Μεγάλες δυνατότητες για επενδύσεις στη Β. Μακεδονία

Αισιόδοξοι για το μέλλον και την πορεία των διμερών σχέσεων Ελλάδας - Βόρειας Μακεδονίας στο επιχειρηματικό πεδίο εμφανίζονται οι επιχειρηματίες, που συνόδευσαν τον Αλέξη Τσίπρα, στη πρώτη επίσημη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στη γειτονική χώρα και συμμετείχαν στο επιχειρηματικό φόρουμ που διοργανώθηκε στο πλαίσιο αυτής.

Οι επιχειρηματίες μίλησαν στο ΑΠΕ και εκτιμούν πως θα υπάρξουν ευκαιρίες για επενδύσεις και συνεργασίες στη Βόρεια Μακεδονία και χαρακτήρισαν πολύ θετική κίνηση το επιχειρηματικό φόρουμ.

Ευ. Μυτιληναίος: Με καλό κλίμα θα υπάρξουν επιχειρηματικές ευκαιρίες

«Η παρουσία μου εδώ σηματοδοτεί την επιθυμία μας να επανέλθουμε σε μια περιοχή, στην οποία έχουμε παρουσία τα τελευταία 30-35 χρόνια, με διακοπές δυστυχώς. Το κλίμα δεν ήταν καλό γενικώς για μεγάλα projects που ενδιαφερόμαστε εμείς, ενεργειακά ή μεταλλουργικά επί παραδείγματι. Δεν υπήρχε καλό κλίμα, δεν υπήρχαν και χρήματα. Επιχειρηματικά δεν ήταν ελκυστικός προορισμός, παρότι αυτή η χώρα είναι δίπλα μας. Προτιμούσαν πολλοί επιχειρηματίες να κάνουν δουλειές στη Βουλγαρία ή την Τουρκία. Εδώ, πολύ λιγότερο. Εάν τώρα καταφέρουμε να ξεπεράσουμε τις όποιες αμφισβητήσεις εξακολουθούν να υπάρχουν μεταξύ μας και δημιουργηθεί ένα καλό κλίμα, νομίζω θα υπάρξουν ευκαιρίες και για μεγάλες εταιρείες, αλλά ακόμα περισσότερο για μεσαίες και μικρότερες».

Ο κ. Μυτιληναίος τόνισε πως παρά το γεγονός ότι η αγορά της Βόρειας Μακεδονίας είναι μικρή, είναι όμως γειτονική και με εύκολη πρόσβαση. «Νομίζω», πρόσθεσε, «ότι υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις να μπει και στην ΕΕ, οπότε πολλά πράγματα θα απλουστευτούν, και νομίζω πως θα υπάρξει και χρηματοδότηση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς αλλά και από τις ίδιες τις Βρυξέλλες, με τα αναπτυξιακά πακέτα. Θα υπάρξει χρηματοδότηση για να γίνουν κάποια πράγματα εδώ».

Ερωτηθείς εάν διανοίγονται νέες προοπτικές μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών για επενδύσεις, ο κ. Μυτιληναίος απάντησε: "Η Συμφωνία των Πρεσπών είναι αντικείμενο πολιτικής διαμάχης, στο οποίο εγώ δεν μπορώ να υπεισέλθω. Αλλά θέλω να πιστεύω ότι θα είναι μια αφετηρία για τη δημιουργία καλύτερου κλίματος και επιχειρηματικών ευκαιριών στη χώρα. Θα ήθελα πάρα πολύ, η όποια συμφωνία -των Πρεσπών ή όπου αλλού γινόταν- να ήταν μια συμφωνία συναινετική από τις ελληνικές πολιτικές δυνάμεις. Το ίδιο είχα πει και πέρυσι στους Δελφούς, όπου είχα μιλήσει. Είχα πει ότι αυτή η χώρα θα πρέπει να είναι μια χώρα φιλική προς την Ελλάδα. Συνορεύει με την Ελλάδα και είναι βασικά φιλική χώρα».

Σε ό,τι αφορά, δε, τα δικά του σχέδια για τη χώρα, είπε πως εδώ κι έναν μήνα «ξεκινήσαμε, δουλεύουμε καλά και μεγάλα πράγματα, βλέπουμε τις προτεραιότητες που υπάρχουν, τι πρέπει να γίνει», επισημαίνοντας πως το πόσο άμεσα θα γίνουν όλα αυτά εξαρτάται από το πόσο γρήγορα θα μπορέσει η χώρα να σταθεί και να οργανωθεί. «Πρέπει να τους βοηθήσουμε να σταθούν, να οργανωθούν. Περιμένουν από εμάς να τους βοηθήσουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μυτιληναίος.

