Τι αλλαγές φέρνει το νέο ασφαλιστικό

Το ασφαλιστικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε χθες Δευτέρα στη Βουλή περιλαμβάνει διατάξεις που αφορούν τους πολύτεκνους, τους ένστολους, τους αγρότες, τις νέες μητέρας και άτομα με αναπηρία, την εξαγορά πλασματικών ετών για τους δικαιούχους επικουρικής σύνταξης στο δημόσιο, αλλά και την απονομή εφάπαξ.

Με τις διατάξεις του σχεδίου νόμου προτείνεται παράλληλα και ο ψηφιακός μετασχηματισμός του Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.

Όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε τη Δευτέρα στη Βουλή είναι «το πρώτο νομοσχέδιο στην ιστορία της χώρας που θα συνοδεύεται από πλήρη ειδική αναλογιστική μελέτη για τις κύριες και τις επικουρικές συντάξεις και θα επιβεβαιώνει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, μέχρι το 2070». Παράλληλα, το νέο νομοσχέδιο συνοδεύει, ολοκληρωμένη μελέτη επάρκειας συντάξεων την οποία εκπόνησε το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Δεύτερο χαρακτηριστικό στο οποίο στέκονται οι ίδιες πηγές είναι το γεγονός ότι μετά από 12 χρόνια, είναι το πρώτο ασφαλιστικό νομοσχέδιο το οποίο όπως τονίζουν «δεν θα έχει καμία μείωση στις συντάξεις», αλλά αντίθετα, θα έχει αυξήσεις από τις οποίες θα ευνοηθούν εργαζόμενοι που θα έχουν 30 χρόνια ασφάλισης και πάνω.

Τέλος, οι κυβερνητικές πηγές κάνουν λόγο για ένα ασφαλιστικό νομοσχέδιο απλό, ευέλικτο και ελεύθερο το οποίο «αφήνει στο παρελθόν το νόμο Κατρούγκαλου και δημιουργεί ένα ελκυστικό, ανταποδοτικό ασφαλιστικό σύστημα».

Οι εισφορές για τους μισθωτούς

Μισθωτοί που ασκούν παράλληλα επιχειρηματική δραστηριότητα – εφόσον έχουν μεικτό μισθό 934 ευρώ, καλύπτουν τα 252 ευρώ, που αντιστοιχούν στη 2η ασφαλιστική κατηγορία των αυτοαπασχολουμένων και εκπληρώνουν πλήρως τις ασφαλιστικές του υποχρεώσεις.

Σημειώνεται ότι με το νέο νομοσχέδιο διαμορφώνεται μια κλίμακα με έξι σκαλοπάτια, ανάμεσα από τα οποία οι 900.000 μη μισθωτοί μπορούν να επιλέξουν, με αίτησή τους, εκείνο που επιθυμούν. Αίτηση για μεταβολή ασφαλιστικής κατηγορίας μπορεί να υποβάλλεται οποτεδήποτε, σε κάθε περίπτωση όμως η μετάταξη από κατηγορία σε κατηγορία θα γίνεται από την 1η του επόμενου έτους και θα ισχύει υποχρεωτικά για όλο το επόμενο έτος. Όσοι δεν επιλέξουν με αίτησή τους την ένταξή τους σε κάποια κατηγορία, θα ενταχθούν υποχρεωτικά στην πρώτη και κατώτατη που αντιστοιχεί σε 220 ευρώ.

Χαμηλές εισφορές για τους νέους επαγγελματίες

Με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο εισάγεται μία νέα κατηγορία εισφορών για τους νέους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενους για τα πρώτα 5 έτη από την έναρξη άσκησης του επαγγέλματος, κατόπιν αίτησής τους. Παράλληλα καταργείται η διάταξη του νόμου Κατρούγκαλου και πλέον, η καταβολή μειωμένης εισφοράς έως και μια 5ετία για τους νέους επαγγελματίες δεν συνιστά ασφαλιστική οφειλή και δεν αναζητείται.

Πως θα υπολογιστούν οι εισφορές Ιανουαρίου

Σημειώνεται ότι οι εισφορές Ιανουαρίου για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους, και αγρότες θα υπολογιστούν και θα πληρωθούν με το νέο σύστημα εισφορών. Η καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών θα γίνει για μία και μοναδική φορά, μέχρι τις 12 Μαρτίου. Ήδη, ο e-ΕΦΚΑ ετοιμάζει τα σχετικά ειδοποιητήρια, που θα σταλούν, μετά την ψήφιση του νόμου. Στη νέα πλατφόρμα θα διακρίνονται δύο τίτλοι: «ΕΠΙΛΕΓΩ ΕΛΕΥΘΕΡΑ, ΣΥΜΦΕΡΕΙ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ», καθώς όλη η δομή της νέας ασφαλιστικής αλλαγής για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αυτοαπασχολούμενους και τους αγρότες, έχει διαμορφωθεί, έτσι ώστε να συμφέρει όλους να επιλέγουν υψηλότερη κατηγορία για πολύ υψηλότερη σύνταξη.

