Η διαδικασία ρύθμισης των οφειλών προς τα ταμεία

Τη διαδικασία ρύθμισης των οφειλών σε έως 120 δόσεις προς τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, καθορίζει μεταξύ άλλων, το σχέδιο νόμου των υπουργείων Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών, με τίτλο «Ρύθμιση οφειλών προς τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, τη φορολογική διοίκηση και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α' βαθμού. Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις Δημοσίου και λοιπές ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές διατάξεις, ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων και άλλες διατάξεις».

Συγκεκριμένα, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη (φυσικό ή νομικό πρόσωπο), παρέχεται η δυνατότητα υπαγωγής σε ρύθμιση του συνόλου των οφειλών που δημιουργήθηκαν έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2018 προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένων και οφειλών που υπάγονται στη ρύθμιση του ν. 4469/2017, με τις πάσης φύσεως προσαυξήσεις, πρόσθετα τέλη και τόκους, λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής. Από τη ρύθμιση αυτή εξαιρούνται:

- Μη μισθωτοί ασφαλισμένοι. Στους εν λόγω οφειλέτες παρέχεται έκπτωση 85% επί των πάσης φύσεως προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και τόκων, λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής.

- Ασφαλισμένοι του πρώην ΟΓΑ, στους οποίους παρέχεται έκπτωση 100% επί των πάσης φύσεως προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και τόκων, λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής, όπως έχουν διαμορφωθεί έως την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση.

- Εργοδότες από την απασχόληση εργαζομένων. Στους εν λόγω οφειλέτες παρέχεται έκπτωση επί των πάσης φύσεως προσαυξήσεων και τόκων, λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής, όπως έχουν διαμορφωθεί έως την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση, ποσοστού 100% σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής της κύριας οφειλής και ποσοστού 50% σε περίπτωση τμηματικής καταβολής της κύριας οφειλής.

Eπίσης, ορίζεται σε 120 κατ' ανώτατο όριο ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων καταβολής του συνόλου της οφειλής που προκύπτει, μετά την υπαγωγή των οφειλετών στη ρύθμιση. Τα ελάχιστα ποσά της οριζόμενης μηνιαίας δόσης ορίζονται τα 50 ευρώ για τους μη μισθωτούς και εργοδότες και τα 30 ευρώ για τους ασφαλισμένους του πρώην ΟΓΑ.

Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, στο εν λόγω καθεστώς δύναται να υπαχθούν, με επιλογή του οφειλέτη, οφειλές που έχουν δημιουργηθεί έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2018 και οι οποίες, κατά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση, τελούν σε αναστολή είσπραξης. Όπως διευκρινίζεται στο σχέδιο νόμου, οφειλές από κάθε είδους παροχές που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως σε ασφαλισμένο ή συνταξιούχο έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2018, δύναται να υπαχθούν στην προτεινόμενη ρύθμιση, εφόσον δεν έχει εκδοθεί καταδικαστική απόφαση ποινικού δικαστηρίου σε βάρος του οφειλέτη, λόγω των οφειλών αυτών.

Παράλληλα προβλέπεται ότι, εάν η οφειλή που υπάγεται σε ρύθμιση, όπως αυτή προκύπτει μετά τον υπολογισμό της, είναι κάτω από το προβλεπόμενο όριο (4.000 ευρώ για τους δικαιούχους σύνταξης του πρώην ΟΓΑ και 20.000 ευρώ για τους δικαιούχους σύνταξης του πρώην ΟΑΕΕ), ο οφειλέτης δικαιούται απονομής σύνταξης, εφόσον πληρούνται και οι λοιπές συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις. Ειδικότερα, για τους ασφαλισμένους του πρώην ΟΓΑ που συμπληρώνουν το 67ο έτος της ηλικίας τους, μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2019, το προβλεπόμενο όριο οφειλής διαμορφώνεται στο ποσό των 6.000 ευρώ.

Στις 30 Σεπτεμβρίου του 2019 ορίζεται η καταληκτική ημερομηνία υπαγωγής στο προτεινόμενο μέτρο.

Συντάξεις χηρείας

Με το σχέδιο νόμου, τροποποιείται το άρθρο 12 του ν. 4387/2016 αναφορικά με τη χορήγηση σύνταξης, λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου, στα επιζώντα μέλη.

Ειδικότερα:

- Καταργούνται οι ηλικιακοί περιορισμοί που τίθενται στον επιζώντα σύζυγο, προκειμένου να του χορηγηθεί η σύνταξη, λόγω θανάτου. Οι συντάξεις, λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου, καταβάλλονται εφεξής στους επιζώντες συζύγους, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, ακόμα και μετά την παρέλευση τριετίας.

- Παρατείνεται η καταβολή σύνταξης, λόγω θανάτου, για τα δικαιοδόχα άγαμα τέκνα, μέχρι το 24ο έτος της ηλικίας τους, αντί μέχρι το 18ο που ισχύει, ανεξαρτήτως φοίτησής τους ή μη σε αναγνωρισμένες ανώτερες ή ανώτατες σχολές του εσωτερικού ή εξωτερικού ή ΙΕΚ.

