Το πιο δαπανηρό συνταξιοδοτικό σύστημα στην Ε.Ε.
Το πλέον δαπανηρό σύστημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα, παρά τις μεγάλες περικοπές και μεταρρυθμίσεις που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, η οποία παρουσιάστηκε χθες σε ημερίδα που διοργάνωσε η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ), το 2016 η συνταξιοδοτική δαπάνη στην Ελλάδα ως ποσοστό του ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο 17,7% έναντι 12,6% που είναι ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με την μελέτη είναι αναγκαία η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος με τη δημιουργία κεφαλαιοποιητικού πυλώνα ο οποίος θα αναλάβει την διαχείριση μέρους των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων. Η προτεινόμενη μεταρρύθμιση περιλαμβάνει μείωση των ασφαλιστικών εισφορών στην εργασία και δημιουργία ενός κεφαλαιοποιητικού πυλώνα αποταμίευσης για τη σύνταξη.
Με την πρόταση του ΙΟΒΕ, για την διοχέτευση μέρους των ασφαλιστικών εισφορών στον νέο πυλώνα, επιτυγχάνεται σημαντική μείωση εισφορών και παράλληλα σημαντική αύξηση των παροχών με τη νέα κεφαλαιοποιητική επικουρική.
Ο κ. Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, πρόεδρος της ΕΑΕΕ, ανοίγοντας την ημερίδα ανέφερε σχετικά: «Χρειάζεται ακόμα πολλή δουλειά για την επίλυση του συνταξιοδοτικού ζητήματος. Η λύση, την οποία ακολουθούν με επιτυχία πολλές χώρες, είναι η δημιουργία πραγματικών κεφαλαιοποιητικών πυλώνων, της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ασφάλισης. Η ασφαλιστική αγορά έχει όλες τις προϋποθέσεις για να συνεισφέρει ουσιαστικά σε μία τέτοια λύση: τεχνογνωσία και εμπειρία, κεφάλαια, ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, αυστηρή εποπτεία και διαφάνεια».
Ο κ. Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής στο ΙΟΒΕ και καθηγητής στο ΟΠΑ, παρουσίασε βασικά ευρήματα από μελέτη του ΙΟΒΕ με θέμα «Συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση και ανάπτυξη». Η μελέτη αναδεικνύει αδυναμίες του ισχύοντος συνταξιοδοτικού συστήματος και προτείνει αναμόρφωσή του προκειμένου να τονώσει τους μακροχρόνιους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Η προτεινόμενη μεταρρύθμιση περιλαμβάνει μείωση των ασφαλιστικών εισφορών στην εργασία και δημιουργία ενός κεφαλαιοποιητικού πυλώνα αποταμίευσης για τη σύνταξη. Η μελέτη ποσοτικοποιεί το δημοσιονομικό κόστος μετάβασης της πρότασης και εκτιμά τα οφέλη από την εφαρμογή της πρότασης για την οικονομική δραστηριότητα. Η προτεινόμενη μείωση των εισφορών ενισχύει τα κίνητρα για απασχόληση αυξάνοντας τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας κατά περίπου 100 χιλιάδες άτομα. Σε συνδυασμό με ενίσχυση των επενδύσεων του κεφαλαιοποιητικού πυλώνα, το πραγματικό ετήσιο ΑΕΠ εκτιμάται ότι αυξάνεται έως και 7 δισ. ευρώ κατά μέσο όρο για τα επόμενα 40 χρόνια.
Η πρόταση του ΙΟΒΕ
Διανεμητικός πυλώνας
• Κατάργηση των εισφορών για την υφιστάμενη επικουρική διανεμητικού χαρακτήρα.
• Γραμμικότερη σχέση μεταξύ εθνικής σύνταξης και ετών ασφάλισης.
• Χαμηλότερο πλαφόν για εισφορές (π.χ. 5 φορές ο κατώτατος μισθός).
Νέα Επικουρική
• Πλήρως κεφαλαιοποιητική.
• Δημιουργία ατομικών λογαριασμών αποταμίευσης.
• Υποχρεωτικού χαρακτήρα αφορολόγητες εισφορές 6% (3% ο εργαζόμενος & 3% ο εργοδότης).
• Προαιρετική για αγρότες, επιτηδευματίες και αυτοαπασχολούμενους.
• Κατώφλι στις εισφορές της νέας επικουρικής.
• Αποδίδονται μόνο στο τμήμα των μεικτών αποδοχών που υπερβαίνουν τον κατώτατο μισθό.
• Εισφορές = 6% × (Μεικτές αποδοχές − Κατώτατος Μισθός).
• Ισοδύναμο με πραγματικό (effective) επίπεδο εισφορών γύρω στο 3% κατά μ.ο.
Προαιρετική κεφαλαιοποιητική ασφάλιση
• Επαναφορά των φορολογικών κινήτρων στην προαιρετική ασφάλιση (έως ένα πλαφόν).
• Έως το 2013 υπήρχε πρόβλεψη για μείωση φόρου σε ποσοστό 10% για δαπάνες ασφαλίστρων έως τα €1.200 για μονομελές νοικοκυριό και τα €2.400 για οικογένεια.
• Μέγιστη μείωση φόρου €120 και €240 αντίστοιχα.
• Ενίσχυση των φορολογικών κινήτρων.
• Ενδεικτική πρόταση: 25% μείωση φόρου για νέες αποταμιεύσεις έως €2.000 για μονομελές νοικοκυριό και €3.000 για οικογένεια ανά έτος.
• Μέγιστη μείωση φόρου: 500€ για μονομελές νοικοκυριό και τα 750€ για οικογένεια.
Στο πλαίσιο της ημερίδας, ο πρόεδρος του ΣΕΒ, κ. Θεόδωρος Φέσσας τόνισε πως η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος θα έχει θετική επίδραση στην οικονομία και την απασχόληση. «Χωρίς κεφαλαιοποιητικούς πυλώνες το ασφαλιστικό σύστημα δεν είναι βιώσιμο. Ο 2ος και ο 3ος πυλώνας πρέπει να έχουν κεφαλαιοποιητική βάση και να ενισχύονται με φορολογικά κίνητρα. Έτσι λειτουργεί όλος ο κόσμος», ανέφερε ο κ. Φέσσας.
Ο Πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Γιάννης Ρέτσος ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο τουρισμός στηρίζει ενεργά τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, καθώς συνεισφέρει πολύ περισσότερο στην απασχόληση και τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης σε σχέση με την άμεση συνεισφορά του στο ΑΕΠ. Η λειτουργία του 2ου και του 3ου πυλώνα είναι πράγματι αναγκαία για την ικανοποιητική λειτουργία του ασφαλιστικού συστήματος σε κάθε χώρα. Όμως, έχει μεγάλη σημασία η χρονική, η ευρύτερη οικονομική και η κοινωνική συγκυρία, για την όποια μεταρρύθμιση».
