Τα εμπορικά κέντρα που αντέχουν στην κρίση

Σημαντική αύξηση εσόδων αλλά και επισκεψιμότητας παρουσιάζουν τα εμπορικά κέντρα των εισηγμένων εταιρειών, αποδεικνύοντας τις ισχυρές αντιστάσεις που επιδεικνύει ο εν λόγω κλάδος, παρά την κάμψη που καταγράφεται στο λιανεμπόριο τα τελευταία χρόνια λόγω κρίσης.

Σημειώνεται ότι το λιανεμπόριο, ακόμη και μετά τη συμπλήρωση δύο ετών ανάπτυξης της οικονομίας, παραμένει υπό πίεση. Ενδεικτικά, τον Ιανουάριο ο τζίρος μειώθηκε κατά 2,3% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Στην ένδυση και υπόδυση η πτώση έφθασε το 12,8% και στα φάρμακα/καλλυντικά το 9,1%.

Ενδεικτικό της θετικής πορείας που καταγράφουν τα μεγάλα εμπορικά κέντρα της χώρας είναι τα σχέδια για περαιτέρω επέκτασή τους, αλλά και το υψηλό ενδιαφέρον που καταγράφεται από μεγάλες αλυσίδες του λιανεμπορίου για την μίσθωση τους.

Ιδιαίτερα ικανοποιητική κρίνεται από τα στελέχη της Lamda Development η πορεία των τριών εμπορικών της κέντρων του The Mall, του Golden αλλά και του Mediterranean Cosmos.

To 2018 τα εν λόγω εμπορικά κέντρα κατέγραψαν νέο ιστορικό υψηλό λειτουργικών κερδών καθώς ανήλθαν σε 59,2 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 15,6%.

Συγκεκριμένα, τα λειτουργικά κέρδη του The Mall Athens ανήλθαν το 2018 σε 28 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 37,3%. Αντίστοιχα, τα κέρδη του Golden Hall αυξήθηκαν κατά 3,7%, σε 16,8 εκατ. ευρώ, ενώ μικρή πτώση κατά 1,4%, σε 14,4 εκατ. ευρώ (από 14,6 εκατ. ευρώ), σημείωσαν τα λειτουργικά κέρδη του Mediterranean Cosmos.

Η αύξηση αυτή οφείλεται στην εξαγορά του υπόλοιπου 50% του The Μall Athens κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2017. Χωρίς την εν λόγω εξαγορά, η αύξηση της λειτουργικής κερδοφορίας των εμπορικών κέντρων κατά το 2018 θα ήταν 2,1%.

Πάντως, η μέση πληρότητα παραμένει σχεδόν 100%, με το συνολικό κύκλο εργασιών και την επισκεψιμότητα των κέντρων να σημειώνουν αύξηση κατά 3% και 1,6% αντίστοιχα.

‘Ηδη η Lamda Development βρίσκεται σε διαδικασία επέκτασης του εμπορικού κέντρου Golden Hall, μία επένδυση της τάξης των 25 εκατ ευρώ.

Οι εργασίες αφορούν το πρώην κέντρο ραδιοτηλεόρασης (IBC) που θα λειτουργήσει ως επέκταση του εμπορικού κέντρου προσθέτοντας 11.500 τμ εκμισθώσιμης επιφάνειας και νέες θέσεις παρκινγκ.

Ακόμη θα λειτουργήσουν εστιατόρια και καφέ επιφάνειας 3.650 τ.μ., ενώ θα προστεθούν και 1.566 τ.μ. καταστημάτων. Εντός της επέκτασης θα λειτουργεί και το Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων που θα εκτείνεται σε έκταση 3.250 τ.μ.

Διψήφιο ποσοστό αύξησης, κατά 12,4%, σημείωσε η επισκεψιμότητα του εμπορικού κέντρου Smart Park στα Σπάτα το 2018.

Είναι ενδεικτικό ότι ο κλάδος ανάπτυξης ακινήτων του Ομίλου απέφερε για το 2018 έσοδα 6,9 εκατ., έναντι 6,8 εκατ. το 2017. Το αποτέλεσμα εκμετάλλευσης ανήλθε σε κέρδη 3,6 εκατ, έναντι ζημιών 1,3 εκατ. για τη χρήση 2017. Τα αποτελέσματα μετά από φόρους ανήλθαν σε κέρδη 1,4 εκατ. περίπου, έναντι ζημιών 3,6 εκατ. το 2017.

Η Reds τρέχει στην παρούσα φάση την επέκταση του Smart Park, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο του 2019. Πρόκειται για έργο συνολικού ύψους περίπου 26 εκατ. ευρώ, το οποίο θα επεκτείνει κατά 15.500 τμ την μισθώσιμη επιφάνεια του εμπορικού πάρκου.

