Κινδυνεύουν να χαθούν 51,1 εκατ. χρηματοδοτήσεων
Τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο να χαθεί χρηματοδότηση ύψους 51,5 εκατ. ευρώ, προερχόμενη κυρίως από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η οποία προορίζεται για τη δημιουργία του Εθνικού Κέντρου Νανοτεχνολογίας, Νανοϊατρικής και Οργανικών Ηλεκτρονικών στη Θεσσαλονίκη (ΕΚΝΟΗ), κρούει το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου (ΑΠΘ).
Το ποσό που ενδέχεται να χάσουν το ΑΠΘ και η ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας από τη μη λειτουργία του Κέντρου, υποστηρίζουν πηγές του Εργαστηρίου, είναι στην πραγματικότητα πολλαπλάσιο: κι αυτό διότι, μεταξύ άλλων, θα μείνουν στο "αέρα" οι τουλάχιστον 500 νέες θέσεις ερευνητικού προσωπικού, που προβλέπεται να δημιουργηθούν τα επόμενα τέσσερα έως έξι χρόνια στο Κέντρο, αλλά και πολλές καινοτομίες και νεοφυείς επιχειρήσεις με επίκεντρο τη νανοτεχνολογία και την τεχνολογία των οργανικών ηλεκτρονικών.
Η δημιουργία του ΕΚΝΟΗ ως επέκτασης του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας, προσθέτουν, είναι μια πρόταση που υποβλήθηκε στο υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και στην ΕΤΕπ τον Σεπτέμβριο του 2016, αλλά παρότι ήδη από τον Νοέμβριο του 2017 «τρία τμήματα του ΑΠΘ και η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου έχουν αποφασίσει την ίδρυσή του, η Σύγκλητος του ΑΠΘ καθυστερεί αναίτια να δώσει την έγκρισή της». Ως αποτέλεσμα, αναφέρουν, «ενώ η πρόταση βρίσκεται προς τελική έγκριση από την ΕΤΕπ, είναι ante portas δηλαδή, το όλο εγχείρημα, ένα από τα πιο φιλόδοξα για ολόκληρη την περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας και όχι μόνο, βρίσκεται στον αέρα».
Προσθέτουν ακόμη ότι η αρμόδια επιτροπή εμπειρογνωμόνων της ΕΤΕπ θα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη στο τέλος του Ιουνίου, πιθανώς στις 26 του μηνός, αλλά προκειμένου ο διεθνής οικονομικός οργανισμός να προχωρήσει στην τελική χρηματοδότηση, θα πρέπει να έχει στα «χέρια» του μέχρι τις 14 Ιουνίου την οριστική απόφαση της Συγκλήτου του ΑΠΘ για τη δημιουργία του ΕΚΝΟΗ.
Π.Μήτκας, πρύτανης ΑΠΘ: "Έχουμε συνεννοηθεί για τρίμηνη παράταση της απόφασης χρηματοδότησης"
Ερωτηθείς σχετικά, ο πρύτανης του ΑΠΘ, καθηγητής Περικλής Μήτκας, είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Η Σύγκλητος του ΑΠΘ έχει συζητήσει επανειλημμένα την πρόταση για την ίδρυση του ΕΚΝΟΗ και έχει εκφράσει την κατ' αρχήν θετική της γνώμη για τη σχεδιαζόμενη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Έχουν αξιολογηθεί διάφορα σενάρια υλοποίησης, αλλά το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας πανεπιστημιακών ινστιτούτων αλλάζει διαρκώς. Εδώ και ένα χρόνο προκρίνεται από το υπουργείο η λύση της ένταξης τέτοιων ερευνητικών ινστιτούτων στα ιδρυόμενα ανά ΑΕΙ Πανεπιστημιακά Ερευνητικά Κέντρα (ΠΕΚ). Το ΑΠΘ έχει προτείνει την ίδρυση ΠΕΚ, όπου το ΕΚΝΟΗ μπορεί να συμπεριληφθεί ως Ινστιτούτο, αλλά οι σχετικές διατάξεις δεν έχουν ψηφισθεί ακόμα από τη Βουλή. Ενόψει των βουλευτικών εκλογών, έχουμε συνεννοηθεί με την ΕΤΕπ και τον διευθυντή του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας, Στέργιο Λογοθετίδη, για τρίμηνη παράταση της απόφασης χρηματοδότησης, μέχρις ότου διευθετηθεί το καθεστώς λειτουργίας του ΕΚΝΟΗ».
