Ισοτιμία ευρώ-δολαρίου: Θα μπορούσε το ευρώ να «γλιστρήσει» κάτω από το δολάριο το 2025;

Το ευρώ -κοντά στο πιο αδύναμο επίπεδό του τα τελευταία δύο χρόνια- αντιμετωπίζει αυξανόμενους κινδύνους από τα δασμολογικά σχέδια του Τραμπ, τις αποκλίνουσες πολιτικές της Fed-ΕΚΤ και τη γεωπολιτική αβεβαιότητα. Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η ισοτιμία με το δολάριο θα μπορούσε να επιστρέψει στις αρχές του 2025.

Καθώς το ευρώ βρίσκεται κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο ετών, η διαφαινόμενη σκιά των ανανεωμένων αμερικανικών δασμών, των αποκλινουσών νομισματικών πολιτικών και των διατλαντικών γεωπολιτικών αλλαγών εγείρει ένα δελεαστικό ερώτημα: θα πέσει το ευρώ κάτω από την ισοτιμία με το δολάριο τους επόμενους μήνες;

Πόσο κοντά είμαστε;

Το ευρώ έπεσε κάτω από το 1,03 στις 10 Ιανουαρίου, αγγίζοντας τα χαμηλά που παρατηρήθηκαν τελευταία τον Οκτώβριο του 2022, καθώς η ισχυρότερη από την αναμενόμενη αύξηση της απασχόλησης στις ΗΠΑ τον Δεκέμβριο ενίσχυσε το δολάριο εν μέσω προσδοκιών για αυστηρές πολιτικές της Federal Reserve. Αυτό τοποθετεί το ευρώ επικίνδυνα κοντά στην ισοτιμία, ένα ψυχολογικά σημαντικό όριο.

Την Δευτέρα, το ευρώ υποχωρεί περαιτέρω, στα 1,0204 δολάρια.

Αυτά τα επίπεδα αντικατοπτρίζουν εκείνα του καλοκαιριού του 2022, όταν το ευρώ υποχώρησε έως και 0,95 δολάρια έως τον Σεπτέμβριο, σημειώνει το Euronews.

Τότε, ένα επιθετικό ξεκίνημα των αυξήσεων των επιτοκίων της Federal Reserve, η καθυστερημένη απάντηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και μια ευρωπαϊκή κρίση φυσικού αερίου δημιούργησαν μια τέλεια καταιγίδα για το νόμισμα. 

Θα μπορούσε ένα παρόμοιο σύνολο πιέσεων να ωθήσει το ευρώ ξανά κάτω από την ισοτιμία στις αρχές του 2025;

Παρά τη σημαντική αποδυνάμωση του ευρώ από την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ τον Νοέμβριο του 2024, ο πλήρης αντίκτυπος των οικονομικών πολιτικών της κυβέρνησής του δεν έχει ακόμη φανεί.

Μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων του Τραμπ είναι οι σαρωτικές αυξήσεις δασμών – έως και 60% σε κινεζικά προϊόντα και 10-20% στις εισαγωγές από αλλού, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης – σε συνδυασμό με φορολογικές περικοπές για αμερικανικές εταιρείες και ιδιώτες. 

Επιπλέον, οι απαιτήσεις του Τραμπ για αύξηση των ευρωπαϊκών δαπανών του ΝΑΤΟ και ο σκεπτικισμός του για τις διατλαντικές δεσμεύσεις έχουν δημιουργήσει νέες γεωπολιτικές εντάσεις.

Αυτές οι πολιτικές θα μπορούσαν να βλάψουν το ευρώ μέσω τριών βασικών καναλιών.

Οι δασμοί Τραμπ: Νέο σοκ στο εμπόριο της Ευρώπης

Οι υψηλότεροι δασμοί σε ευρωπαϊκά αγαθά, ιδιαίτερα αυτοκίνητα και φαρμακευτικά προϊόντα, θα πλήξουν την εξαγωγική ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. 

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΕ εξήγαγε 502,3 δισ. ευρώ σε αγαθά στις ΗΠΑ το 2023, αντιπροσωπεύοντας το 20% των συνολικών εξαγωγών της εκτός ΕΕ, με μηχανήματα, οχήματα (207,6 δισ. ευρώ) και χημικά προϊόντα (137,4 δισ. ευρώ) μέχρι το μεγαλύτερο μέρος.

