Για μια καλή επιχειρηματική ιδέα... λεφτά υπάρχουν!
«Αυτή τη στιγμή, αν μια επιχειρηματική ιδέα είναι καλή, δεν υπάρχει πρόβλημα, χρήμα βρίσκεται»: με τη φράση αυτή, ο εντεταλμένος σύμβουλος για θέματα καινοτομίας και επιχειρηματικότητας του δήμου Θεσσαλονίκης και συντονιστής της προθερμοκοιτίδας επιχειρήσεων «ΟΚ!Thess», Σίμος Μπενσασσών, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι χρηματοδοτικά κεφάλαια για «δυνατές» νεοφυείς επιχειρήσεις πλέον υπάρχουν. Κατά τον κ. Μπενσασσών, η ύπαρξη ίδιων πόρων πριν ξεκινήσει ένα επιχειρηματικό εγχείρημα «οπωσδήποτε είναι πάρα πολύ χρήσιμη», ενώ εξίσου σημαντικός είναι και ο συνδυασμός διαφορετικών χρηματοδοτικών πηγών (π.χ. κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών και επιχειρηματικών αγγέλων, μικροχρηματοδοτήσεις, τραπεζικά κεφάλαια).
«Αν πας να βρεις ιδιωτικό μετοχικό κεφάλαιο από την αρχή, πριν χρησιμοποιήσεις δικά σου χρήματα, τότε όποιος επενδύσει σε εσένα θα πάρει ένα μεγάλο κομμάτι της εταιρείας σου, για σχετικά λίγα λεφτά. Αν μπορείς να χρησιμοποιήσεις αρχικά ίδιους πόρους και ζητήσεις αργότερα τα χρήματα, αυτό που θα χρειαστεί να δώσεις (στον επενδυτή) είναι σημαντικά λιγότερο. Ανάλογα βέβαια με την ιδέα, μπορεί να ισχύει το αντίστροφο. Αν χρειάζεσαι μια πολύ μεγάλη αρχική επένδυση, π.χ., να κάνεις ένα ηλεκτρονικό εργαλείο, που μπορεί να κοστίζει εκατομμύρια για να το φτιάξεις και μπορείς να αποδείξεις την αξία του, τότε είναι καλύτερο να ξεκινήσεις με άλλο κεφάλαιο και να κάνεις το scaleup με δανεισμό. Πάλι όμως τίθεται το θέμα του με τι κεφάλαιο αποδεικνύεις τη σκοπιμότητα της μεγάλης επένδυσης» σημειώνει.
Ερωτηθείς γιατί οι περισσότερες νεοφυείς επιχειρήσεις διεθνώς αποδεικνύονται θνησιγενείς, ο κ.Μπενσασσών απαντά: «ήδη από το '70-'80 λέγαμε ότι μόνο μία στις πέντε ΜΜΕ επιβιώνει τον τρίτο χρόνο. Στην καινοτομία τα πράγματα είναι ακόμη δυσκολότερα. Από αυτές που αποτυγχάνουν, το 80% αποτυγχάνει, γιατί πιστεύει ότι υπάρχει μια αγορά για την ιδέα του, αλλά η αγορά διαφωνεί. Π.χ., νομίζεις ότι έχεις εφεύρει την καλύτερη ποντικοπαγίδα του κόσμου, αλλά η αγορά μπορεί να πει "ευχαριστώ, η ποντικοπαγίδα που έχω είναι μια χαρά, δεν χρειάζομαι την καλύτερη"».
Υπάρχουν δυνητικοί επιχειρηματίες, που στην πραγματικότητα "επινοούν" μια ανάγκη, την οποία υποτίθεται ότι ικανοποιεί η ιδέα τους, και πείθονται και οι ίδιοι για αυτό; «Συμβαίνει κι αυτό, εννοείται. Δεν είναι ευρέως διαδομένο, αλλά συμβαίνει. 'Ενας από τους στόχους μας στο "ΟΚ!Τhess" είναι να φιλτράρουμε τις ιδέες, που στην πραγματικότητα δεν λύνουν κάποιο πρόβλημα. Αυτό γίνεται μέσω της αξιολόγησης όσων θα στηριχθούν, για αυτό και απορρίπτονται πάρα πολλές ιδέες (...). 'Ενας επενδυτής που θα κοιτάξει να επενδύσει σε μια καινοτόμο εταιρεία (...) θα αξιολογήσει την ιδέα. Λύνει πραγματικά κάποιο πρόβλημα; Υπάρχει αρκετά μεγάλη αγορά; Τι ανταγωνισμός υπάρχει; 'Εχει ο επιχειρηματίας αρκετά χρήματα, εκτός από αυτά που θα δώσει ο επενδυτής; Φτάνουν αυτά που ζητάει; Και ένα πάρα πολύ σημαντικό, που θέτει ο επενδυτής στον startuper: "εσύ, τι ρισκάρεις; Εμένα μου ζητάς να βάλω χρήματα". Aν δεν ρισκάρεις τίποτα, ο επενδυτής μπορεί να σκεφτεί, "ΟΚ, αυτός δεν έχασε τίποτα, μπορεί να ξεκινήσει με τα λεφτά μου και μετά να πει βαρέθηκα και να φύγει". 'Ολα αυτά είναι παράγοντες που επηρεάζουν τη χρηματοδότηση και τις πιθανότητες επιτυχίας στην αγορά» σημειώνει.