Από την πλευρά του πάντως, ο κ.Λογοθετίδης, επισημαίνει ότι σε επιστολή που έλαβε από την ΕΤΕπ στις 16 Μαΐου, του ζητείται να απαντήσει εγγράφως έως τις 14 Ιουνίου σε περίπου 100 ερωτήματα που αφορούν το ΕΚΝΟΗ, ως επέκταση του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ, και να αποστείλει εντός του ιδίου χρονοδιαγράμματος «τη θετική απάντηση της Συγκλήτου του ΑΠΘ για τη δημιουργία του ΕΚΝΟΗ, ως επέκταση του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας», ώστε να προχωρήσει η χρηματοδότηση.
Η πρόταση, η επένδυση και η συμμετοχή της ΕΤΕπ
Βάσει της πρότασης που -όπως προαναφέρθηκε- είχε υποβληθεί το 2016 για το ΕΚΝΟΗ, στο Κέντρο προτείνεται να συγκεντρωθούν όλα τα μεγάλα ερευνητικά προγράμματα και δράσεις που έχει αναλάβει και υλοποιεί το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ (όπως το έργο "έξυπνο" εργοστάσιο - SmartLine, το έργο CORNET, θέματα που σχετίζονται με τη Νανοϊατρική κλπ), αλλά και άλλα εργαστήρια και καθηγητικό προσωπικό του ΑΠΘ. Στόχος του, μεταξύ άλλων, προτείνεται να είναι η σύναψη ακόμη περισσότερων συνεργασιών, διεκδικήσεων ερευνητικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων, ο συντονισμός και η αξιοποίηση τους μέσα στο πλαίσιο του ΕΚΝΟΗ και υπό την ομπρέλα του ΑΠΘ.
Το συνολικό ύψος της επένδυσης στο ΕΚΝΟΗ υπολογίζεται, όπως προαναφέρθηκε, στα 51,5 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων το 75% προβλέπεται να επενδυθεί από την ΕΤΕπ και το 25% από το ελληνικό Δημόσιο.
«Υπήρχαν άλλες 20 αντίστοιχες προτάσεις από διάφορους φορείς της Ευρώπης προς την ΕΤΕπ, αλλά αυτή επίλεξε το συγκεκριμένο έργο, εκφράζοντας έτσι τη στήριξή της στην ελληνική ακαδημαϊκή αριστεία, ιδιαίτερα αυτή που αναπτύχθηκε τα τελευταία είκοσι χρόνια στην περιοχή της Θεσσαλονίκης γύρω από το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας» επισημαίνει ο κ.Λογοθετίδης.
Εδώ και περισσότερο από δύο χρόνια, προσθέτει, το υπουργείο Παιδείας και Έρευνας έχει εγκρίνει τη δημιουργία αυτού του Κέντρου σε συνεννόηση με την ΕΤΕπ, στο οποίο θα αναπτύσσονται προϊόντα Νανοτεχνολογίας, εύκαμπτων οργανικών ηλεκτρονικών, Νανοϊατρικής, "έξυπνες" συσκευασίες τροφίμων, και καινοτομίες που έχουν σχέση με την αγροδιατροφή, την ενέργεια, τα ηλεκτρονικά, τις τηλεπικοινωνίες κλπ.
Υπενθυμίζεται ότι το ΑΠΘ υπέγραψε σύμφωνο συνεργασίας με την ΕΤΕπ, τον Σεπτέμβριο του 2017, ώστε η τράπεζα να διαθέσει την ομάδα των εμπειρογνωμόνων της για τη βοήθεια και προετοιμασία της πρότασης και του επιχειρηματικού σχεδίου προς χρηματοδότηση