Αναφορικά με τα εμπορικά σήματα, ο κ. Μυτιληναίος επισήμανε: "Δεν είμαι ειδικός αλλά είναι ένα σοβαρό θέμα, που θέλει προσοχή για να λυθεί σωστά. Θέλει καλή συνεργασία, θέλει συζήτηση. Νομίζω ότι από εδώ υπάρχει πολύ μεγάλη προθυμία να γίνουν όλα αυτά".

Μιχ. Στασινόπουλος: Εξαιρετική χώρα για επενδύσεις η Βόρεια Μακεδονία

«Έχουμε ισχυρό λόγο να είμαστε εδώ, διότι ως Όμιλος έχουμε ήδη μια επένδυση παραγωγής χαλυβουργικών προϊόντων η οποία μάλιστα έχει αναπτυχθεί και πηγαίνει πολύ καλά. Με βάση την εμπειρία μας από την επένδυση αυτή, λέμε με σιγουριά ότι η Βόρεια Μακεδονία είναι εξαιρετική για επενδύσεις, για εγκατάσταση επιχειρήσεων που μπορούν να δραστηριοποιηθούν σε ολόκληρη τη Βαλκανική. Υπάρχουν καλές υποδομές, οι εργαζόμενοι αλλά και οι υπηρεσίες είναι εξαιρετικές και το μήνυμα που θέλουμε εμείς να δώσουμε είναι ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να δουν αυτή τη χώρα ως ένα σοβαρό επενδυτικό προορισμό με καλές ευκαιρίες».

Σε ό,τι αφορά τις προοπτικές που διανοίγονται, ο κ. Στασινόπουλος σημείωσε: «η χώρα έχει μια καλή εκπαιδευτική βάση, έχει καλά Πανεπιστήμια, που σημαίνει ότι μπορεί να παράξει ακόμα και καινοτομία σε διάφορους τομείς. Πάσχει όμως από αυτό που πάσχουμε κι εμείς, πάσχει από brain drain. Χρειάζεται λοιπόν επενδύσεις, όπως χρειαζόμαστε κι εμείς επενδύσεις, γιατί οι επενδύσεις δημιουργούν δυνατότητες ώστε να επιστρέψουν πίσω αυτοί που έχουν φύγει και να έχουν ευκαιρίες καριέρας σε μια σειρά τομείς της οικονομίας».

Για τη, δε, Συμφωνία των Πρεσπών σημείωσε: «Μιλώντας από επιχειρηματική σκοπιά, θεωρώ ότι η Συμφωνία των Πρεσπών είναι ένα καλό σκαλοπάτι που μικραίνει τις αποστάσεις και ευνοεί την οικονομική συνεργασία μεταξύ των δυο χωρών».

Γ. Περιστέρης: Δουλεύουμε από το 1989 στην περιοχή. Θα συνεχίσουμε και επιχειρηματικά και επενδυτικά, αν λυθούν εκκρεμότητες

«Πρώτη φορά ήρθαμε να κάνουμε δουλειά στο Κουμάνοβο, επί ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, το 1989. Εκεί είχαμε μια συνεργασία για βιομηχανικά προϊόντα που μεταφέραμε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και τα πηγαίναμε εκεί που τα χρειαζόμασταν. Μετά συνεχίσαμε με άλλες δραστηριότητες, με έργα, με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κι έχουμε μια καλή εμπειρία από τον λαό εδώ πέρα και από τη συνεργασία μας. Τώρα τελευταία είδαμε να συσσωρεύονται κάποιες εκκρεμότητες. Θα συνεχίσουμε και επιχειρηματικά και επενδυτικά, αν λυθούν οι εκκρεμότητες ».

«Ελπίζουμε ότι με την επίσκεψη αυτή, με την πολύ μεγάλη ελληνική εκπροσώπηση, με την ελληνική κυβέρνηση και την ελληνική αποστολή, να μπορέσουμε να επιλύσουμε κάποιες απ' αυτές. Ελπίζουμε μετά από σήμερα να δούμε κάτι καλύτερο απ' ό,τι τους τελευταίους μήνες, όπου είχαμε μια συσσώρευση εκκρεμοτήτων», πρόσθεσε ο πρόεδρος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.

