Οι ασφαλιστικές αποζημιώσεις που δόθηκαν σε Μάτι και Μάνδρα

Στα 358,8 εκατ. ευρώ ανήλθε στην εικοσιπενταετία 1993-2018 το ύψος των απαιτήσεων ασφαλιστικών αποζημιώσεων για τις 24.106 δηλώσεις ζημιών, που προκλήθηκαν στην Ελλάδα από συνολικά 28 συμβάντα, κυρίως φυσικές καταστροφές, όπως βροχοπτώσεις, σεισμούς και δασικές πυρκαγιές. Τα παραπάνω στοιχεία παρουσίασε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ασφαλιστικής εταιρείας «Interlife ΑΑΕΓΑ», Ιωάννης Βοτσαρίδης, με την ευκαιρία της πρόσφατης ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων της. Ο κ.Βοτσαρίδης υπενθύμισε ακόμη ότι με βάση τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, στο Μάτι, οι μαζικές αποζημιώσεις ως αποτέλεσμα των καταστροφικών πυρκαγιών στη δυτική Αττική, θα φτάσουν στα 500 εκατ. ευρώ (σ.σ. διευκρινίζεται ότι το πρώτο ποσό, τα 358,8 εκατ., στηρίζεται σε συγκεκριμένες δηλώσεις ζημιών, ενώ το δεύτερο, των 500 εκατ. ευρώ, αφορά σε απλές εκτιμήσεις, που ενδέχεται να διαφοροποιηθούν στην πράξη).

Αναλυτικότερα, κάνοντας αναδρομή στα αίτια που προκάλεσαν ζημίες την τελευταία 25ετία στην Ελλάδα, συνεπεία και της κλιματικής αλλαγής και σε συνάρτηση και με τις ασφαλιστικές αποζημιώσεις, ο κ.Βοτσαρίδης υπογράμμισε ότι οι αιτίες πρόκλησης των μεγάλων ζημιών στην Ελλάδα ήταν πέντε: συχνότερες υπήρξαν οι καταστροφικές βροχοπτώσεις (17, με 10.412 δηλωθείσες ζημιές και ποσό απαίτησης 128,6 εκατ. ευρώ), ακολούθησαν οι σεισμοί (πέντε, με 10.313 δηλωθείσες ζημίες και ύψος απαίτησης 133,5 εκατ. ευρώ), οι δασικές πυρκαγιές (τρεις μεγάλες, με 1.542 ζημίες και ποσό απαίτησης 45,8 εκατ. ευρώ), οι πολιτικές ταραχές (δύο, με 1.193 ζημίες και απαίτηση 48,5 εκατ.) και μία χιονόπτωση (646 ζημίες, με απαιτούμενα 2,4 εκατ. ευρώ).

Ως προς τη μέση δηλωθείσα ζημία, "αυτό που παρατηρεί κάποιος", σημείωσε ο κ.Βοτσαρίδης, "είναι ότι η μεγαλύτερη μέση ζημία προκλήθηκε στο διάστημα της 25ετίας από πολιτικές ταραχές -40.700 ευρώ- κι η αμέσως επόμενη από δασικές πυρκαγιές με 29.700 ευρώ. Ακολουθούν ο σεισμός, οι βροχοπτώσεις και, τέλος, οι χιονοπτώσεις. Όπως γίνεται φανερό, τα περιστατικά έντονων βροχοπτώσεων που προκαλούν καταστροφές στην Ελλάδα εμφανίζονται αρκετά συχνά τα τελευταία χρόνια" σημείωσε.

