναρίου των αλλεπάλληλων εκλογικών αναμετρήσεων.
Το… φλερτ του 10ετούς με το ψυχολογικό όριο του 2% και του 5ετούς με φράγμα του 1%, ενισχύει το αίσθημα της προσμονής για την επόμενη έκδοση, η οποία εκτός εντυπωσιακού απροόπτου θα πρέπει να αναμένεται το αργότερο ως το τέλος του μήνα. Σύμφωνα με πληροφορίες, όλα είναι έτοιμα για να… πατηθεί το κουμπί και ο δρόμος είναι στρωμένος, καθώς οι επενδυτές έχουν στείλει προ πολλού το μήνυμα στην Αθήνα ότι θα «μπουν» μαζικά. Με τη νέα έκδοση- πιθανώς 7ετούς χωρίς να αποκλείεται η έκπληξη ενός μακροπρόθεσμου ομολόγου- θα καλυφθεί το φετινό δανειακό πρόγραμμα, καθώς υπολείπονται μόλις 2 δις για να «κλείσει» ο κύκλος.
Πηγές με άμεση γνώση της διαδικασίας σημειώνουν, ωστόσο, ότι επειδή το Φθινόπωρο θα είναι «περίεργο», θα είναι σαφώς πιο δύσκολο, λόγω των επικείμενων διαβουλεύσεων με τους Θεσμούς για το φετινό Προϋπολογισμό και τον απαιτητικό δημοσιονομικό σχεδιασμό του 2020, θα ήταν χρήσιμο να γίνει άλλη μία έκδοση- έστω με reopening- ως τα μέσα Σεπτεμβρίου.
Η προετοιμασία και η προσμονή για τις επόμενες κινήσεις στο πεδίο διαχείρισης του Δημόσιου Χρέους γίνονται με φόντο την απρόσμενη διαμάχη για το εάν πρέπει, μπορεί ή απαιτείται να ζητηθεί μια προληπτική γραμμή στήριξης, ενδεχόμενο που δεν περιλαμβάνεται ούτε στο πρόγραμμα της Ν.Δ. ούτε του ΣΥΡΙΖΑ. Υπάρχει, θεωρητικά, κάποιο όφελος από μια τέτοια επιλογή; Σε καθαρά τεχνικό επίπεδο κι αφού παραμεριστούν αστερίσκοι, υποσημειώσεις και προϋποθέσεις, άνθρωποι της αγοράς εκτιμούν ότι θα μπορούσε να λύσει προβλήματα για τις τράπεζες, χωρίς να προκαλέσει αναταράξεις στην αγορά ομολόγων.
Συγκεκριμένα, σε καθαρά θεωρητικό επίπεδο, μια πιστωτική γραμμή θα μπορούσε να «απελευθερώσει» τα 15,7 δις του buffer και να πέσουν αυτά στα «κόκκινα» δάνεια. Πώς θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο; Ενδεχομένως ως collateral για την εφαρμογή των σχεδίων του ΤΧΣ και της ΤτΕ, δεδομένου ότι αυτήν τη στιγμή υπάρχει πρόβλημα λόγω του ότι τα κρατικά ομόλογα βρίσκονται σε μη επενδυτική βαθμίδα. Σε καθαρά θεωρητικό επίπεδο, μια τέτοια γραμμή θα επέτρεπε τη συμμετοχή στο QE- έστω στα απόνερα του- κι όπως εκτιμούν άνθρωποι της αγοράς, αυτό θα ήταν αρκετό για να μη διαταραχθεί το ευνοϊκό κλίμα στις αποδόσεις των ομολόγων. Υπάρχουν, όμως, πολλά «αλλά», που καθιστούν μια τέτοια συζήτηση άκαιρη ή και επιζήμια…
Πώς θα μπορούσαν αυτά τα 15,7 δις ευρώ να μη θεωρηθούν κρατική ενίσχυση και να μην κινηθούν ακόμα και διαδικασίες bail in; Πώς θα μπορούσε η Ελλάδα να αποφύγει να πέσουν αυτά τα 15,7 δις στο έλλειμμα; Απαντήσεις σε αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα- και προφανώς σε πολλά άλλα που θα ανέκυπταν από μια τέτοια διαδικασία- δεν μπορούν να δοθούν με ασφάλεια και πειστικότητα, πόσο μάλλον όταν εμπλέκονται και αποφάσεις/διαδικασίες στα ευρωπαϊκά όργανα.
Πέρα από τις τεχνικές δυσκολίες, υπάρχει και το πολιτικό πρόβλημα. Κάθε πιστωτική γραμμή, όπως ορίζει σαφώς ο Κανονισμός του ESM στο άρθρο 3, προϋποθέτει ένα MoU, δηλαδή ένα Μνημόνιο. Θα μπορούσε να είναι light; Ποιος θα μπορούσε να το διασφαλίσει αυτό; Θα μπορούσε να συνδυαστεί με το σχεδιασμό φοροελαφρύνσεων, που έχουν και τα δύο κόμματα που διεκδικούν την εξουσία; Θα μπορούσε να παρακαμφθεί αυτός ο Κανονισμός ή ακόμα και να αλλάξει; Θα μπορούσε να συνδυαστεί με μια συμφωνία για χαμηλότερα πλεονάσματα; Μόνο και μόνο η πληθώρα αυτών των ερωτημάτων, πόσο μάλλον η πολυπλοκότητα τους, δείχνει ότι μια τέτοια συζήτηση δεν μπορεί να γίνεται ελαφρά τη καρδία…