Διαδοχική ασφάλιση και συνταξιοδοτικό δικαίωμα

Με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο απλοποιούνται και επιταχύνονται οι διαδικασίες απονομής συντάξεων για τους εργαζόμενους που στη διάρκεια του εργασιακού βίου άλλαξαν ασφαλιστικούς φορείς. Ειδικότερα, για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, μειώνονται οι απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης από 1.500 σε 1.000, οι οποίες πραγματοποιούνται στο φορέα της τελευταίας δραστηριότητας ή απασχόλησης, έτσι ώστε να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες εύρεσης του ασφαλιστικού χρόνου, που οφείλονται στη διαφοροποίηση των εντασσόμενων στον e-EΦΚΑ φορέων κοινωνικής ασφάλισης.

Για τα εφάπαξ

Για πρώτη φορά, δημιουργείται ενιαίος κανόνας απονομής εφάπαξ για όλους. Καταργείται ο ελάχιστος χρόνος ασφάλισης για θεμελίωση αυτοτελούς δικαιώματος εφάπαξ παροχής και προκρίνεται η ενιαία αντιμετώπιση όλων των ασφαλισμένων, ενώ απλοποιείται και η διαδικασία απονομής της εν λόγω παροχής.

Πότε αποκτάται ασφαλιστική κάλυψη

Με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, μειώνεται ο απαιτούμενος χρόνο εργασίας από 75 ημέρες για το μισθωτό σε 50 και για τον μη μισθωτό από 3 μήνες σε 2, για την απόκτηση ασφαλιστικής ικανότητας και παροχών υγειονομικής περίθαλψης.

Τι αλλάζει για επικουρική ασφάλιση και εφάπαξ

Διευρύνεται για πρώτη φορά το πεδίο εφαρμογής -σε προαιρετική βάση- της υπαγωγής στην επικουρική σύνταξη και της εφάπαξ παροχής σε εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένους οι οποίοι δεν είχαν τη δυνατότητα πριν να υπαχθούν στο σύστημα επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών. Το δικαίωμα της προαιρετικής υπαγωγής τους θα συνδυάζεται με την πλήρη εναρμόνιση, όσων είχαν υποχρέωση να υπαχθούν.

Για τις εργαζόμενες νέες μητέρες

Λύνεται οριστικά το κενό νόμου που δημιούργησε ο νόμος Κατρούγκαλου στις εργαζόμενες μητέρες που αποκτούν παιδί. Με το νέο νομοσχέδιο η κυβέρνηση θεσπίζει διάταξη που δίνει έκπτωση 50% στις ασφαλιστικές εισφορές για τις μητέρες. Η διάταξη αφορά εργαζόμενες μητέρες με έμμισθη σχέση εργασίας είτε αυτοαπασχολούμενες είτε ελεύθεροι επαγγελματίες είτε απασχολούμενες στον αγροτικό τομέα.

Για τους εργαζόμενους συνταξιούχους

Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση προστατεύει πολύτεκνους και γεωργούς συνταξιούχους, καθώς θα απολαμβάνουν το 100% της σύνταξής τους. Όλοι οι υπόλοιποι συνταξιούχοι, εφόσον εργάζονται, θα λαμβάνουν το 70% της σύνταξής τους.

Τι προβλέπεται ως προς τα άτομα με αναπηρία

Συνταξιούχοι που λαμβάνουν εξωιδρυματικό επίδομα ή επίδομα απόλυτης αναπηρίας ή επίδομα τυφλότητας, πλέον θα εξαιρούνται από την επιβολή της εισφοράς 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ επί των επιδομάτων τους. Επίσης, συστήνεται στον e-ΕΦΚΑ, Διεύθυνση Διευθέτησης Αναφορών για θέματα ΑμεΑ, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της Διοίκησης, την εμπέδωση μιας νέας ανθρωποκεντρικής λειτουργίας και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αναπηρία.

Ο νέος e-ΕΦΚΑ

Ο νέος e- ΕΦΚΑ στοχεύει στη ελαχιστοποίηση του χρόνου έκδοσης συντάξεων με ταυτόχρονη εξοικονόμηση πόρων και αποτελεσματικότερη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού. Μέχρι σήμερα για την απονομή της κύριας, της επικουρικής και του εφάπαξ ενός ασφαλισμένου, χρειάζονταν τρεις διαφορετικοί υπάλληλοι από τρεις διαφορετικούς φορείς. Μετά τη δημιουργία του e-ΕΦΚΑ, δημιουργούνται ενιαίοι ασφαλιστικοί φάκελοι και ένας μόνο υπάλληλος θα απονέμει και τις τρεις συντάξεις.