Δ. Κούτρας: Υπάρχουν ευκαιρίες για συνεργασίες

Ευκαιρίες για συνεργασίες "βλέπει" ο πρόεδρος της INTRAKAT Δημήτρης Κούτρας, που σημείωσε πως η εταιρεία ήδη είναι παρούσα στη χώρα πάνω από δέκα χρόνια «και θα είμαστε όσο μας έχουν ανάγκη». Αυτή τη στιγμή «κάνουμε ένα νοσοκομείο στην πόλη Στιπ», σημείωσε ο κ. Κούτρας, ο οποίος θεωρεί πως η Βόρεια Μακεδονία έχει ευκαιρίες να προσφέρει. «Εγώ θεωρώ ότι αυτή η χώρα και η δική μας είναι πολύ κοντινές, δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε, μόνο πολλά για να μας ενώσουν», τόνισε ο κ. Κούτρας, ο οποίος καταθέτοντας την εμπειρία από τη συνεργασία του με τους επιχειρηματίες στη Βόρεια Μακεδονία, σημειώνει: «Ήταν πάντα καλό το κλίμα. Όπως όμως σε κάθε χώρα, έτσι κι εδώ υπάρχουν και καλοί και κακοί. Όμως κυρίως εδώ είναι άνθρωποι που μας αγαπάνε και μας σέβονται, μας θέλουν κοντά τους».

Για τη Συμφωνία των Πρεσπών και τις προοπτικές που ανοίγει στις διμερείς επιχειρηματικές σχέσεις, ο κ. Κούτρας σχολίασε: «Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν έκλεισε το θέμα, θα κλείσει με τον χρόνο και με τις όποιες διορθώσεις, αν χρειαστεί να γίνουν στο μέλλον. Ήταν όμως μια αναγκαιότητα γιατί κάπως έπρεπε να βρεθεί μια λύση».

Ερωτηθείς αν επεξεργάζεται η εταιρεία του νέα σχέδια για την περιοχή, απάντησε: «Όλο και προσπαθούμε γιατί θέλουμε να έχουμε συνέχεια εδώ».

Κ. Μίχαλος: Πολύ θετική κίνηση το επιχειρηματικό φόρουμ

«Είναι μια πολύ θετική κίνηση και μπορούμε να κεφαλαιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η ελληνική επιχειρηματική κοινότητα απέναντι στην τοπική επιχειρηματικότητα», υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Κωνσταντίνος Μίχαλος, για την πρώτη επίσημη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού στη Βόρεια Μακεδονία, συνοδεία πολυάριθμης επιχειρηματικής αντιπροσωπείας.

«Υπάρχουν πεδία ενδιαφέροντος στον κατασκευαστικό κλάδο, στην ενέργεια, στο τουριστικό σκέλος», σημείωσε ο κ. Μίχαλος, επισημαίνοντας πως «η επιχειρηματική ελληνική κοινότητα είναι η πρώτη δύναμη από πλευράς ξένων επενδύσεων στη Βόρεια Μακεδονία με επενδύσεις άνω του ενός δισ. ευρώ και περίπου 330 ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα, προσφέροντας 25000 θέσεις εργασίας».

«Δεν νομίζω ότι είναι τόσο μεγάλο το ενδιαφέρον για την τοπική οικονομία σ' αυτή τη φάση, αν και θα δοθούν ευκαιρίες όταν θα αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις για την ΕΕ, όσο η φυσική παρουσία μιας επιχείρησης πλέον εδώ, για την επιρροή στην ευρύτερη περιοχή, δηλαδή στις πρώην ανατολικές χώρες της Ευρώπης. Είναι μια σημαντική προσπάθεια που καταβάλλουμε και πολύ σύντομα θα ακολουθήσουν κι άλλες και από άλλους κλάδους της οικονομίας», σημείωσε ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ.

Ερωτηθείς εάν μπορεί να ξεπεραστεί το ζήτημα με τα εμπορικά σήματα και τις ονομασίες, ο κ. Μίχαλος απάντησε θετικά, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά τα εξής: «Σαφέστατα και μπορεί. Κάθε αρχή και δύσκολη. Βεβαίως θα υπάρξουν και κάποια ευτράπελα, όπως είδαμε και πρόσφατα σε μια έκθεση οίνου, στη Γερμανία. Θα πρέπει όμως να επισημάνω ότι τα τελευταία 27 χρόνια, όταν υπήρχαν παρόμοια φαινόμενα δεν μπορούσαμε καν να κάνουμε κάποιο διάβημα διαμαρτυρίας. Τώρα σε εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, όχι μόνο μπορούμε να κάνουμε διάβημα, αλλά όλη αυτή η κατάσταση θα εξομαλυνθεί».

