Οι πρώτες οδηγίες για το ευνοϊκό πλαίσιο απασχόλησης των συνταξιούχων
Τουλάχιστον διπλάσιοι εκτιμάται ότι θα είναι οι συνταξιούχοι, που θα αξιοποιήσουν το νέο πλαίσιο, το οποίο αφενός τους επιτρέπει να απασχολούνται χωρίς το «χαράτσι» του 30% αφετέρου θα προσαυξήσει τις καταβαλλόμενες συντάξεις.
Σήμερα, υπολογίζεται ότι είναι περίπου 30.000 οι συνταξιούχοι, που εργάζονται, ωστόσο είναι κοινό μυστικό ότι πολλοί άλλοι απασχολούνται με «μαύρα» για να αποφύγουν την κράτηση του 30% στη σύνταξη τους.
Με εγκύκλιο του ο ΕΦΚΑ δίνει τις πρώτες οδηγίες, που ξεκαθαρίζουν το τοπίο αναφορικά με το αν και υπό ποιες προϋποθέσεις οι καταβαλλόμενες συντάξεις συνεχίζουν να καταβάλλονται παρά την απασχόληση των συνταξιούχων, τις εξαιρέσεις στον κανόνα και τι συνεπάγεται πρακτικά γι΄αυτούς τους ανθρώπους η απασχόληση όταν με το καλό αποφασίσουν να σταματήσουν.
Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια της απασχόλησης τους, που υπάγεται υποχρεωτικά σε ασφάλιση- άρα έχει και τις προβλεπόμενες εισφορές εργασίας- συνεχίζουν να λαμβάνουν το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξης που δικαιούνται (δηλαδή χωρίς την παρακράτηση του 30%) οι συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ:
λόγω γήρατος.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Κατ' εξαίρεση, η κύρια και επικουρική σύνταξη λόγω γήρατος αναστέλλεται για όσο διάστημα παρέχεται απασχόληση σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, εφόσον δεν έχει συμπληρωθεί το 62ο έτος της ηλικίας του συνταξιούχου.
λόγω γήρατος με αιτία την αναπηρία του ν. 612/1977 (Α' 164) και των νόμων που παραπέμπουν σε αυτόν (τυφλοί, παραπληγικοί, τετραπληγικοί κλπ)
λόγω αναπηρίας
ΠΡΟΣΟΧΗ! Με το προϊσχύον πλαίσιο, αν οι ανάπηροι συνταξιούχοι εργάζονταν και κέρδιζαν περισσότερα από όσα κερδίζει υγιής απασχολούμενος, η σύνταξη τους διακοπτόταν. Πλέον, αυτό ΔΕΝ ισχύει και οι συντάξεις αναπηρίας καταβάλλονται ανεξάρτητα του ύψους του εισοδήματος/αποδοχών και της περιστασιακής ή μη μόνιμης εργασίας. Σύμφωνα, μάλιστα, με την εγκύκλιο του ΕΦΚΑ, το ευνοϊκό πλαίσιο καταλαμβάνει ΟΛΕΣ τις περιπτώσεις των συνταξιούχων λόγω αναπηρίας που εργάζονται από την ημερομηνία αυτή και μετά, ανεξάρτητα του χρονικού σημείου ανάληψης της εργασίας, δηλαδή πριν ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2024.
Η εγκύκλιος ξεκαθαρίζει κι ένα ακόμα θέμα, που μπορεί να φαντάζει αυτονόητο, αλλά ό,τι δεν γράφεται στο χαρτί, δεν μετράει.
Έτσι, μετά τη διακοπή της απασχόλησης, ο χρόνος ασφάλισης που δημιουργείται από την απασχόληση του συνταξιούχου αξιοποιείται για την προσαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης, κατόπιν αιτήσεώς του. Το ποσό της προσαύξησης για την κύρια σύνταξη υπολογίζεται με βάση τα ισχύοντα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης.
Τα οικονομικά αποτελέσματα της προσαύξησης εκκινούν από την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα υποβολής της σχετικής αίτησης του συνταξιούχου. Όσο για το νέο πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ, που αντικαθιστά το “χαράτσι” του 30%,, δεν είναι ανταποδοτικός και δεν αξιοποιείται για την προσαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης ή για τη χορήγηση δεύτερης σύνταξης.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Οι συνταξιούχοι υποχρεούνται, πριν αναλάβουν απασχόληση, να το δηλώσουν στον ΕΦΚΑ. Παράλειψη της δήλωσης επιφέρει χρηματική κύρωση ίση με 12 μηνιαίες συντάξεις, κύριες και επικουρικές.
Η επόμενη εγκύκλιος, θα ρυθμίσει τις προϋποθέσεις, τους όρους και τη διαδικασία είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών και του νέου πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, τη διαδικασία διασταύρωσης και ελέγχου των στοιχείων που αφορούν στη σύνταξη και τις αμοιβές από απασχόληση, το χρόνο έναρξης και τον τρόπο είσπραξης του πόρου μέσω εργοσήμου, τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τη δήλωση της απασχόλησης, τη διαπίστωση της συνδρομής των εξαιρέσεων, καθώς και κάθε άλλο τεχνικό ή λεπτομερειακό ζήτημα.
Με το νόμο 5078, που ψηφίστηκε λίγο πριν “κλείσει” το 2023, καταργήθηκε η περικοπή του 30% της σύνταξης, αφήνοντάς την ακέραια στους απασχολούμενους συνταξιούχους. Ταυτόχρονα, θεσπίστηκε ένας μη ανταποδοτικός πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ, ο οποίος για τους μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους θα ισούται με το 10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους και για τους μη μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους με το 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης για κύρια σύνταξη. Θεσπίστηκε, επίσης, ετήσιο πλαφόν του πόρου που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 12πλασιο της εθνικής σύνταξης.
Συνταξιούχος που εργάζεται και δικαιούται σύνταξη ύψους 1.200 ευρώ, είχε παρακράτηση ύψους 360 ευρώ βάσει του προϊσχύοντος καθεστώτος. Εάν αυτός ο συνταξιούχος εργάζεται ως μισθωτός, με μικτό μηνιαίο μισθό 780 ευρώ, θα λαμβάνει, πλέον, ολόκληρη τη σύνταξή του και η παρακράτηση ύψους 360 ευρώ αντικαθίσταται από μη ανταποδοτικό πόρο ύψους 78 ευρώ. Όφελος: 282 ευρώ μηνιαίως.
Εάν ο ίδιος συνταξιούχος εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας και έχει επιλέξει την πρώτη ασφαλιστική κλάση, όπως η μεγάλη πλειονότητα των ελευθέρων επαγγελματιών τότε η παρακράτησή ύψους 360 ευρώ αντικαθίσταται από μη ανταποδοτικό πόρο 169,95 ευρώ x50%=84,98 ευρώ. Όφελος: 275,02 ευρώ μηνιαίως.