«Piraeus Makerspace»: Η καινοτόμα πρωτοβουλία του Δήμου Πειραιά με άξονα την κυκλική οικονομία
Ως σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικά εργαστήρια εξερεύνησης της υλικότητας αγαθών και σχεδίασης αστικού εξοπλισμού.
Μεθόδους επαναχρησιμοποίησης υλικών που μετατρέπονται σε χρήσιμα αντικείμενα στην επιχειρηματικότητα ή και στην καθημερινότητα, έχουν τη δυνατότητα να μάθουν οι δημότες του Πειραιά και όχι μόνο, μέσω μιας καινοτόμου πρωτοβουλίας του δήμου, με τη λειτουργία του εκπαιδευτικού Εργαστηρίου Κυκλικής Οικονομίας Piraeus Makerspace.
Το κενό που υπήρχε ανάμεσα σε αυτούς που συγκεντρώνουν scrap υλικά, ξύλο, πλαστικό, μέταλλο και στις ομάδες που θέλουν να το χρησιμοποιήσουν, έρχεται να «γεφυρώσει» η προσπάθεια του εργαστηρίου, για όσους έχουν μια δημιουργική ιδέα και θέλουν να την υλοποιήσουν.
Το Piraeus Makerspace βρίσκεται στον χώρο του αμφιθεάτρου εντός του κτιρίου της πρώην Σχολής Κλωστικής Υφαντικής και Πλεκτικής (ΣΚΥΠ) επί της οδού Λ. Αθηνών-Πειραιώς 95. Πρόκειται για χώρο εκπαίδευσης στον οποίο στεγάζονται: το 1ο ΕΠΑΛ, το 2ο εσπερινό ΕΠΑΛ, το ΔΙΕΚ Πειραιά και το 2ο Σχολικό Εργαστηριακό Κέντρο Πειραιά, ενώ καθημερινά υποδέχεται περίπου 1000 μαθητές/ σπουδαστές.
Μιλώντας για το εκπαιδευτικό Εργαστήριο Κυκλικής Οικονομίας (Piraeus Makerspace) του οποίου η λειτουργία ξεκίνησε το 2023, ο αντιδήμαρχος Προγραμματισμού και Βιώσιµης Ανάπτυξης του Δήμου Πειραιά, Δημήτρης Καρύδης, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Σκεφτήκαμε ότι πρέπει να βρούμε έναν χώρο που πραγματικά θα αναβαθμίσει την εκπαιδευτική διαδικασία, σε όλη τη σχολική κοινότητα του Πειραιά και θα δημιουργήσει μια καινούρια πραγματικότητα. 'Αλλωστε η κυκλική οικονομία σήμερα, είναι ένα πολύ μεγάλο στοίχημα και ένα πολύ μεγάλο όραμα για την οικονομία όλης της Ευρώπης και σε όλο τον κόσμο, διότι προχωρά και πέραν της ανακύκλωσης και φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα καινούριο παραγωγικό μοντέλο, που ακόμα και μέσω της ανακύκλωσης δεν θα πετάμε ή δεν θα διαχωρίζουμε υλικά, αλλά θα μπορούμε το απόβλητο που παράγεται, να επαναχρησιμοποιείται και να γίνεται χρήσιμο απευθείας, στην παραγωγική αλυσίδα.»
Ο κ. Καρύδης επεσήμανε μάλιστα πως το εργαστήριο είναι ανοικτό σε όλα τα σχολεία του Πειραιά (και όχι μόνο) και σε πρόσθετες εκπαιδευτικές μονάδες όπως το Πανεπιστήμιο Πειραιά, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο καθώς και άλλα Εκπαιδευτικά/Πανεπιστημιακά Ιδρύματα (Δημόσια ή και Ιδιωτικά) της χώρας. «Η λειτουργία του είναι δωρεάν για όλους, ενώ δρα συμπληρωματικά και με τα εργαστήρια που ήδη υλοποιούνται στα σχολεία του κτιρίου, που έχουν μια ευρεία τεχνική κατεύθυνση. Αποτελεί πλέον ένα σημαντικό εκπαιδευτικό κόμβο του Πειραιά για περιβαλλοντικές δράσεις, ενώ ξεχωριστή προτεραιότητα στις ομάδες στόχου του εργαστηρίου έχουν τα ΑΜΕΑ και άτομα ευαίσθητων ομάδων πληθυσμού, αποβλέποντας στη συμπερίληψή τους.»