- Μειώνεται σε τρία έτη από πέντε έτη που ισχύει, η ελάχιστη διάρκεια γάμου μεταξύ θανόντος συνταξιούχου/ασφαλισμένου και επιζώντος συζύγου για την απόκτηση δικαιώματος σύνταξης από τον επιζώντα σύζυγο.

- Αυξάνεται σε 70% από 50% που ισχύει, το ποσοστό επί του ποσού της σύνταξης που δικαιούται ή που έχει δικαιωθεί ο θανών σύζυγος, το οποίο δικαιούται να λάβει ο επιζών σύζυγος.

- Ορίζεται ότι το 50% της σύνταξης που λαμβάνει ο επιζών σύζυγος, μετά την παρέλευση της τριετίας, εφόσον εργάζεται ή αυτοαπασχολείται ή λαμβάνει σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή, δεν μπορεί να υπολείπεται των κατώτατων προβλεπόμενων ορίων (του ποσού της εθνικής σύνταξης, ήτοι 384 ευρώ ή των 360 ευρώ).

- Οι παραπάνω ρυθμίσεις εφαρμόζονται από την έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση νομοσχεδίου και σε όσες αποφάσεις συνταξιοδότησης έχουν ήδη εκδοθεί, κατ' εφαρμογή του ν. 4387/2016.

- Χορηγείται, ειδικά στα δικαιούχα σύνταξης τέκνα θανόντος ασφαλισμένου ή συνταξιούχου, ασφαλιστική ικανότητα και παροχές υγειονομικής περίθαλψης σε είδος, ακόμα και μετά το 24ο έτος της ηλικίας τους και όχι αργότερα από τη συμπλήρωση του 35ου.

Θεσμικές παρεμβάσεις για την επέκταση των δικαιώματων των εργαζομένων και την ενδυνάμωση του πλαισίου προστασίας τους

- Παρέχεται η δυνατότητα πρόσβασης των εργαζομένων στο πληροφοριακό σύστημα του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, «ΕΡΓΑΝΗ» για την ανάκτηση δεδομένων που αφορούν την εργασιακή σχέση τους. Επίσης, στο εν λόγω πληροφοριακό σύστημα αναγγέλλεται από τους εργοδότες ο αριθμός κυκλοφορίας μοτοποδηλάτου ή μοτοσυκλέτας που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοί τους, κατά την εκτέλεση της εργασίας τους για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων.

Προβλέπεται εφεξής από πλευράς του εργοδότη:

- Η λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων, όταν οι εργαζόμενοι, κατά την εκτέλεση της εργασίας τους, χρησιμοποιούν μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα, ιδιοκτησίας, νομής ή κατοχής του εργοδότη, για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων, ώστε τα οχήματα να είναι κατάλληλα, προσαρμοσμένα και συντηρημένα, προκειμένου να διασφαλίζονται η ασφάλεια και η υγεία τους.

- Ο εφοδιασμός με τον κατάλληλο εξοπλισμό προστασίας των εργαζομένων που χρησιμοποιούν μοτοποδήλατο ή μοτοσυκλέτα, ιδιοκτησίας, νομής ή κατοχής δικής του ή των εργαζομένων, κατά την εκτέλεση της εργασίας τους για τη μεταφορά ή διανομή προϊόντων και αντικειμένων.

- Η καταβολή πρόσθετης μηνιαίας αποζημίωσης χρήσης και συντήρησης του οχήματος που ισούται τουλάχιστον με το 15% του νόμιμου κατώτατου μηνιαίου μισθού ή της αντίστοιχης προκύπτουσας αναλογίας σε περίπτωση μερικής απασχόλησης, όταν ο εργαζόμενος χρησιμοποιεί μεταφορικό μέσο δικής του ιδιοκτησίας, νομής ή κατοχής. Η αποζημίωση αυτή δεν υπόκειται σε κρατήσεις ασφαλιστικών εισφορών και καταβάλλεται από τους εργοδότες, μέσω λογαριασμού πληρωμών.

- Σε περίπτωση που ο εργοδότης δεν τηρεί τα προβλεπόμενα αναφορικά με την ασφάλεια των ως άνω εργαζομένων, καθώς και την καταβολή πρόσθετης μηνιαίας αποζημίωσης χρήσης και συντήρησης του οχήματος, τιμωρείται με τις προβλεπόμενες κυρώσεις της κείμενης νομοθεσίας (επιβολή χρηματικού προστίμου, φυλάκιση, κλπ).

- Ο εργοδότης που εκτελεί οικοδομική εργασία ή τεχνικό έργο, υποχρεούται να αναγγέλλει ηλεκτρονικά το απασχολούμενο προσωπικό, πριν από την έναρξη κάθε ημερήσιας απασχόλησης. Η αναγγελία θα πρέπει να γίνεται στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ», αντί στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΟΠΣ-ΣΕΠΕ), που ισχύει σήμερα. Επανακαθορίζεται το νομοθετικό πλαίσιο των διοικητικών κυρώσεων που επιβάλλονται στον εργοδότη, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.