Μόνο επτά χώρες στον κόσμο αναπνέουν καθαρό αέρα -Ποιες είναι

Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί παγκόσμια απειλή για την υγεία.

Μόνο επτά χώρες στον κόσμο πληρούν τα επίπεδα ασφαλούς ατμοσφαιρικής ρύπανσης το 2023, σύμφωνα με έκθεση της ελβετικής εταιρείας τεχνολογίας ποιότητας αέρα IQAir.

Η Παγκόσμια Έκθεση για την ποιότητα του αέρα, που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος, βασίζεται σε δεδομένα από περισσότερους από 30.000 σταθμούς παρακολούθησης σε 134 χώρες, σημειώνει το Euronews.

Από αυτές, οι 124 βρέθηκαν να παραβιάζουν τα ασφαλή επίπεδα PM2,5 (μικροσωματίδια), σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).

Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια, μπορούν να εισχωρήσουν βαθιά στους πνεύμονές μας και να φτάσουν ακόμη και στην κυκλοφορία του αίματός μας. Έχουν συνδεθεί με καρδιακές και πνευμονικές παθήσεις, υψηλή αρτηριακή πίεση, αυξημένο κίνδυνο άσθματος, κατάθλιψη, άγχος και πρόωρο θάνατο.

Ποιες επτά χώρες πληρούν ασφαλή επίπεδα ποιότητας του αέρα;

Οι επτά χώρες που πληρούσαν την ασφαλή κατευθυντήρια γραμμή των πέντε μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα (μg/m3) ή λιγότερο ήταν η Αυστραλία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Γρενάδα, η Ισλανδία, ο Μαυρίκιος και η Νέα Ζηλανδία.

Το Πουέρτο Ρίκο, οι Βερμούδες και η Γαλλική Πολυνησία ήταν επίσης εντός των ασφαλών επιπέδων.

Στην Ευρώπη, η Ισλανδία είχε τον καθαρότερο αέρα, με 4 µg/m3, ακολουθούμενη από την Εσθονία με 4,7 µg/m3 και τη Φινλανδία με 4,9 µg/m3.

Ξεκινώντας από τις λιγότερο μολυσμένες χώρες στην Ευρώπη (πράσινη κατηγορία), αυτές περιλάμβαναν τη Σουηδία, την Ιρλανδία, τη Νορβηγία, την Πορτογαλία, το Λιχτενστάιν, τη Δανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ανδόρα, τη Λετονία, την Ουκρανία, τις Κάτω Χώρες, το Λουξεμβούργο, την Ελβετία, τη Γερμανία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Αυστρία, την Ισπανία και τη Ρωσία.

Πόσο άσχημη είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;

Στην κίτρινη κατηγορία - που δηλώνει επίπεδα ρύπανσης έως και τρεις φορές πάνω από το ασφαλές πρότυπο - περιλαμβάνονται ευρωπαϊκές χώρες όπως η Λιθουανία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Μάλτα, η Σλοβακία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Πολωνία, η Κύπρος, η Σλοβενία και η Ιταλία.

Η Κροατία σημείωσε τη μεγαλύτερη πρόοδο το 2023 στη μείωση των επιπέδων PM2,5, με τον ετήσιο μέσο όρο να μειώνεται περισσότερο από 40% σε σύγκριση με το 2022. Το πέτυχε αυτό αυξάνοντας τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι οποίες μέχρι στιγμής αποτελούν πάνω από το 31% του ενεργειακού μείγματος της χώρας - πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 23%.

Η Κροατία έχει επίσης εισαγάγει πολιτικές για τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα πριν από το 2033, τη μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 30% κάτω από τα επίπεδα του 2020 έως το 2030 και τον τερματισμό της αποψίλωσης των δασών έως το 2030.

Στην πορτοκαλί κατηγορία - έως και πέντε φορές πάνω από τα ασφαλή επίπεδα - βρίσκονται η Μολδαβία, η Ρουμανία, η Αλβανία, η Ελλάδα, η Τουρκία, η Σερβία και το Μαυροβούνιο.

Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη σημείωσε 18% μείωση των επιπέδων PM2,5 το 2023 σε σύγκριση με το 2022, αλλά παραμένει η πιο μολυσμένη χώρα στην περιοχή, ακολουθούμενη από τη Βόρεια Μακεδονία - και οι δύο χώρες έπεσαν στην κόκκινη κατηγορία με επίπεδα ρύπανσης πάνω από πέντε φορές πάνω από το ασφαλές πρότυπο.

Το Iğdır στην Τουρκία είναι η πιο μολυσμένη πόλη της Ευρώπης, με επίπεδα PM2,5 περισσότερο από εννέα φορές πάνω από το ασφαλές πρότυπο.

Ποιες είναι οι πιο μολυσμένες χώρες στον κόσμο;

Οι χώρες με τη χειρότερη ποιότητα αέρα συγκεντρώθηκαν στη Νότια και Κεντρική Ασία, όπου βρίσκονται οι 10 πιο μολυσμένες πόλεις στον κόσμο.

Το Μπαγκλαντές κατέλαβε την πρώτη θέση, με 79,9 μg/m3 - περισσότερο από 15 φορές υψηλότερη από την ετήσια κατευθυντήρια γραμμή του ΠΟΥ για τα PM2,5.

Το Πακιστάν ήρθε δεύτερο, με επίπεδα 14 φορές πάνω από τα ασφαλή πρότυπα. Ακολούθησε η Ινδία, με επίπεδα PM2,5 10 φορές πάνω από το όριο. Η χώρα φιλοξενεί επίσης τις τέσσερις πιο μολυσμένες πόλεις στον κόσμο, με τη βιομηχανική Begusarai στα βορειοανατολικά να είναι η χειρότερη.

Το Τατζικιστάν και η Μπουρκίνα Φάσο ήταν η τέταρτη και η πέμπτη πιο μολυσμένη χώρα, και οι δύο με επίπεδα PM2,5 εννέα φορές πάνω από τα ασφαλή πρότυπα.

Για πρώτη φορά στην ιστορία των έξι εκθέσεων του IQAir, ο Καναδάς ήταν η πιο μολυσμένη χώρα στη Βόρεια Αμερική, καθώς φιλοξενεί τις 13 πιο μολυσμένες πόλεις της περιοχής.