Ήδη η εταιρεία έχει ήδη υπογράψει δεσμευτικές συμφωνίες με αλυσίδες λιανικής όπως η Decathlon, η Marks and Spencer και η Διάφανη για την εκμίσθωση καταστημάτων στην επέκταση. Σύμφωνα με τη διοίκηση της REDS, μέσω των σχετικών προσυμφώνων έχει εκμισθωθεί επιφάνεια περίπου 7.250 τμ που αντιστοιχεί σε ποσοστό πληρότητας της μισθωτικής επιφάνειας του νέου κτιρίου περίπου 60%, ενώ αξίζει η πληρότητα στον όροφο του κτηρίου ανέρχεται στο 87%.

Την ίδια στιγμή προχωρά και η αδειοδοτική διαδικασία για το Cambas Project, ενώ το έργο έχει λάβει το πράσινο φως από το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ). Το ύψος της εν λόγω επένδυσης αναμένεται να ανέλθει στα 220 εκατ. ευρώ.

Το νέο εμπορικό κέντρο θα προσφέρει οικοδομήσιμη επιφάνεια 89.000 τ.μ., εκ των οποίων 79.700 τ.μ. αφορούν τα νέα κτίρια και 9.300 τ.μ. αφορούν τα υφιστάμενα κτίσματα.

Tο Cambas Project, που θα απασχολεί 1.600 εργαζόμενους, υπολογίζεται ότι θα διαθέτει ετήσια έσοδα από μισθώματα ύψους 30 εκατ. ευρώ, ενώ ο ετήσιος τζίρος των μισθωτών τοποθετείται στα 150 εκατ. ευρώ.

Σε θετική τροχιά κινήθηκαν πέρσι τα εμπορικά κέντρα της Βιοχάλκο. Το River West, το οποίο άνοιξε τις πόρτες του τον Μάιο του 201, κατέγραψε αύξηση εσόδων από μισθώματα και επισκεψιμότητα. Πέρυσι το εμπορικό κέντρο κατέγραψε ρεκόρ επισκεψιμότητας με πάνω από 5 εκατ. πελάτες, ενώ ο τζίρος του από ενοίκια αυξήθηκε κατά 6,5% με το δείκτη πληρότητας να ανέρχεται στο 100%.

Όσον αφορά το εμπορικό πάρκο Mare West, ο κύκλος εργασιών των μισθωτών αυξάνεται με σταθερό ρυθμό και η είσοδος νέων καταστημάτων, σε συνδυασμό με δυναμικές κινήσεις εμπορικής προώθησης, έχουν αυξήσει σημαντικά τη μηνιαία επισκεψιμότητα.

To 2018 το εμπορικό κέντρο πέτυχε αύξηση εσόδων μισθώσεων και επισκεψιμότητας κατά 5% και 10%, αντίστοιχα.

Σημειώνεται ότι η Βιοχάλκο έχει προχωρήσει στην αγορά παρακείμενου στο εμπορικό κέντρο River West, οικοπέδου, επιφάνειας περίπου 3.700 τ.μ. καθώς και με μακροχρόνια μίσθωση όμορο ακίνητο 20.000 τ.μ.

Τα δύο αυτά ακίνητα θα εξυπηρετήσουν τα σχέδια μελλοντικής επέκτασης του εμπορικού κέντρου.

Όσον αφορά το Mare West έχει προγραμματιστεί η κατασκευή ενός αθλητικού-ψυχαγωγικού πάρκου επιφάνειας 7.000 τ.μ.

Στα 3,2 εκατ ευρώ ανήλθαν τα έσοδα της Pasal για την χρήση 2018 εκ των οποίων τα 2 εκατ. ευρώ αφορούν τα έσοδα από τα μισθώματα, κυρίως του εμπορικού κέντρου Athens Heart.

Σύμφωνα με τη διοίκηση του Ομίλου, επιπλέον 1,2 εκατ. ευρώ ήταν τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών (κοινόχρηστες υπηρεσίες και έσοδα στάθµευσης του Athens Heart, και αµοιβές υπηρεσιών διαχείρισης ακινήτων).

Το εμπορικό κέντρο της Pasal, το οποίο το οποίο βρίσκεται στην Πειραιώς (στο ύψος του Ταύρου) θα περάσει στα χέρια της αμερικανικής Hines, η οποία έχει ήδη συμφωνήσει με την Εθνική Τράπεζα, χωρίς ωστόσο η συμφωνία να έχει ακόμη ενεργοποιηθεί.

H πώληση του Athens Heart είχε ακουστεί και το 2009, όταν ο ιδρυτής της εταιρείας Σταύρος Θεοδωρίδης, είχε ανακοινώσει στην τότε γενική συνέλευση των μετόχων ότι θα προχωρούσε στην πώληση του 50% του εμπορικού κέντρου.

Η κρίση όμως που ξέσπασε στη χώρα μας, φρέναραν τα σχέδια του και το σχέδιο πώλησης του εμπορικού κέντρου μπήκε στο συρτάρι.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη δρομολογούνται νέες συμφωνίες εκμίσθωσης με μεγάλα ονόματα του λιανεμπορίου.