Έρχεται το τέλος του Τέλους Επιτηδεύματος;

Την κατάργηση, έστω σταδιακά, του περιβόητου Τέλους Επιτηδεύματος, περιμένει η αγορά, καθώς πρόκειται για χαρακτηριστικό δείγμα φορολογικής στρέβλωσης, με δεδομένο ότι δεν συνδέεται ούτε με τη φοροδοτική ικανότητα των υπόχρεων, δηλαδή το εισόδημα, ούτε με τη δραστηριότητα. Κοινώς «πέφτει» επί δικαίους και αδίκους.

Το Τέλος Επιτηδεύματος έκανε την εμφάνιση του το μνημονιακό έτος 2011, μαζί με την έκτακτη εισφορά, χωρίς ποτέ να αντιληφθεί κανείς ποια είναι η νομιμοποιητική του βάση. Στην πραγματικότητα, το υπουργείο Οικονομικών αδυνατώντας να εντοπίσει και να πατάξει τη μικρομεσαία φοροδιαφυγή στους ελεύθερους επαγγελματίες, υπό την πίεση της Τρόικας επέβαλε οριζόντιο Τέλος σε επιτηδευματίες (φυσικά και νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες) και ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα, κοινώς εισήγαγε χαράτσι το οποίο έκτοτε επιβάλλεται χωρίς να προβλέπεται κλιμάκωση ανάλογα του ύψους του εισοδήματος.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΑΑΔΕ, τα έσοδα από το Τέλος Επιτηδεύματος ανέρχονται σε 386 εκατ. ευρώ κι αυτά αντλούνται από περίπου 611 χιλιάδες ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα, ανεξαρτήτως αν το εισόδημα τους είναι μικρό, μεσαίο ή μεγάλο, ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για αδρανή «μπλοκάκια». Σύμφωνα με χρηστικό οδηγό που δημοσιοποίησε η ΑΑΔΕ, το Τέλος διαμορφώνεται ως εξής:

• 800 ευρώ ετησίως, για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους,
• 1.000 ευρώ ετησίως, για νομικά πρόσωπα που ασκούν εμπορική επιχείρηση και έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους,
• 650 ευρώ, ετησίως, για ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες,
• 600 ευρώ ετησίως, για κάθε υποκατάστημα.

Η απερχόμενη κυβέρνηση έκανε ένα μικρό, μάλλον δειλό βήμα, ορίζοντας ότι απαλλάσσονται από το Τέλος Επιτηδεύματος οι αγρότες - μέλη αγροτικών συνεταιρισμών, οι αγροτικοί συνεταιρισμοί, οι σχολικοί συνεταιρισμοί, οι Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας με τη μορφή Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης ή Συνεταιρισμού Εργαζομένων, καθώς και οι επιχειρήσεις ανεξαρτήτως νομικής μορφής που βρίσκονται σε εκκαθάριση, πτώχευση ή αδράνεια. Ωστόσο, είναι προφανές ότι αυτό δεν αρκεί και η αγορά αναμένει με ενδιαφέρον τη διάταξη που συμπεριλαμβάνει στο πρόγραμμα του το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, περί σταδιακής κατάργησης του Τέλους Επιτηδεύματος.

Είναι ενδεικτικό ότι ακόμα και οι Ευρωπαίοι θεωρούν προβληματική την ύπαρξη ενός τέτοιου φόρου. Στην 2η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας η Κομισιόν ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «εκτός από τον υψηλό φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, όλες οι επιχειρηματικές δραστηριότητες, που είναι ενεργές πάνω από πέντε έτη, πρέπει να πληρώνουν ένα «φιξαρισμένο» Τέλος 650 ευρώ, ανεξαρτήτως των κερδών τους. Επικαλούμενη Έκθεση της PwC, η Κομισιόν σημείωνε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις χρειάζονται υπερδιπλάσιο χρόνο για τη συμμόρφωση τους με τις φορολογικές υποχρεώσεις σε σχέση με άλλες χώρες.

Σύμφωνα με τον οδηγό της ΑΑΔΕ για το Τέλος Επιτηδεύματος, για τα φυσικά πρόσωπα, των οποίων το εισόδημα προέρχεται από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα και έχουν έγγραφη σύμβαση με μέχρι 3 φυσικά ή/ και νομικά πρόσωπα ή το 75% των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από 1 φυσικό ή/ και νομικό πρόσωπο, τα ποσά του τέλους επιτηδεύματος εξακολουθούν να ισχύουν όπως επιβλήθηκαν κατά το οικονομικό έτος 2012, δηλαδή 400 ευρώ ή 500 ευρώ, ανάλογα τον πληθυσμό και 300 ευρώ για κάθε υποκατάστημα.

Εξαιρούνται από το Τέλος οι ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και η ατομική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, εφόσον δεν έχουν παρέλθει πέντε έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών, καθώς και οι περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων, εφόσον για τον επιτηδευματία υπολείπονται τρία έτη από το έτος της συνταξιοδότησής του. Ως έτος συνταξιοδότησης νοείται το 65ο έτος της ηλικίας.