Επανέλαβε, δε, ότι «όσα ελληνικά προϊόντα ελληνικών επιχειρήσεων έχουν κατοχυρώσει το σήμα τους τόσο στον ελλαδικό χώρο όσο και στον ευρωπαϊκό αλλά και σε διεθνές επίπεδο, δεν διατρέχουν κανέναν κίνδυνο» και πρόσθεσε: «Γι' αυτό και άλλωστε είχα επισημάνει εδώ και ένα τρίμηνο, ιδιαίτερα στα επιμελητήρια της Βορείου Ελλάδος, ότι θα πρέπει να σπεύσουν να ενημερώσουν όλες τις επιχειρήσεις - μέλη τους ότι θα πρέπει να σπεύσουν να κατοχυρώσουν το σήμα τους, κάτι που θα πρέπει να είναι αυτονόητο για κάθε επιχειρηματία, όπου κι αν βρίσκεται. Κάποιοι αντέτειναν γιατί να μπουν σε αυτή τη διαδικασία και σ' αυτό το κόστος. Φροντίσαμε, μέσω της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του αρμόδιου υπουργείου, και εξασφαλίσαμε για όλες αυτές τις περιπτώσεις επιδότηση, επιχορήγηση της τάξης των 10.000 ευρώ. Με αυτή τη βοήθεια μπορούν οι επιχειρήσεις να σπεύσουν να κατοχυρώσουν χωρίς έξοδα πλέον το σήμα του προϊόντος τους. 'Αρα όσο πιο γρήγορα -πριν ξεκινήσει η διαδικασία αυτής της μεικτής επιτροπής, στην οποία θα μετέχουν και επιμελητήρια με εκπρόσωπό τους- να σπεύσουν να κατοχυρώσουν το σήμα τους έτσι ώστε να μην υπάρξουν προβλήματα στην πορεία».

Ν. Κουτσιανάς: Η ισχύς εν τη ενώσει. Χρειάζεται να ενώσουμε τις δυνάμεις μας

«Βρίσκομαι εδώ γιατί για μένα είναι το θέμα εθνικό», απάντησε ο ιδρυτής και πρόεδρος της Apivita Νίκος Κουτσιανάς, απαντώντας στο τι τον ώθησε να δώσει το "παρών" στο επιχειρηματικό φόρουμ στην πρωτεύουσα της Βόρειας Μακεδονίας.

«Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή πρέπει να αρχίσει να συνεργάζεται με χώρες που είναι κοντά της και με όλο τον κόσμο γιατί έτσι μπορεί να μεταφέρει τον πολιτισμό της, να φέρει οικονομικά αποτελέσματα σε συνεργασία με χώρες όπως είναι αυτή εδώ. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία για αναπτυξιακές πολιτικές, πολιτιστικές και οικονομικές συνεργασίες εδώ, για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε αυτό που οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν: εν τη ενώσει η ισχύς. Να ενωθούμε, να μπορέσουμε να δούμε τον άνθρωπο στη σωστή του βάση και όχι πώς θα γίνουμε ανταγωνιστές με τους κοντινούς μας γείτονες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κουτσιανάς.

«Υπάρχει χώρος για όλους μας, υπάρχει χώρος για αναπτυξιακή πολιτική και είμαι βέβαιος ότι με τη συνεργασία που ξεκίνησε ο πρωθυπουργός μας με τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, τα αποτελέσματα θα είναι σημαντικά. Δεν ξέρω τι προϋποθέσεις υπάρχουν εδώ για να μπορέσει η Apivita να συνεργαστεί. Θα δούμε από τις επαφές που θα κάνουμε και είμαι σίγουρος ότι εμείς μπορούμε να βοηθήσουμε σ' αυτόν τον τομέα, να αναπτυχθούν ακόμα και τοπικές εταιρείες εδώ, στον χώρο τον δικό μας», τόνισε.