Ως προς τις πλημμύρες στη Μάνδρα και τις γύρω περιοχές, ο κ.Βοτσαρίδης υπενθύμισε ότι με βάση τις αυτοψίες που έγιναν από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, οι ζημιές από τη θεομηνία σε κατοικίες, καταστήματα και βιομηχανίες έφθασαν τις 2.500 περιπτώσεις, αφήνοντας δυστυχώς πίσω 24 νεκρούς... Οι μέσες αποζημιώσεις που δόθηκαν από το κράτος ήταν από 3.000 - 8.000 ευρώ, αναλόγως αν αφορούσαν σπίτια ή επιχειρήσεις. "Τα καταβληθέντα ποσά επιβάρυναν τη φορολογία των ήδη υπερφορολογημένων Ελλήνων, στο σύνολό τους κατά περίπου 20 εκατ. ευρώ, χωρίς να επιλύσουν ουσιαστικά τα προβλήματα αυτών που επλήγησαν από τη θεομηνία. Αντίστοιχα, οι ελληνικές ασφαλιστικές εταιρίες κατέβαλλαν αποζημιώσεις σε 326 περιπτώσεις, 177 σπίτια και επιχειρήσεις και 149 αυτοκίνητα, γιατί μόνον τόσα ήταν ασφαλισμένα έναντι των κινδύνων από φυσικά φαινόμενα. Η μέση ασφαλιστική αποζημίωση σε σπίτια και επιχειρήσεις ανήλθε στο ποσό των 66.000 € και σε αυτοκίνητα στο ποσό των 5.000 €. Συνολικά κατεβλήθησαν από τις ασφαλιστικές ποσά που υπερβαίνουν τα 12 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, οι αποζημιώσεις αυτές δεν βαρύνουν πουθενά το σύνολο των Ελλήνων φορολογούμενων. Επίσης, επιχειρήσεις όπως η Johnson & Johnson και οι αποθήκες της ΑΒ Βασιλόπουλος, ήταν ασφαλισμένες απευθείας σε ασφαλιστικές του εξωτερικού, οπότε οι σημαντικές αποζημιώσεις τους δεν περιλαμβάνονται στα παραπάνω" υπογράμμισε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Interlife.

Σχετικά με τις φονικές πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2018 στην ανατολική Αττική, ο κ.Βοτσαρίδης επισήμανε ότι, "ήδη η ασφαλιστική αγορά ανταποκρίθηκε στο μεγάλο κύμα αποζημιώσεων, παρά το γεγονός ότι μόλις το 20% των κατοικιών που επλήγησαν ήταν ασφαλισμένες, κι αυτό διότι ήταν συνδεδεμένες με δάνεια από τις τράπεζες". Ανάλογη είναι, όπως είπε, η κατάσταση με τις αποζημιώσεις στα οχήματα. "Ας μην ξεχνάμε πως στην περιοχή έχουν καεί πάνω από 1.000 οχήματα, ενώ αποζημιώσεις θα υπάρξουν και για άλλα περιουσιακά στοιχεία που υπέστησαν σοβαρές ζημιές, δίχως να συμπεριλάβουμε και περιπτώσεις ασφαλειών ζωής και ατυχημάτων από τα 100 και πλέον θύματα της πύρινης λαίλαπας. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι αρχικές εκτιμήσεις σε αυτή την περίπτωση κάνουν λόγο για περίπου 30 εκατ. ευρώ, ποσό που αναμένεται να αυξηθεί" υπογράμμισε.

Η ταχεία οικονομική ανάπτυξη και η κλιματική αλλαγή καθιστούν τον πλανήτη μας ολοένα και πιο ευάλωτο στις φυσικές καταστροφές, σημείωσε ο κ.Βοτσαρίσδς, σημειώνοντας ότι η έκθεση για τη Δημοσιονομική Ανθεκτικότητα στις Φυσικές Καταστροφές υπολογίζει ότι οι φυσικές καταστροφές στοίχισαν σε ανεπτυγμένες και αναδυόμενες οικονομίες περίπου 1,2 τρισ. δολάρια σε ζημίες την τελευταία δεκαετία. Το ποσό είναι υπερδιπλάσιο από ό, τι η αμέσως προηγούμενη περίοδος των δέκα ετών.

"Οι καταστροφές στις δημόσιες υποδομές φέρουν υψηλότατο κόστος, ενώ οι διακοπές σε βασικές υπηρεσίες στοιχίζουν ακριβότερα. Οι κυβερνήσεις καλούνται τόσο να υιοθετήσουν πιο διαφανείς και ξεκάθαρους κανόνες για τις αποζημιώσεις και την αποκατάσταση των κατεστραμμένων υποδομών, όσο, κυρίως, να δράσουν προληπτικά, για να αποτρέψουν, όπου είναι δυνατόν, τις καταστροφές" επισήμανε και πρόσθεσε ότι η Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και σε αυτόν τον τομέα είναι μονόδρομος για τη βελτίωση της ζωής των πολιτών.

