Κυριαρχία 18 ομίλων στις business της υγείας

Σκηνικό σημαντικής συγκέντρωσης εμφανίζει η αγορά υγείας, με το τοπ 10 των εταιρειών του φαρμάκου να ελέγχει το 41%, ενώ οκτώ όμιλοι ελέγχουν το 66% στο χώρο των ιδιωτικών κλινικών.

Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία της έκθεσης Life Sciences & Healthcare in Greece για τον τομέα της υγείας που εκπόνησε η Deloitte, η οποία αναφέρεται στους κυρίαρχους των φαρμάκων αλλά και των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας. Ως γενικό συμπέρασμα προκύπτει ότι οι μεγάλοι παίκτες στους κλάδους αυτούς, μπορεί να σημείωσαν απώλειες λόγω των δημοσιονομικών μέτρων, όμως η έξοδος από τα μνημόνια τους βρίσκει κερδοφόρους.

Σύμφωνα με την έκθεση, με βάση τα οικονομικά στοιχεία για το 2016, υπάρχουν 90 εταιρείες που μοιράζονται 59% της συνολικής αγοράς φαρμάκου, γεγονός που σε πρώτο επίπεδο δείχνει μια κατακερματισμένη αγορά. Όμως την ίδια στιγμή οι 10 κορυφαίοι οι παίκτες μοιράζονται το υπόλοιπο 41%. Ο κατάλογος των κορυφαίων 10 παικτών στην αγορά αποτελείται από 7 πολυεθνικούς και 3 ελληνικούς ομίλους.

Συγκεκριμένα πρώτη με μερίδιο 8% είναι η Novartis και ακολουθούν Pfizer με 6%, Βιανέξ με 5%, Bayer 4% και με 3% οι Sanofi, Demo, Glaxosmithkline, Elpen, Janssen και Astrazeneca.

Η Deloitte πάντως επισημαίνει ότι παρά το γεγονός ότι η αγορά φαρμάκου σε επίπεδο λιανικών τιμών έχει σταθεροποιηθεί τα τελευταία χρόνια κοντά στα 5,6 δις. ευρώ, οι μισοί από τους δέκα πρώτους του κλάδου σημείωσαν αρνητικό ρυθμό στην πορεία του τζίρου, εξαιτίας των υποχρεωτικών επιστροφών και των υψηλών εκπτώσεων στις οποίες της αναγκάζει το ελληνικό κράτους που αποτελεί και τον βασικό «πελάτη» τους. Πάντως, κανένας δεν είχε αρνητικό περιθώριο EBITDA, αν και η πλειοψηφία βρίσκεται σε επίπεδα μεταξύ 2% και 4%.

H μελέτη διαπιστώνει επίσης σημαντική συγκέντρωση και στον κλάδο των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας. Το 2016, οι 8 κορυφαίοι ιδιωτικοί πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης αντιπροσώπευαν περίπου το 66% του συνολικού κύκλου εργασιών ενώ διαχειρίζονταν το 44% των συνολικών κλινών όλων των γενικών κλινικών στην Ελλάδα. Επίσης τρεις πάροχοι αντιπροσώπευαν σχεδόν το 52% του μεριδίου αγοράς του κλάδου ιδιωτικών γενικών κλινικών, ενώ δύο πάροχοι κάλυψαν περίπου το 58% της αγοράς των μαιευτηρίων και τρεις πάροχοι το 35% των διαγνωστικών κέντρων.

Συνολικά η Deloite εκτιμά τα εξής μερίδια: Ιατρικό Αθηνών 23%, Υγεία18%, Metropolitan 12%, Euromedica 7%, Άγιος Λουκάς 6%, Ευρωκλινική 6%, Metropolitan General 5%, Ντυνάν 4%, Mediterraneo 4%, Βιοκλινική 2% και λοιποί 15%.

Σύμφωνα με την έκθεση της Deloitte, οι δαπάνες υγείας παρουσίασαν τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης, εν μέσω οικονομικής κρίσης, με τη συνολική αύξηση για τη διετία 2014-2016 να αγγίζει το 4,5%, τη στιγμή που την περίοδο 2009-2014 οι δαπάνες υγείας στην Ελλάδα σημείωσαν συνολική πτώση της τάξεως του 11,7%.

Παρόλο που οι τάσεις για τον κλάδο της υγείας στην Ελλάδα παρουσιάζονται θετικές και η συνεχόμενη πτώση των προηγούμενων χρόνων δείχνει να σταθεροποιείται, η χώρα παραμένει στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των υπόλοιπων εξεταζόμενων χωρών της Ευρώπης, σε ότι αφορά την κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας για το 2016, με μέσο όρο 2.263 δολάρια, ποσό 53% χαμηλότερο από αυτό που καταγράφεται στη Γαλλία και 30% από αυτό της Ισπανίας.

Τέλος, σε ό,τι αφορά τις σημαντικότερες τελευταίες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες κατά βάση υλοποιούνται κατόπιν αιτήματος των δανειστών, σημειώνονται μεταξύ άλλων, ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ΕΟΠΥΥ, καθώς και η εφαρμογή των νέων μέτρων rebate (θεσμοθετημένη έκπτωση την οποία παρέχουν οι ιδιώτες πάροχοι στον ΕΟΠΥΥ) και clawback (επιστροφή χρηματικού ποσού από τις φαρμακευτικές εταιρείες προς το δημόσιο).