Εντυπωσιακή στροφή της οικονομίας σε υπηρεσίες
«Διαβάζοντας» κανείς το «χάρτη» της απασχόλησης από το Βορρά ως το Νότο κι από τη Δύση ως την Ανατολή της Ευρώπης, αντιλαμβάνεται ότι δύο τινά συμβαίνουν. Είτε η ευρωπαϊκή οικονομία αποβιομηχανίζεται είτε η απασχόληση στη βιομηχανία έχει αλλάξει κι έχει προσαρμοστεί στη ρομποτική εποχή. Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι Υπηρεσίες αποτελούν το παρόν και το μέλλον, αφού δίνουν τις 3 στις 4 θέσεις εργασίας κι αυτό ισχύει και για την Ελλάδα.
Τα στοιχεία είναι πραγματικά εντυπωσιακά. Η τάση στροφής της Ευρώπης στην οικονομία των Υπηρεσιών καταγράφεται από το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα αλλά πλέον βγάζει… μάτι. Είναι ενδεικτικό ότι το 2018 η απασχόληση στις Υπηρεσίες έφτασε στο 74% του συνόλου της απασχόλησης, από 66% το 2000, ενώ στην Ευρωζώνη το ποσοστό είναι ακόμα υψηλότερο: 76%. Αυτήν ακριβώς την τάση ακολουθεί και η Ελλάδα, η οποία μπήκε στη σφαίρα του Ευρώ το 2000 με τις Υπηρεσίες να δίνουν το 65% της απασχόλησης, αλλά πλέον, βρισκόμαστε στο 74,5%, χωρίς μάλιστα να ανακόπτεται αυτή η τάση ούτε στην περίοδο της κρίσης.
Ωστόσο, εκείνο που φωτίζει ακόμα περισσότερο τις τάσεις και τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας, είναι το crash test για τη συμβολή των υπηρεσιών στο ΑΕΠ της χώρας. Ενώ στην Ευρωζώνη η Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία από τις Υπηρεσίες διαμορφώνεται στο 73,1%, στην Ελλάδα βρίσκεται στο 78,3%.
Αντιθέτως, η Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία από τη βιομηχανία στην Ελλάδα περιορίζεται στο 14,1% έναντι 20,8% στην Ευρωζώνη, καταγράφοντας, μάλιστα, μια εντυπωσιακή «βουτιά» από το 19,5% το 2008, αποκαλύπτοντας έτσι την αποβιομηχάνιση που συντελείται στη χώρα μας τα τελευταία 10 χρόνια. Είναι, άλλωστε ενδεικτικό ότι τα ποσοστά απασχόλησης στη βιομηχανία στην Ελλάδα έχουν υποχωρήσει από το 12,2% το 2000, στο μόλις 9,3% το 2018.
Τα στοιχεία της Eurostat αποκαλύπτουν μια ακόμα πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή της δομής της ελληνικής οικονομίας. Ο αγροτικός τομέας στο σύνολο της Ευρώπης καλύπτει το 4,3% της απασχόλησης, ενώ στην Ευρωζώνη πέφτει στο 3,1%. Πού καταγράφονται τα υψηλότερα ποσοστά; Στη Ρουμανία (23%), στη Βουλγαρία (18%) και στην Ελλάδα, όπου η απασχόληση στον πρωτογενή τομέα φτάνει στο 11,4%! Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι το στοιχείο που δείχνει αύξηση από το 11,2% στα σημερινά επίπεδα κατά τη διάρκεια της κρίσης, γεγονός που ενισχύει την αίσθηση ότι πολλοί έκαναν επιστροφή στη γη.