Τα υλικά
Ποια είναι όμως, τα υλικά που μπορούν να επανασχεδιαστούν και να επαναχρησιμοποιηθούν, ο κ. Καρύδης απαντά: «Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται προέρχονται από "απόβλητα" δημοτών ή και επιχειρήσεων του Πειραιά ώστε να επανασχεδιαστούν, να διαμορφωθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν.» Σημειώνεται ότι στα εκπαιδευτικά εργαστήρια που υλοποιούνται στο Piraeus Makerspace υπάρχει η δυνατότητα επεξεργασίας ξύλου, μαλακών μετάλλων, υφάσματος, πλαστικών και χαρτιού, με σκοπό την εκ νέου δημιουργία προϊόντων ή την επαναχρησιμοποίηση υλικών, ενώ τα εργαστήρια απευθύνονται σε εξοικειωμένους ή μη χρήστες.
Με την κατάλληλη εκπαίδευση/επιμόρφωση από το προσωπικό του εργαστηρίου και με τη χρήση και την αξιοποίηση του εξοπλισμού του εργαστηρίου, πραγματοποιείται εκεί η σύλληψη/σχεδιασμός και η ωρίμανση ιδεών από τους συμμετέχοντες/επιμορφωμένους και χρήστες για την επαναχρησιμοποίηση υλικών και τη δημιουργία νέων προϊόντων/αντικειμένων.
Οι εκπαιδευτικές δράσεις που υλοποιούνται στο εργαστήριο, αφορούν την ενημέρωση σχετικά με τους στόχους λειτουργίας του εργαστηρίου, την ξενάγηση στο χώρο και την παρουσίαση των μηχανημάτων, εργαστήρια για την ανακύκλωση, την Κυκλική Οικονομία και την επαναχρησιμοποίηση υλικών, εργαστήρια για τον σχεδιασμό και τη δημιουργία προϊόντων καθώς και την προώθηση νέων επιχειρηματικών ιδεών, εργαστήρια για τη χρήση του εξειδικευμένου εξοπλισμού του εργαστηρίου, εργαστήρια για την αναζήτηση συνεργειών με τις εκπαιδευτικές μονάδες του κτιρίου και στην ευρύτερη γειτονιά, εργαστήρια για τη δημιουργία αστικού εξοπλισμού για κοινόχρηστους χώρους του Δήμου και όχι μόνο.
Σημαντικά εργαστήρια
Ως σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικά εργαστήρια εξερεύνησης της υλικότητας αγαθών και σχεδίασης αστικού εξοπλισμού όπως: στέγαστρα από υφάσματα ή ιστιοπλοϊκά πανιά, καθώς επίσης και άλλα εργαστήρια επεξεργασίας ή επαναχρησιμοποίησης υφασμάτων. Ακόμη σχεδίαση πράσινων τοίχων από επαναχρησιμοποίηση ξύλων, ταμπέλες ή κάδοι ανακύκλωσης από ξύλο ή χαρτί, υδατοπερατές πλακοστρώσεις από μπετό ή κεραμικό υλικό, ηχοαπορροφητικά πανέλα από ξύλο ή alpha block ή φύλο dow, αστικά παιχνίδια - κήποι - καθίσματα ή λοιπός εξοπλισμός για πάρκα τσέπης από ξύλο ή dow και λοιπά υλικά, εργαστήριο αστικού σχεδιασμού με το ΓΕΛ Καμινίων με προτάσεις παρεμβάσεων για τη γειτονιά των Καμινιών και του εξοπλισμού του σχολείου προς χρήση από τους μαθητές του
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Piraeus Makerspace συμμετείχε στην έκθεση Attica Green Expo που πραγματοποιήθηκε 29 Μαϊου - 1 Ιουνίου , στο γήπεδο του Tae Kwon Do, ενώ ακόμη ο Δήμος Πειραιά και το Piraeus Makerspace συμμετείχαν στην 2η Διεθνή Έκθεση Κυκλικής Οικονομίας ‘'Forward Green'' που πραγματοποιήθηκε στις 6 ως τις 9 Μαρτίου, στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
Τέλος, επισημαίνεται πως ο Δήμος Πειραιά έχει προχωρήσει σε μελέτη για την ενεργειακή και λειτουργική αναβάθμιση όλου του κτιρίου της πρώην ΣΚΥΠ και έχει εντάξει στο Πράσινο Ταμείο την ανάπλαση όλου του περιβάλλοντος χώρου και παρακείμενων οδών στην 4η Δημοτική Κοινότητα ενισχύοντας την αστική αναζωογόνηση της γειτονιάς των Καμινιών.
Για περισσότερες πληροφορίες και συμμετοχή στο εργαστήριο Piraeus Makerspace (Λεωφόρος Αθηνών - Πειραιώς 95, Τ.Κ. 18541 Πειραιάς), οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν τηλεφωνικά στο 210 4831156, Ε-mail: piraeusmakerspace@gmail.com, FB: Piraeus Makerspace, Linked In: Piraeus Makerspace.