Μπαράζ ελέγχων για την ψηφιακή κάρτα - Τι πρέπει να γνωρίζουν επιχειρήσεις κι εργαζόμενοι

Τα απολογιστικά στοιχεία του προηγούμενου χρόνου δείχνουν ότι η Επιθεώρηση Εργασίας έχει κάθε λόγο να ετοιμάζεται για... καταδρομικές.

Μετά από μια μικρή και αναγκαία περίοδο χάριτος, με συστάσεις, οδηγίες και υποδείξεις, η Επιθεώρηση Εργασίας ετοιμάζεται να σαρώσει την αγορά, αναζητώντας τις επιχειρήσεις που δεν έχουν εγκαταστήσει ακόμα σύστημα ψηφιακής κάρτας, παρά το ότι έχουν τη σχετική υποχρέωση.  

Η αλήθεια είναι ότι μετά τα μεγάλα super markets, τις τράπεζες, τις ασφαλιστικές εταιρίες και τις εταιρίες security, η ψηφιακή κάρτα από την Πρωτοχρονιά καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας, καθώς εντάσσονται, υποχρεωτικά οι επιχειρήσεις με κύρια δραστηριότητα στον κλάδο της βιομηχανίας, καθώς και οι επιχειρήσεις που ανήκουν με κύρια δραστηριότητα στον κλάδο του λιανεμπορίου.  

Έτσι, στο «μικροσκόπιο» της Επιθεώρησης Εργασίας μπαίνουν:

• Βιομηχανία τροφίμων 
• Ποτοποιία 
• Παραγωγή προϊόντων καπνού 
• Παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών υλών 
• Κατασκευή ειδών ένδυσης 
• Βιομηχανία δέρματος και δερμάτινων ειδών 
• Βιομηχανία ξύλου και κατασκευή προϊόντων από ξύλο και φελλό, εκτός από έπιπλα, κατασκευή ειδών καλαθοποιίας και σπαρτοπλεκτικής 
• Χαρτοποιία και κατασκευή χάρτινων προϊόντων 
• Εκτυπώσεις και αναπαραγωγή προεγγεγραμμένων μέσων 
• Παραγωγή χημικών ουσιών και προϊόντων 
• Παραγωγή βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων 
• Κατασκευή προϊόντων από ελαστικό (καουτσούκ) και πλαστικές ύλες 
• Παραγωγή άλλων μη μεταλλικών ορυκτών προϊόντων 
• Παραγωγή βασικών μετάλλων 
• Κατασκευή μεταλλικών προϊόντων, με εξαίρεση τα μηχανήματα και τα είδη εξοπλισμού 
• Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων 
• Κατασκευή ηλεκτρολογικού εξοπλισμού 
• Κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού π.δ.κ.α. 
• Κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων οχημάτων 
• Κατασκευή λοιπού εξοπλισμού μεταφορών 
• Κατασκευή επίπλων 
• Άλλες μεταποιητικές δραστηριότητες 
• Επισκευή και εγκατάσταση μηχανημάτων και εξοπλισμού 
• Λιανικό εμπόριο, εκτός από το εμπόριο μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών 

Τα απολογιστικά στοιχεία του προηγούμενου χρόνου δείχνουν ότι η Επιθεώρηση Εργασίας έχει κάθε λόγο να ετοιμάζεται για... καταδρομικές, αφού όγκος των παραβάσεων ήταν μεγάλος, τηρουμένων των αναλογιών. Ειδικότερα, βεβαιώθηκαν συνολικά 535 παραβάσεις που σχετίζονται με τη λειτουργία της ψηφιακής κάρτας και οι «καμπάνες» άγγιξαν το 1,5 εκατ ευρώ.

Η εκτίμηση είναι ότι η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας θα αποκαλύψει εστίες παραβατικότητας, αφού μια απλή διασταύρωση των νέων δεδομένων, με τα στοιχεία των προηγούμενων ετών που υπέβαλαν οι επιχειρήσεις στην ΕΡΓΑΝΗ, θα φανερώσει τρελές διαφορές. Για παράδειγμα, οι βεβαιωμένες 1.349 παραβάσεις για αδήλωτη εργασία και οι 1.001 παραβάσεις που αφορούσαν στα πραγματικά ωράρια εργασίας, εκτιμάται ότι μάλλον είναι η κορυφή του παγόβουνου.  

Οι οδηγίες 

Με έναν οδηγό 134 σελίδων, το υπουργείο Εργασίας δίνει αναλυτικές, τεχνικές οδηγίες προς τις επιχειρήσεις, πριν ξεκινήσει το μπαράζ των ελέγχων. Τι πρέπει να γνωρίζουν εργοδότες αλλά και εργαζόμενοι; 