Σπουδαιότερο όμως από όλα τα παραπάνω είναι η ομάδα. «Η ομάδα είναι το κύριο χαρακτηριστικό που ψάχνει ο επενδυτής. Ο επενδυτής ουσιαστικά δεν θα επενδύσει στην ιδέα σου, αλλά σε σένα. Γιατί ξέρει ότι είναι πολύ πιθανό ν' αποτύχεις. Αν έχεις πολύ καλή σχέση με τον επενδυτή, θα δοκιμάσει και με την επόμενη ιδέα σου, αν πιστεύει ότι η ομάδα σου είναι καλή και ξέρει ότι κάπου θα πάτε. Κι αυτό δένει και με το προηγούμενο, το τι ρισκάρεις δηλαδή. Αν η ομάδα σου δεν ρισκάρει τίποτα, τότε ο επενδυτής δεν την αξιολογεί πάρα πολύ ψηλά» επισημαίνει, ενώ σε ό,τι αφορά την αποτυχία λέει χαρακτηριστικά: «Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε στην "ΟΚ!Thess" είναι να ενθαρρύνουμε όσο πιο πολλές ομάδες να δοκιμάσουν -κι ας αποτύχουν. 'Εχεις πολλά να μάθεις από την αποτυχία. Αν έχεις επιτυχία χωρίς αποτυχίες και ξαφνικά αντιμετωπίσεις ένα σημαντικό πρόβλημα, θα καταρρεύσεις».
Υπάρχουν περιπτώσεις startupers, που έχοντας προσκολληθεί στην ατελέσφορη ιδέα τους, γυρίζουν από θερμοκοιτίδα σε θερμοκοιτίδα, σε μια προσπάθεια να την πραγματώσουν; «Δεν είναι πολύ διαδεδομένο φαινόμενο, αλλά υπάρχει. Είναι πολύ κακό να ερωτεύεσαι παράφορα την ιδέα σου. Αν περάσει ένα χρονικό διάστημα και δεις ότι δεν μπορείς να την πουλήσεις, παράτα την και ξεκίνα κάτι άλλο. Το να γυρίζεις από θερμοκοιτίδα σε θερμοκοιτίδα κοστίζει πολύ και καταναλώνει πόρους που θα μπορούσαν να διατεθούν αλλού» σημειώνει ο κ.Μπενσασσών. Από ποιο σημείο και μετά, πρέπει να το παίρνει απόφαση ένας/μία επιχειρηματίας ότι ήρθε η ώρα να "πάει για άλλα"; «Το διάστημα μέχρι την αρχή της διαπραγμάτευσης για τη χρηματοδότηση, δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να υπερβαίνει τον έναν χρόνο. Και το ιδανικό θα ήταν να είναι γύρω στους έξι μήνες, για κάποιον που ξεκινάει από την ιδέα, χωρίς να έχει κάνει ιδιαίτερη δουλειά στην ανάλυση της εμπορικής της πλευράς» υπογραμμίζει.
Χτες πραγματοποιήθηκε στην OK!Thess η demo day που γίνεται τρεις φορές τον χρόνο, όπου καινοτόμες εταιρείες και ομάδες έρχονται σε επαφή με επενδυτές, ώστε αν προκύψει σημείο επαφής, να κλειστεί αυθημερόν το πρώτο ραντεβού, να ακολουθήσει η διαπραγμάτευση και αν όλα εξελιχθούν καλά η επένδυση. Για δεύτερη φορά συμμετείχαν στη demo day και επενδυτές από τη Βουλγαρία.
«Η τοπική αγορά της Θεσσαλονίκης ήταν πάντα θεωρητικά οι βόρειοι γείτονές μας. Γι΄ αυτό σκεφτήκαμε ότι θα ήταν καλό, στο επίπεδο τουλάχιστον της χρηματοδότησης, να διευρύνουμε το πεδίο, προσκαλώντας σε πρώτη φάση Βούλγαρους επενδυτές. Ένας Βούλγαρος που θα επενδύσει σε ελληνική εταιρεία, έχει κάθε συμφέρον να προωθήσει το προϊόν της στη Βουλγαρία κι αντιστρόφως» σημειώνει.
Ερωτηθείς τι απέδωσαν σε επίπεδο μετρήσιμων αποτελεσμάτων οι προηγούμενες demo days, απαντά ότι οι διαπραγματεύσεις απαιτούν χρόνο. «Αυτή στιγμή υπάρχουν πέντε- έξι (διαπραγματεύσεις) που τρέχουν. Αν τελεσφορήσουν όλες, που μου φαίνεται απίθανο βέβαια, θα γίνουν επενδύσεις αρκετά πάνω από 1 εκατ. ευρώ. Αν ήταν να κάνω μια υπόθεση για το τι πιστεύω ότι θα μπορούσε όντως να επιτευχθεί στους επόμενους μήνες, θα έλεγα πως είμαστε πιο κοντά στις 500.000 ευρώ» προβλέπει.