Ο «γκρίζος» χάρτης του ΟΟΣΑ για τα συνταξιοδοτικά συστήματα
Οι νέοι είναι καταδικασμένοι να δουλέψουν περισσότερα χρόνια από τους πατεράδες και τους παππούδες τους, ενώ παρ’ όλο που το αυξημένο προσδόκιμο ζωής επιμηκύνει το χρόνο που κάποιος θα λαμβάνει μελλοντικά τη σύνταξη του, αυτή τελικά θα είναι πολύ μικρότερη των προγόνων του, αφού μόνο έτσι μπορεί (;) να αντέξει το σύστημα.
Με μια νέα, διαφορετική μελέτη του ο ΟΟΣΑ επιχειρεί να αποτυπώσει τις αλλαγές στα συνταξιοδοτικά συστήματα στα κράτη- μέλη του, οι οποίες ήταν επιβεβλημένες λόγω των διαφορετικών συνθηκών σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, κυρίως ως προς την τάση ταχείας γήρανσης του πληθυσμού άρα και της συρρίκνωσης του εργατικού δυναμικού. Το βασικό συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι όσοι γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1990 καλούνται να εργαστούν για περισσότερα χρόνια, περνώντας, όμως, περισσότερο χρονικό διάστημα της ζωής τους ως συνταξιούχοι και μάλιστα περίπου 10% παραπάνω από τη γενιά του 1940.
Περίοδος ενήλικης ζωής σε σύνταξη
Πολλές χώρες για να επιφέρουν κάποια σχετική ισορροπία προχώρησαν ήδη σε αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, όπου πλέον ως ηλικία αποχώρησης καταγράφεται το 62ο έτος ηλικίας. Στις χώρες του ΟΟΣΑ η μέση ηλικία συνταξιοδότησης σήμερα διαμορφώνεται στα 64,2 έτη κι επί της ουσίας αφορά στη γενιά του 1956, ενώ για τη γενιά του 1996 ήδη έχει ανέβει στα 65,8 έτη. Παρά ταύτα, ωστόσο ο Οργανισμός σημειώνει ότι αυτό δεν είναι αρκετό κι έτσι για τη γενιά του 1996 η ηλικία συνταξιοδότησης θα πρέπει να ανέβει κατά μέσο όρο στα 67,2 έτη…
Υπάρχει, όμως, ένα… μικρό προβληματάκι ακόμα, που χαλάει την εξίσωση. Αν και η νέα γενιά καλείται να εργαστεί πολύ περισσότερο- και με μάλλον χαμηλότερες αποδοχές αναλογικά με την προηγούμενη γενιά- τα ποσοστά αναπλήρωσης θα είναι σημαντικά μικρότερα, οδηγώντας σε μικρότερες συντάξεις. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΟΟΣΑ, η γενιά του 1996 θα πάρει σύνταξη μικρότερη κατά 10% σε σχέση με τη γενιά του 1940! Είναι ενδεικτικό ότι το μέσο ποσοστό αναπλήρωσης στις χώρες του ΟΟΣΑ για τη γενιά του 1940 ήταν 57,4%, για τη γενιά του 1956 που συνταξιοδοτείται σήμερα έχει πέσει στο 56,7% και για τη γενιά του 1996 συρρικνώνεται στο 51,5%.
Μεταξύ των χωρών με τις μεγαλύτερες μειώσεις ποσοστών αναπλήρωσης, ακόμα και πάνω από 15 ποσοστιαίες μονάδες, είναι η Ελλάδα. Η γενιά του 1940 βγήκε στη σύνταξη με αναπλήρωση στο 70,6%, η γενιά του 1956 βγαίνει στη σύνταξη με 62,8% και η γενιά του 1996 θα βγει με ποσοστό αναπλήρωσης 53,9%!
Ακαθάριστο ποσό αναπλήρωσης
Πέρα από την αναζήτηση του συσχετισμού του προσδόκιμου ζωής, με τα ποσοστά αναπλήρωσης και τελικά των αντοχών των συνταξιοδοτικών συστημάτων, ο ΟΟΣΑ καταγράφει μια τάση των κρατών- μελών του να στραφούν σε πιο προσωποκεντρικά συστήματα, με πιο έντονα τα κεφαλαιοποιητικά στοιχεία (ατομικές μερίδες) και τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, ειδικά μέσω επαγγελματικών ταμείων.