• τα πρόσωπα που κατέχουν Θέση εποπτείας, ή διεύθυνσης, ή εμπιστευτική απογράφονται κανονικά στην διαδικασία της ψηφιακής οργάνωσης του χρόνου εργασίας εφόσον πρόκειται για εργαζόμενους με εξαρτημένη σχέση εργασίας 
• δηλώνεται το συμβατικό ωράριο εργασίας πλήρους απασχόλησης εβδομαδιαίως (40 ώρες ή ενδεχομένως, μικρότερο πλήρες συμβατικό από Σ.Σ.Ε. κ.λ.π. π.χ. 37 ώρες των Τραπεζών), καθώς και το σύστημα ημερών εβδομαδιαίας απασχόλησης στην επιχείρηση (πενθήμερο ή εξαήμερο). Με την δήλωση αυτή εμφαίνεται το πλήρες ωράριο του συγκρίσιμου εργαζόμενου στην επιχείρηση, προκειμένου να καταστεί εμφανές μέχρι ποιου ορίου δύναται να φθάσει ενδεχόμενη πρόσθετη εργασία του μερικώς απασχολούμενου (δηλ. έως τη συμπλήρωση του πλήρους συμβατικού ημερήσιου και εβδομαδιαίου ωραρίου) 
• στο Ψηφιακό Ωράριο η υποβολή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας θα πραγματοποιείται πάντα πριν την έναρξη δήλωσης της εργασίας (Σταθερό ή μεταβαλλόμενο) 
• η “Ευέλικτη Προσέλευση” αφορά όλους τους εργαζόμενους της επιχείρησης που είναι ενταγμένοι στην ψηφιακή οργάνωση του χρόνου, εφόσον έχει ενεργοποιηθεί η κάρτα εργασίας και εφόσον ο εργαζόμενος και ο εργοδότης έχουν συμφωνήσει την ως άνω εφαρμογή ωραρίου. ΠΡΟΣΟΧΗ: Η Ευέλικτη Προσέλευση επιτρέπεται μόνο όταν έχει γίνει ενεργοποίηση της Κάρτας Εργασίας και β) H δυνατότητα προσέλευσης σε περίπτωση που εφαρμόζεται “Ευέλικτη Προσέλευση” είναι δυνατή εντός Χ λεπτών (και έως 120' κατ΄ ανώτατο) εκκινώντας από τη δηλωθείσα έναρξη του προδηλωθέντος ωραρίου στην οργάνωση του χρόνου εργασίας 
• όπως γίνεται και για το υπόλοιπο προσωπικό έτσι και στο δανειζόμενο προσωπικό η επιχείρηση οφείλει να κάνει την απογραφική διαδικασία εφόσον έχει εργαζόμενους που απασχολούνται με δανεισμό. Η ψηφιακή δήλωση οργάνωσης του χρόνου εργασίας σε κάθε περίπτωση δηλώνεται πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο. Σημειώνουμε ότι, το δανειζόμενο προσωπικό απογράφεται και από τον άμεσο και από τον έμμεσο εργοδότη 
• δεν προβλέπεται η δυνατότητα εκπρόθεσμης υποβολής τροποποίησης ωραρίου 

Ενδεικτικό παράδειγμα: Για έναν εργαζόμενο έχει σταλεί το ωράριο 10.00 – 14.00 και στις 13.00 του αναφέρει ο εργοδότης ότι εκτάκτως πρέπει να εργαστεί ως στις 18.00. Στην περίπτωση αυτή ο εργοδότης έχει δύο επιλογές, είτε:  

Α) Να υποβάλει μεταβαλλόμενο ανά ημέρα πρόγραμμα με νέα υποβολή, η οποία πρέπει να καταχωρηθεί το αργότερο έως τις 13:59 και στο οποίο θα εμφαίνεται το νέο ωράριο 10.00 – 18.00 ή Β) Να υποβάλει μεταβαλλόμενο ανά ημέρα πρόγραμμα με νέα υποβολή, η οποία πρέπει να καταχωρηθεί το αργότερο έως τις 13:59 και στο οποίο θα εμφαίνεται το νέο ωράριο 10:00 – 14:00 και 14.01 – 18.00. Σε αυτή τη περίπτωση, θεωρούμε ότι η νέα δήλωση δεν θα επικαλύψει την αρχική δήλωση. Δηλαδή στο Ψηφιακό Ωράριο για την ίδια μέρα απαιτείται εάν έχει ξεκινήσει το ωράριο, η μεταβολή να εμπεριέχει το αρχικό. Π.χ. Εάν αρχικά είχα ωράριο για σήμερα 09.00 – 14.00 και πλέον είναι η ώρα 10.45 ανάλογα την περίπτωση μπορώ να βάλω είτε ΕΡΓ 09.00 – 18.00 είτε ΕΡΓ 09.00 – 14.00 και ΕΡΓ 14.01 – 18.00, πάντα πριν την έναρξη της πρόσθετης εργασίας. 

• στην παρούσα φάση, η νόμιμη υπερωριακή απασχόληση των εργαζομένων τους στο Π.Σ. «ΕΡΓΑΝΗ» καταχωρείται πριν από την έναρξη πραγματοποίησής της, με το Ε8: «Αναγγελία Νόμιμης Υπερωριακής Απασχόλησης» 
• η σήμανση της ψηφιακής κάρτας εργασίας αποτελεί υποχρέωση του εργαζομένου και δεν μπορεί να υποκατασταθεί κατ΄ άλλο τρόπο από τον εργοδότη. Σε κάθε περίπτωση, η ευθύνη για την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας την τήρηση του ψηφιακά δηλωθέντος ωραρίου καθώς και την ορθή χρήση της ψηφιακής κάρτας εργασίας από τον εργαζόμενο, ανήκει στον εργοδότη. Η επαναλαμβανόμενη όμως μη υποβολή δηλώσεων έναρξης και λήξης στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ συνιστά αιτία ελέγχου από το ΣΕΠΕ (risk analysis) 
• ο Μηχανισμός της Ψηφιακής κάρτας εφαρμόζεται, μόνο για εργαζόμενους με φυσική παρουσία. Η τηλεργασία δύναται να δηλώνεται είτε με σταθερό εβδομαδιαίο ωράριο, είτε με μεταβαλλόμενο, τροποποιούμενο. Ταυτόχρονα υπηρεσιακά προετοιμάζεται το σύστημα ώστε να δηλώνεται και η τηλεργασία-εξ’ αποστάσεως εργασία.