Ερωτηθείς εάν ανησυχεί για το ζήτημα των εμπορικών σημάτων και ονομασιών, ο κ. Κουτσιανάς απάντησε: «Πάντα η συνεργασία φέρνει αποτελέσματα. Και όταν λέμε συνεργασία δεν εννοούμε να επιβάλλουμε κάποιους όρους, εννοούμε να δούμε τα κοινά σημεία και με βάση τα κοινά σημεία να πορευτούμε. Η Ελλάδα δεν κινδυνεύει από τις εμπορικές ονομασίες, η Ελλάδα έχει τόσα πράγματα να δώσει στον επιχειρηματικό κόσμο, αν όλοι οι επιχειρηματίες αγκαλιαστούμε στη λογική του ανώτερου κοινού καλού και όχι αυτό που γίνεται ως τώρα, της αρπαχτής και του ότι εμείς είμαστε οι καλύτεροι και όλοι οι άλλοι οι χειρότεροι. Χρειάζεται να ενώσουμε δυνάμεις».

Γ. Μυλωνάς: Η συνάντηση των επιχειρηματιών ανοίγει δρόμο

Την εκτίμηση ότι «η σημερινή συνάντηση δεν έχει σημασία τι συγκεκριμένα αποτελέσματα επιχειρηματικής συνεργασίας θα βγάλει, αλλά έχει σημασία για το ότι ανοίγει ένα δρόμο, δίνει ένα σύνθημα ότι πλέον τα πράγματα έχουν ξεκαθαρίσει, υπάρχει μια συμφωνία ανεξαρτήτως πώς τοποθετείται κάποιος σ' αυτήν», διατύπωσε, ο πρόεδρος της Alumil Γιώργος Μυλωνάς.

«Υπάρχει μια συμφωνία, η οποία διευκολύνει και απελευθερώνει πλέον το να γίνουν συνεργασίες», σημείωσε ο κ. Λουφάκης, επισημαίνοντας πως «ανοίγει μια νέα σελίδα στις σχέσεις τις επιχειρηματικές».

«Ό,τι και να λέμε, εμείς οι επιχειρηματίες, ανεξαρτήτων συνθηκών, προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε τις αγορές. Όταν οι αγορές αυτές δεν έχουν προβλήματα ή καταστάσεις που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προβλήματα, ελευθερώνουν το επιχειρείν ακόμα περισσότερο. Είμαι σίγουρος ότι πολλοί που σκέφτονταν να κάνουν δουλειές στα Σκόπια και ήταν κάπως συγκρατημένοι, τώρα θα το κάνουν, μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μυλωνάς.

«Αν κάτι έχει λύσει η Συμφωνία των Πρεσπών είναι ένα καλύτερο περιβάλλον συνεργασίας σε μια χώρα, η οποία έχει προοπτικές ανάπτυξης, αν βοηθηθεί. Όλοι αρχίζουν και τη βλέπουν τώρα. Επειδή φωτίζεται η χώρα, αυξάνονται και οι ευκαιρίες», υπογράμμισε ο πρόεδρος της Alumil.

Κυρ. Λουφάκης: Θετική και δημιουργεί προσδοκίες κάθε επίσκεψη και ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα σε επιχειρηματίες

«Κάθε επίσκεψη και κάθε ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα σε επιχειρηματίες δύο χωρών είναι θετική και δημιουργεί προσδοκίες για περισσότερες δουλειές. Η αλήθεια είναι ότι η αγορά είναι σχετικά μικρή, αλήθεια όμως είναι και ότι υπάρχουν πάρα πολλές επιχειρήσεις που δρουν εδώ», δήλωσε ο πρόεδρος της Αλεξάνδρειας Ζώνης Καινοτομίας Κυριάκος Λουφάκης.

«Από την άλλη πλευρά», πρόσθεσε, «αντιλαμβάνομαι τις ανησυχίες και τους φόβους άλλων επιχειρηματιών για την ονομασία των προϊόντων και της χρήσης του όρου "μακεδονικός". Ολα τα προβλήματα όμως αν υπάρχει θέληση μπορούν να λυθούν και για αυτό τον λόγο πιστεύω ότι είναι απαραίτητο η μεικτή επιτροπή που είναι να σχηματιστεί, να γίνει το ταχύτερο δυνατόν. Δεν είναι ανάγκη να περιμένουμε το τέλος του έτους για να τη δημιουργήσουμε έτσι ώστε οι σκιές που υπάρχουν να μπορέσουν να αντιμετωπιστούν».

Τάσος Τζήκας: Σημαντική η επιχειρηματική αποστολή. Πολλές οι δυνατότητες συνεργασίας

«Είναι μια σημαντική επιχειρηματική αποστολή. Νομίζω ότι έχουμε πολλές δυνατότητες για συνεργασίες», δήλωσε, ο πρόεδρος της ΔΕΘ-Helexpo Τάσος Τζήκας.