ΔΝΤ: Φέτος η κορύφωση της ανάπτυξης στην Ελλάδα
Σχετικά αισιόδοξο για την οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα τη διετία 2019 – 2020 εμφανίζεται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στην έκθεσή του για την παγκόσμια οικονομία (World Economic Outlook), που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα και περιλαμβάνει «ψαλιδισμένες» προβλέψεις για την ανάπτυξη σε διεθνές επίπεδο κατά 0,2% και για την ευρωζώνη κατά 0,3%.
Σχετικά με την Ελλάδα, το Ταμείο δεν αλλάζει τις προηγούμενες προβλέψεις του για το ρυθμό ανάπτυξης, σύμφωνα με τις οποίες θα κορυφωθεί το 2019 η ανάκαμψη, μετά τη λήξη της μεγάλης περιπέτειας της οικονομικής κρίσης.
Ειδικότερα, το ΔΝΤ εκτιμά ότι από 2,1%, ο ρυθμός ανάπτυξης θα επιταχυνθεί φέτος στο 2,4%. Παρότι στην ευρωζώνη θα έχουμε αισθητή επιβράδυνση (από 1,8% σε 1,3%), το Ταμείο δεν αναθεωρεί προς το χειρότερο τις εκτιμήσεις του για την ελληνική οικονομία.
Όμως, αυτό που σταθερά γεννά προβληματισμό, όταν ανατρέχει κανείς στις προβλέψεις του ΔΝΤ, είναι ότι η ανάκαμψη, μετά από μια ύφεση μακράς διάρκειας, που μείωσε κατά το 1/4 το προϊόν της οικονομίας, θα είναι σχετικά ασθενής, ενώ μετά την κορύφωση, το 2019, έρχεται μικρή επιβράδυνση το 2020 (από 2,4% σε 2,2%) και θα ακολουθήσει ως και το 2024, σύμφωνα με το Ταμείο, μια διαδικασία «προσγείωσης» σε ένα ρυθμό ανάπτυξης πολύ χαμηλό για μια οικονομία, που έχει να αντιμετωπίσει τόσο υψηλό χρέος, δημόσιο και ιδιωτικό, όπως η ελληνική. Το 2024, ο ρυθμός ανάπτυξης εκτιμάται ότι έχει υποχωρήσει στο 1,2%.
Για την παγκόσμια οικονομία, το Ταμείο περιμένει ότι φέτος θα έχουμε μια υποχώρηση της ανάπτυξης από το 3,6% στο 3,3%, με την Γερμανία να σημειώνει το πιο απότομο «φρενάρισμα» (από 1,5% σε 0,8%), λόγω των προβλημάτων στο παγκόσμιο εμπόριο και στην αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας. Η πρόβλεψη για την ανάπτυξη φέτος στην Γερμανία έχει αναθεωρηθεί προς το χειρότερο κατά 0,5% και αυτή η αναθεώρηση είναι η μεγαλύτερη που κάνει το Ταμείο στις προβλέψεις του για τις ανεπτυγμένες οικονομίες.
Από τις μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης, στη χειρότερη θέση βρίσκεται η Ιταλία, καθώς οι προβλέψεις «ψαλιδίζονται» επίσης κατά μισή μονάδα, με την εκτιμώμενη αύξηση του ΑΕΠ να μειώνεται στο οριακό ποσοστό του 0,1%.
Το 2020, πάντως, το Ταμείο εκτιμά ότι η παγκόσμια οικονομία θα επανέλθει σε ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης (3,6% από 3,3%), καθώς θα αρχίσουν να γίνονται ήδη από το β’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους αισθητές οι θετικές επιδράσεις από τα υποστηρικτικά μέτρα που λαμβάνουν οι κεντρικές τράπεζες, αξιοποιώντας κατάλληλα τα περιθώρια που δίνει ο χαμηλός πληθωρισμός.
Παρότι γενικά οι προβλέψεις παραμένουν καλές, όπως σημειώνει η οικονομική σύμβουλος του Ταμείου, Τζίτα Γκόπιναθ, υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι για την ανάπτυξη.
Οι σημαντικότεροι είναι:
- Η επισφαλής ανακωχή για τα θέματα του εμπορίου, καθώς οι εντάσεις μπορεί να αναζωπυρωθούν και να επεκταθούν σε άλλες περιοχές, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, προκαλώντας σοβαρές διαταραχές στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες,
- Μια ενδεχομένως δυσάρεστη έκπληξη από την ανάπτυξη της οικονομίας της Κίνας,
- Τα ρίσκα από το Brexit, που παραμένουν πολύ σοβαρά.
Οι χρηματοπιστωτικές αδυναμίες που σχετίζονται με τα υψηλά επίπεδα δημόσιου και ιδιωτικού χρέους σε ορισμένες χώρες και περιλαμβάνουν τις παρενέργειες που δημιουργεί στις τράπεζες το δημόσιο χρέος (όπως στην περίπτωση της Ιταλίας), θα μπορούσαν να προκαλέσουν γρήγορη, δυσμενή αλλαγή των χρηματοπιστωτικών συνθηκών, εάν για παράδειγμα, υπάρξει κάποιο επεισόδιο φυγής επενδυτικών κεφαλαίων από τις αγορές (risk-off) ή ένα Brexit χωρίς συμφωνία Βρετανίας - Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με την ανάπτυξη να προβλέπεται ασθενής σε σημαντικές περιοχές για την παγκόσμια οικονομία, η υλοποίηση τέτοιων δυσμενών σεναρίων θα έφερνε δραματική επιδείνωση των οικονομικών προοπτικών, σε μια περίοδο όπου θα υπάρχει περιορισμένο περιθώριο για παρέμβαση με συμβατικά μέτρα δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής. Γι’ αυτό είναι κεφαλαιώδους σημασίας να αποφευχθούν τα ακριβά λάθη από τις αρχές, όπως προειδοποιεί η οικονομική σύμβουλος του ΔΝΤ.