Ιστορικό ρεκόρ εξαγωγών: Ανήλθαν σε 35,7 δισ. ευρώ

Έσπασαν κάθε ρεκόρ οι εξαγωγές ελληνικών προϊόντων το 2018 και είχαν καθοριστική συμβολή στην ανάπτυξη της οικονομίας, ενώ το ΙΟΒΕ προβλέπει ότι η ανοδική τους πορεία θα συνεχισθεί το 2019, αλλά η επιδείνωση των συνθηκών στο διεθνές εμπόριο θα επιβραδύνει το ρυθμό αύξησης.

Όπως τονίζεται στην τριμηναία έκθεση του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, το 2018 «οι εξαγωγές αγαθών διαμορφώθηκαν σε νέο διαχρονικά μέγιστο επίπεδο, τόσο σε αξία, σε σταθερές τιμές (€35,7 δισεκ.), όσο και ως ποσοστό του ΑΕΠ (18,8%)».

Η ισχυρή δυναμική των εξαγωγών δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της ευνοϊκής διεθνούς συγκυρίας, κυρίως δηλαδή της ισχυρής ανάπτυξης στην Ευρώπη, που απορροφά τον κύριο όγκο των ελληνικών εξαγωγών, αλλά «ασφαλώς εκφράζει και τη στροφή κλάδων και επιχειρήσεων προς τις εξαγωγές, που συντελέστηκε σταδιακά κατά την τελευταία δεκαετία», όπως σημειώνει το ΙΟΒΕ.

Ειδικότερα, τα στοιχεία για το 2018 δείχνουν ότι συντελέσθηκε ένα μικρό εξαγωγικό θαύμα:

• Καταγράφεται αύξηση των εξαγωγών προϊόντων με υψηλό ρυθμό (15,2%), στο σύνολο των αγαθών, καθώς και εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών (+10,1%). Η ενίσχυση ζήτησης προήλθε πρωτίστως από τις χώρες της Ε.Ε. (+14,0% ή +€2,1 δισ.), λόγω συνεχιζόμενης, ταχύρρυθμης ανάπτυξης.
• Οι εξαγωγές αγαθών διαμορφώθηκαν στο σύνολο του 2018 στα €33,3 δισ., έναντι €28,9 δισ. το 2017, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 15,2%, βάσει των στοιχείων της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Αυτό το επίπεδο είναι το υψηλότερο τουλάχιστον από το 2004.
• Εξαιρώντας τις εξαγωγές πετρελαιοειδών - πλοίων, οι υπόλοιπες εξαγωγές αυξήθηκαν πέρυσι κατά 10,1%, καθώς διαμορφώθηκαν στα €21,9 δισεκ., από €19,9 δισ. πρόπερσι.
•  Η αξία των εξαγωγών προϊόντων της ελληνικής οικονομίας αντιστοιχούσε στο 61,4% των εισαγωγών της, ενώ το 2017 έφθανε το 58,0%.
• Ένα ενδιαφέρον στοιχείο, που δείχνει τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί στις εξαγωγές αγαθών, είναι ότι αυτές, σε απόλυτους όρους, αυξήθηκαν περισσότερο το 2018 και από τις εξαγωγές υπηρεσιών, παρότι η τουριστική βιομηχανία της χώρας είχε πολύ ισχυρές επιδόσεις. Οι εξαγωγές προϊόντων αυξήθηκαν περισσότερο κατά €2,76 δισ., έναντι αύξησης €2,48 δισ. των εξαγωγών υπηρεσιών.

Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις, σε αυτές τις συνθήκες, συγκεντρώνουν μεγάλη ρευστότητα και παίρνουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην επενδυτική δραστηριότητα.

«Η αναμενόμενη νέα διεύρυνση των εξαγωγών, αγαθών και υπηρεσιών, αν και μάλλον θα είναι ηπιότερη από ότι στα προηγούμενα δύο χρόνια, θα τονώσει για ακόμα ένα έτος τη ρευστότητα των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Οι πολύ καλές εξαγωγικές επιδόσεις των πρόσφατων ετών θα αποτελέσουν επαρκές επενδυτικό κίνητρο για αρκετές εξαγωγικές επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως της φετινής τάσης στις εξαγωγές. Άλλωστε, μια χρονιά αρκετά ηπιότερης ανόδου θα τους έδινε την ευχέρεια να ανταποκριθούν ευκολότερα στις συνθήκες των επενδύσεων», εκτιμά το ΙΟΒΕ.

«Σε επίπεδο κλάδων, η κινητικότητα στις επενδύσεις λόγω εξαγωγών θα εκδηλωθεί κυρίως στον Τουρισμό (συμπεριλαμβανομένων των ενοικιάσεων μέσω Airbnb), στη Μεταποίηση, στις Μεταφορές και την Αποθήκευση. Η υλοποίησή τους θα πραγματοποιηθεί από τον Κατασκευαστικό κλάδο, τονώνοντας τη δραστηριότητά του», εκτιμά το ΙΟΒΕ.

Η αύξηση προβλέπεται ότι θα συνεχισθεί και φέτος, αλλά θα είναι σαφώς ασθενέστερη, για λόγους που συνδέονται με τις διεθνείς συνθήκες. «Υπό τα περιοριστικά μέτρα πολιτικής στο διεθνές εμπόριο και την ολοκλήρωση επέκτασης του Q-E (σ.σ.: πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ), θα αποκλιμακωθεί η άνοδος των εξαγωγών σε ποσοστό 5,5%», εκτιμά γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, καθηγητής Νίκος Βέττας.

Ειδικότερα, η ισχυρή δυναμική των δύο προηγούμενων ετών εκτιμάται από το ΙΟΒΕ ότι θα συνεχισθεί το τρέχον έτος με μικρότερη ταχύτητα. Κύρια αιτία για αυτό θα είναι η επιβράδυνση της ανάπτυξης στην περιφέρεια που αποτελεί τον κύριο εμπορικό προορισμό, την ευρωζώνη, λόγω της ολοκλήρωσης της επέκτασης της πολιτικής νομισματικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ, των επιπτώσεων των πολιτικών εμπορικού προστατευτισμού των ΗΠΑ και των επιπλοκών στην οικονομία της Γερμανίας εξαιτίας των στην αυτοκινητοβιομηχανία της.

Το ΙΟΒΕ σημειώνει ότι δεν διαφαίνεται προοπτική κλιμάκωσης της ανάπτυξης και στον προορισμό στον οποίο πέρυσι σημειώθηκε η μεγαλύτερη διεύρυνση των εξαγωγικών ροών σε απόλυτους όρους, την Κίνα, κατόπιν της αυστηροποίησης της πιστωτικής πολιτικής. Από την άλλη πλευρά, προβλέπεται να συνεχιστεί και να επιταχυνθεί η ανάπτυξη προς τη Βραζιλία, στην οποία οφείλεται η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση πέρυσι προς κάποια γεωγραφική περιφέρεια (Κεντρική – Λατινική Αμερική). Έτσι, ο ρυθμός αύξησης των εξαγωγών προϊόντων προβλέπεται να είναι μονοψήφιος, στην περιοχή του 5,0%.