Στην ΕΛ.ΑΣ όλα τα δεδομένα των επιβατών αεροπορικών εταιρειών
Αναλυτικά δεδομένα που αφορούν σε στοιχεία επιβατών όπως στη διεύθυνση, τους τρόπους πληρωμής, το ταξιδιωτικό ιστορικό, τις αποσκευές και την έκδοση εισιτηρίων, θα πρέπει να διαβιβάζουν στην ελληνική αστυνομία οι αεροπορικές εταιρείες για όλες τις πτήσεις οι οποίες πραγματοποιούνται από ή προς ελληνικό έδαφος.
Αυτό προβλέπει σχέδιο νόμου του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη που έχει κατατεθεί στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης και Δημόσιας Τάξης της Βουλής, το οποίο ενσωματώνει στην εθνική νομοθεσία την ευρωπαϊκή οδηγία 681 του 2016.
Τα δεδομένα περιέχονται στα λεγόμενα ονομαστικά αρχεία επιβατών (PNR - passenger name records), τα οποία οι αρχές θα συλλέγουν και θα επεξεργάζονται για το σκοπό της πρόληψης και της διερεύνησης τρομοκρατικών και σοβαρών εγκλημάτων.
Τα δεδομένα PNR είναι διαφορετικά από τα δεδομένα API (Advance Passenger Information), τα οποία είναι οι βιογραφικές πληροφορίες που συγκεντρώνονται στην ταινία οπτικής αναγνώρισης του διαβατηρίου και περιέχουν το ονοματεπώνυμο, την ημερομηνία γέννησης και τον τόπο διαμονής. Τα PNR χρησιμοποιούνται προκειμένου να ταυτοποιηθούν πρόσωπα για τα οποία δεν υπάρχουν υποψίες αλλά θα μπορούσαν να απασχολήσουν τις αρχές, και για την αναγνώριση προσώπων στα οποία ανήκουν διευθύνσεις και πιστωτικές κάρτες που συνδέονται με ποινικά αδικήματα.
Επιπλέον, η επεξεργασία των δεδομένων μπορεί να οδηγήσει σε ταυτοποίηση συνεργών των υπόπτων, για παράδειγμα με την ανεύρεση προσώπων που ταξιδεύουν μαζί. Οι αεροπορικές εταιρείες θα πρέπει να διαβιβάζουν τα δεδομένα σε διάστημα μεταξύ 48 έως 24 ωρών, πριν από τον προγραμματισμένο χρόνο αναχώρησης της πτήσης και αμέσως μετά το κλείσιμο της πτήσης.
Τα δεδομένα PNR θα διαβιβάζονται στην Μονάδα Στοιχείων Επιβατών η οποία θα συσταθεί στην Ελληνική Αστυνομία. Πρόσβαση στα στοιχεία θα έχουν επίσης οι εισαγγελικές και δικαστικές αρχές, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, αλλά και οι Αρχές Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης.
Η Μονάδα Στοιχείων Επιβατών της ΕΛΑΣ θα μπορεί να διαβιβάζει δεδομένα PNR σε άλλα κράτη μέλη, στη Europol, ακόμα και στις αρχές κρατών εκτός ΕΕ εφόσον υπάρξει έγκριση του κράτους μέλους.
Σε έκτακτες περιπτώσεις αντιμετώπισης τρομοκρατικής ή εγκληματικής απειλής, η διαβίβαση των δεδομένων σε χώρα εκτός ΕΕ μπορεί να πραγματοποιηθεί δίχως προηγούμενη έγκριση του κράτους μέλους. Τα κριτήρια με τα οποία θα γίνεται η επεξεργασία των δεδομένων δεν θα βασίζονται στη φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, στα πολιτικά φρονήματα, στις θρησκευτικές πεποιθήσεις, στη συμμετοχή σε συνδικαλιστικές δράσεις και στη σεξουαλική ζωή ενός ατόμου.
Στις αεροπορικές εταιρείες που δε θα αποστέλλουν δεδομένα PNR στην ΕΛΑΣ, θα επιβάλλεται πρόστιμο ύψους 5 χιλιάδες ευρώ ανά πτήση από την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας. Το πρόστιμο θα μπορεί να αναπροσαρμόζεται με Κοινή Υπουργική Απόφαση και να φθάνει έως τις 30 χιλιάδες ευρώ.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, προβλέπεται εφάπαξ δαπάνη ύψους 2,6 εκατομμυρίων ευρώ για την προμήθεια απαραίτητου εξοπλισμού για τη λειτουργία της Μονάδας Στοιχείων Επιβατών και ετήσια δαπάνη ύψους 200 χιλιάδων ευρώ για τη συντήρηση του λογισμικού επεξεργασίας δεδομένων.