Αλλάζουν όλα στην επαγγελματική στέγη

Μέσα στην τελευταία πενταετία η Cisco εξοικονόμησε περί τα 500 εκ δολάρια απλώς και μόνο επειδή οι υβριδικές μορφές εργασίας βοήθησαν στο να “συμμαζέψει” τις δαπάνες της για κτιριακές εγκαταστάσεις και γραφειακούς χώρους. Και δεν είναι η μόνη περίπτωση.

Έρευνα που πραγματοποίησε η Knight Frank με τη συμμετοχή 350 ηγετικών κτηματομεσιτικών εταιρειών διεθνώς, έδειξε πως οι μισές από τις εταιρείες με πάνω από 50.000 εργαζομένους σχεδιάζουν να μειώσουν τους χώρους των γραφείων τους από 10% έως 20%, μέσα στην επόμενη τριετία. Ο λόγος; Η στροφή προς τα υβριδικά μοντέλα εργασίας. Πλέον, οι εργαζόμενοι, αντί να για περνούν πέντε μέρες την εβδομάδα σε ένα γραφείο, μοιράζουν τον χρόνο τους ανάμεσα σε έναν τοπικά workspaces, τα σπίτια τους και τα κεντρικά της εταιρείας.

Η αλλαγή αυτή δεν αφορά μόνο στην προσαρμογή στους νέους τρόπους που δουλεύουμε, συνδέεται και με τη σχέση κόστους - αποτελεσματικότητας. Σύμφωνα με μελέτη που διεξήγαγε η IWG το 2022, το 82% των CFO πιστεύει πως το υβριδικό μοντέλο είναι οικονομικά, περισσότερο προσιτό σε σχέση με το παραδοσιακό 09:00 με 17:00.

Καθώς οι εταιρείες μειώνουν την ανάγκη τους για μεγάλα, μόνιμα γραφεία, η ζήτηση για ευέλικτους χώρους αυξάνεται. Η τάση αυτή ξεκλειδώνει μια νέα ευκαιρία τόσο για τους ιδιοκτήτες ακινήτων και τους επενδυτές. Πρόσφατη έρευνα της ανεξάρτητης Global Workplace Analytics, έδειξε πως η υβριδική εργασία μπορεί να σώσει για τις εταιρείες, κατά μέσο όρο, περισσότερες από 9.000 στερλίνες ανά εργαζόμενο ετησίως. Παράλληλα, οι επιχειρήσεις που υιοθετούν υβριδικά μοντέλα, βλέπουν ακόμα την παραγωγικότητα να αυξάνεται. Με τα υβριδικά μοντέλα οι εργαζόμενοι είναι περισσότερο υγιείς, χαρούμενοι, αφοσιωμένοι και δραστήριοι καθώς αφιερώνουν λιγότερο χρόνο για να μετακινούνται από και προς τα γραφεία.

Τι γίνεται, όμως, στην Ελλάδα; Υπάρχουν διαθέσιμοι γραφειακοί χώροι, που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν αυτήν την “επανάσταση” στην αγορά εργασίας, που συνδυάζεται με τη “στροφή” σε “πράσινους” επαγγελματικούς χώρους;

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Geoaxis, τα τελευταία χρόνια καταγράφονται:

• Εξαιρετικά περιορισμένο απόθεμα και μεγάλη ζήτηση για σύγχρονα, υψηλής ποιότητας, πράσινα γραφεία, ανεξάρτητα θέσης, που καταγράφουν ενοίκια στο επίπεδο των 30 - 35 euro/τμ/μήνα

• Απουσία ξένων κεφαλαίων που σχετίζεται κυρίως με το μέγεθος του διαθέσιμου προϊόντος και το δύσκαμπτο πλαίσιο της αγοράς

• Πλασάρισμα του Πειραιά, ως τοποθεσία πιθανής εγκατάστασης νέων γραφείων λόγω μετρό και νέων αναπτύξεων

• Εξαιρετικά μειούμενος αριθμός παλαιών διαμερισμάτων που μετατρέπονται σε γραφεία στο κέντρο της Αθήνας καθώς η οικιστική χρήση/Airbnb αποδεικνύεται ως προσφορότερη

• Συρρίκνωση ζήτησης για παλαιά γραφεία στο κέντρο, με παράλληλη στροφή μικρομεσαίων επιχειρήσεων προς μικρότερη και φθηνότερη επαγγελματική στέγη σε αποκεντρωμένες θέσεις

• Εξαιρετικά αυξημένη προσφορά και χαμηλές τιμές παλαιών προδιαγραφών οριζόντιων ιδιοκτησιών σε δευτερεύουσες θέσεις

• Σταθεροποίηση μισθωμάτων και ψαλίδας μεταξύ ΑΑΑ γραφείων και γραφείων χαμηλής ποιότητας ή σε δευτερεύουσες θέσεις

• Αύξηση ζήτησης στο κέντρο και στα Νότια Προάστια, σταθεροποίηση στον άξονα Λ. Κηφισίας και Λ. Μεσογείων με σαφή μείωση ζήτησης στα Βόρια προάστια (π.χ. Κηφισιά)

• Αύξηση κόστους κατασκευής / χρηματοδότησης και επιφυλακτικότητα ως προς την ανάπτυξη νέων επενδυτικών σχεδίων μικρής κλίμακας.

Μεσοπρόθεσμα, η νέα τάση για χρήση γραφείων ευέλικτης επιφάνειας και χρόνου δεν μπορεί να δείξει ακόμη την ποσοτική επίδρασή της στην πλευρά της ζήτησης, αν και βαίνει αυξανόμενος ο αριθμός από χρήστες που προτιμούν ευέλικτους χώρους παρά την μακροχρόνια μίσθωση γραφείων. Ήδη στην Αθήνα καταγράφονται τουλάχιστον 10 τέτοιοι χώροι ενώ και η πλατφόρμα Airbnb έχει εισέλθει στην συγκεκριμένη αγορά (ακόμη όχι στην Ελλάδα) σηματοδοτώντας μια πιθανά σημαντική μελλοντική αλλαγή στο περιβάλλον εργασίας.