Οι υψηλότεροι δασμοί θα μπορούσαν να καταστήσουν τα ευρωπαϊκά προϊόντα λιγότερο ανταγωνιστικά στην αγορά των ΗΠΑ, μειώνοντας τη ζήτηση για το ευρώ.

Αν και αυτή η προσαρμογή θα πάρει χρόνο, θα μπορούσε να ασκήσει σταθερή πτωτική πίεση στο νόμισμα. Ο αναλυτής της Goldman Sachs Kamakshya Trivedi σημείωσε πρόσφατα, «οι αγορές συναλλάγματος γενικά αγωνίζονται να τιμολογήσουν πλήρως τους κινδύνους δασμών εκ των προτέρων», υποδηλώνοντας ότι το δολάριο θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω μόλις εφαρμοστούν αυτές οι πολιτικές.

Αποκλίνουσα πολιτική Fed-ΕΚΤ εν μέσω πληθωρισμού και ανισοτήτων ανάπτυξης 

Η εμπορική πολιτική δεν είναι ο μόνος παράγοντας που ασκεί πίεση στο ευρώ.  
Οι δασμοί και οι φορολογικές περικοπές είναι πιθανό να τροφοδοτήσουν τον πληθωρισμό των ΗΠΑ, ενώ θα καταστέλλουν την ευρωπαϊκή ανάπτυξη, οδηγώντας σε αποκλίνουσες πορείες νομισματικής πολιτικής.  

Οι αυξανόμενες τιμές των ΗΠΑ μπορεί να ωθήσουν την Federal Reserve να διατηρήσει υψηλότερα επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ενώ η χαμηλότερη ανάπτυξη της Ευρώπης θα μπορούσε να πιέσει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να χαλαρώσει τις νομισματικές συνθήκες για να τονώσει τη ζήτηση.

«Οι αποκλίνουσες θέσεις πολιτικής θα μπορούσαν να ωθήσουν το ευρώ 3% χαμηλότερα σύμφωνα με ένα βασικό σενάριο, αλλά η πτώση θα μπορούσε να φτάσει το 10% εάν εφαρμοστούν πλήρως οι δασμοί και οι φορολογικές περικοπές», εκτιμά η Goldman Sachs. Μια τέτοια μετατόπιση πιθανότατα θα πυροδοτούσε σημαντική ροή κεφαλαίων από περιουσιακά στοιχεία σε ευρώ προς το δολάριο.

Γεωπολιτική αβεβαιότητα και ενεργειακές πολιτικές 

Οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι αλλαγές στην ενεργειακή πολιτική προσθέτουν ένα ακόμη στρώμα ευπάθειας για το ευρώ. Οι εκκλήσεις του εκλεγμένου προέδρου Τραμπ προς τα μέλη του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ, σε συνδυασμό με τις αμφιβολίες για την υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, έχουν ταρακουνήσει τις διατλαντικές σχέσεις.

Η ενέργεια εν τω μεταξύ, παραμένει μια κρίσιμη ανησυχία. Η ευρωπαϊκή κρίση φυσικού αερίου του 2022 ανάγκασε το μπλοκ να εισάγει ακριβό LNG από τις ΗΠΑ, αυξάνοντας το κόστος και αυξάνοντας τη ζήτηση για δολάρια. Μια επανάληψη μιας τέτοιας δυναμικής, σε συνδυασμό με τη γεωπολιτική αβεβαιότητα, θα μπορούσε και πάλι να βαρύνει πολύ το ευρώ.

Η αλληλεπίδραση αυτών των παραγόντων – δασμοί, απόκλιση νομισματικής πολιτικής και γεωπολιτικές αλλαγές – αφήνει το ευρώ αντιμέτωπο με μια ευάλωτη συγκυρία. 

Ενώ οι αγορές παρακολουθούν προσεκτικά τις ανακοινώσεις πολιτικής από την κυβέρνηση Τραμπ και περαιτέρω καθοδήγηση από τις κεντρικές τράπεζες, η πιθανότητα το ευρώ να δοκιμάσει την ισοτιμία με το δολάριο ήδη από το πρώτο εξάμηνο του 2025 παραμένει απτή.

Το αν αυτές οι δυνάμεις θα σύρουν το ευρώ σε νέα χαμηλά θα εξαρτηθεί από την έκταση των αλλαγών στην πολιτική των ΗΠΑ και την ικανότητα της Ευρώπης να εξουδετερώσει τις επιπτώσεις τους. 

Προς το παρόν, ωστόσο, οι προοπτικές για το ενιαίο νόμισμα εμφανίζονται όλο και πιο εύθραυστες.