"Μέσω ΣΔΙΤ οι ασφαλιστές μπορούν να παρέχουν ασφαλιστική κάλυψη για μεσαίου μεγέθους ζημίες, ενώ η κυβέρνηση περιορίζει την έκθεσή της και οι ασφαλιστές αναλαμβάνουν κινδύνους σε επίπεδο που είναι εντός των δυνατοτήτων τους. Οι κυβερνήσεις ενδέχεται επίσης να διαχειρίζονται προγράμματα αντασφάλισης. Είναι δυνατόν να απαιτούν από την ιδιωτική αγορά να αναλαμβάνει και να πληρώνει ένα ποσοστό του κινδύνου, π.χ. συμφωνίες ποσοστιαίας εκχώρησης. Οι κυβερνήσεις είναι δυνατόν να λειτουργούν ως αντασφαλιστές τελευταίου βαθμού, αναλαμβάνοντας κινδύνους πάνω από ένα ορισμένο επίπεδο ζημίας λόγω καταστροφών, π.χ. αντασφάλιση υπερβάλλοντος κεφαλαίου (excess of loss) ή περιορισμού ζημιάς (stop-loss)" εξήγησε.

Ο κ.Βοτσαρίδης αναφέρθηκε εκτενώς και σε τρεις από τις προτεινόμενες λύσεις για την καλύτερη αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών στο ασφαλιστικό πεδίο: πρώτον, την παραμετρική ασφάλιση, μέσω της οποίας επιτυγχάνεται -όπως είπε- μείωση ασφαλίστρων και γενικών εξόδων, διότι δεν απαιτείται πραγματογνωμοσύνη για τον καθορισμό των απαιτήσεων, αφού το σύστημα βασίζεται σε έναν δείκτη αναφοράς. Επίσης, επιταχύνει την αποζημίωση και είναι δυνατόν να σχετίζεται με απλούστερα ασφαλιστήρια. Δεύτερον, τη μετεωρολογική έρευνα, για την οποία επισήμανε ότι πέραν της φυσικής παρουσίας μετεωρολογικών σταθμών, απαιτείται συλλογή, διατήρηση, ανταλλαγή και αρχειοθέτηση δεδομένων και άμεση διαθεσιμότητά τους σε σχέση με τα καλυπτόμενα από ασφάλιση συμβάντα. "Τα οφέλη της επένδυσης σε μετεωρολογικές υποδομές εκτείνονται και πέραν της ανάπτυξης ασφαλιστικών προϊόντων βάσει δείκτη, ιδίως για τα δασοκομικά και γεωργικά προϊόντα. Η Επιτροπή διενεργεί σήμερα διαβουλεύσεις με στόχο την παροχή στο μέλλον μιας υπηρεσίας παρακολούθησης της κλιματικής αλλαγής στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος παρακολούθησης της γης" υπογράμμισε. Και τρίτον, τα λεγόμενα "Catastrophe Bonds" (σ.σ. ομόλογα καταστροφών): πρόκειται για χρεόγραφα που συνδέονται με ασφαλίσεις και είναι δυνατόν να θεωρηθούν αποτελεσματικός τρόπος αύξησης της ασφαλιστικής ικανότητας για εξαιρετικά απίθανα, χαμηλής συχνότητας, υψηλής σοβαρότητας συμβάντα φυσικών καταστροφών. Για τους ασφαλιστές, τους αντασφαλιστές και τις επιχειρήσεις, τα ομόλογα παρέχουν πολυετή προστασία έναντι φυσικών καταστροφών με ελάχιστο πιστωτικό κίνδυνο αντισυμβαλλομένου. Για τους επενδυτές, προσφέρουν τη δυνατότητα διαφοροποίησης και μείωσης του κινδύνου του χαρτοφυλακίου τους.