Το δύσκολο εξάμηνο έως ότου υποχωρήσει το κόστος της Ενέργειας
Στην Αθήνα υπάρχει η βάσιμη πεποίθηση ότι από το ερχόμενο καλοκαίρι- αν δεν έχουμε νέες αρνητικές εκπλήξεις στα γεωπολιτικά- το κόστος του φυσικού αερίου και του ρεύματος θα αρχίσει να κατρακυλά.
Τρεις είναι οι βασικοί παράγοντες, πάνω στους οποίους “πατάνε” αυτές οι αισιόδοξες εκτιμήσεις. Κατ' αρχάς, είναι διάχυτη η αίσθηση ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία, που πυροδότησε την ενεργειακή κρίση, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, θα λήξει λίαν συντόμως, με ό,τι συνεπάγεται αυτό και για την τιμή του φυσικού αερίου. Ενδεικτικά, στις αρχές του 2021, η τιμή του “έπαιζε” μεταξύ 15- 20 ευρώ.
Επιπλέον, οι εκτιμήσεις ενεργειακών αναλυτών συγκλίνουν στο ότι συν τοις άλλοις θα υπάρξει υπερπροσφορά LNG. Υπολογίζεται ότι η αύξησης της προσφοράς υγροποιημένου αερίου ως το 2027, θα είναι της τάξης του 35%. Ο συνδυασμός των παραπάνω, εκτιμάται ότι θα υπερκαλύψει τη ζήτηση και θα συμπιέσει τις τιμές της ενέργειας στο δεύτερο μισό της επόμενης χρονιάς.
Ο τρίτος παράγοντας αφορά στα... δικά μας και συγκεκριμένα στην εκτιμώμενη αύξηση της εγχώριας παραγωγής ενέργειας, κυρίως ΑΠΕ. Οι προβολές που έχουν κάνει οι αρμόδιες υπηρεσίες, συνυπολογίζοντας τους τρεις παράγοντες της εξίσωσης, δείχνουν από το δεύτερο μισό του 2027 ο “πονοκέφαλος” του υψηλού κόστους ενέργειας μπορεί να είναι παρελθόν.
Το δύσκολο εξάμηνο
Αν και όλα τα παραπάνω είναι θετικά, υπάρχει το “κενό” του δύσκολου εξαμήνου που διανύουμε, όπου ο συνδυασμός των ανοδικών τάσεων του φυσικού αερίου με τα ισχυρά σοκ των χονδρικών τιμών του ρεύματος, απειλούν νοικοκυριά κι επιχειρήσεις. Μόλις χθες, η τιμή του φυσικού αερίου “δοκίμασε” τα όρια των 50 ευρώ, καταγράφοντας κέρδη γύρω στο 12% μέσα σε έναν μήνα.
Η απόφαση των συναρμόδιων υπουργείων να αποτρέψουν τη διάχυση αυτής της εξωγενούς, κατά βάση, κρίσης, στο εσωτερικό, είναι ειλημμένη. Το πρόβλημα ήταν και παραμένει η νομική και τεχνική φόρμουλα, για να υψωθεί τείχος προστασίας, χωρίς να προσκρούει αφενός στην κοινοτική νομοθεσία, αφετέρου στους νέους δημοσιονομικούς κανόνες, που προβλέπουν “κόφτες” στις κρατικές δαπάνες.
“Εμείς θα κάνουμε παρέμβαση”, ήταν το μήνυμα που εξέπεμψε εξαρχής η ελληνική πλευρά στη συνάντηση της περασμένης Παρασκευής με το κλιμάκιο της Κομισιόν, ωστόσο η απάντηση επιβεβαίωσε τη δυσκαμψία των Βρυξελλών ακόμα και σε λύσεις έκτακτου χαρακτήρα αλλά για προβλήματα που αποκτούν χαρακτηριστικά μονιμότητας. Όσο για τα οφθαλμοφανή προβλήματα της έλλειψης διασυνδέσεων Κεντρικής- Ανατολικής Ευρώπης και τα... μυστικά των αλγορίθμων που ρυθμίζουν τις ροές ρεύματος από τα Δυτικά προς τα Ανατολικά, οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να σφυρίζουν αδιάφορα.
“Δεν έχουμε αντίρρηση, αλλά θα προτιμούσαμε η παρέμβαση να είναι δημοσιονομικού χαρακτήρα. Μπορούμε να σας παράσχουμε τεχνική βοήθεια”, σημείωσαν οι τεχνοκράτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, βγάζοντας από το κάδρο τα ελληνικά σενάρια για αναβίωση του Μηχανισμού πλαφόν στη χονδρική του ρεύματος. “Ένας τέτοιος Μηχανισμός δεν έχει, πλέον, νομική βάση”, λένε χαρακτηριστικά. Η μοναδική λύση που υπάρχει αυτήν τη στιγμή στο τραπέζι είναι η επιβολή κάποιου έκτακτου φόρου στην παραγωγή ενέργειας. Όπως σημειώνουν, όμως, αρμόδιες πηγές, αναζητείται φόρμουλα έτσι ώστε αυτή η παρέμβαση να έχει πιο “χειρουργικό” χαρακτήρα, να μην έχει οριζόντια χαρακτηριστικά- όπως θα ήθελαν οι κοινοτικοί- αλλά και να μην περιορίζεται στο φυσικό αέριο, όπως έγινε με την έκτακτη εισφορά του περασμένου Αυγούστου.
Το πιο δύσκολο στοιχείο της εξίσωσης, όπως παραδέχονται οι ίδιες πηγές, είναι οι επιχειρήσεις. Το ενδεχόμενο κρατικών επιδοτήσεων πολύ απλά δεν “παίζει”, καθώς προσκρούει στο απαγορευτικό των κρατικών ενισχύσεων. Ποιο θα μπορούσε να είναι το “κλειδί”; Η συγκράτηση των επαγγελματικών τιμολογίων από τους παρόχους, από τους οποίους αναμένεται το πρώτο δείγμα γραφής για τις χρεώσεις του Δεκεμβρίου.
Σήμερα, η μέση χονδρική τιμή καταγράφει αύξηση 11,57% και φτάνει στα 152,58 ευρώ, καθώς το φυσικό αέριο ανακτά τη μερίδα του λέοντος (53,15%) από το ενεργειακό μίγμα της ημέρας. Ωστόσο, τις απογευματινές ώρες, η τιμή θα χτυπήσει “κόκκινο”, αγγίζοντας τα 470 ευρώ.