Σοκ και δέος -Πάνω από τα 730 ευρώ η τιμή του ρεύματος!
Μονόδρομος χαρακτηρίζεται, πλέον, η ανάληψη πρωτοβουλιών από τις ελληνικές Αρχές για τη στήριξη νοικοκυριών κι επιχειρήσεων, καθώς η διακύμανση των χονδρικών τιμών του ρεύματος δεν αφήνει κανένα περιθώριο εφησυχασμού, πόσο μάλλον αναμονής παρεμβάσεων σε κεντρικό επίπεδο από τις Βρυξέλλες.
Σήμερα, η χονδρική του ρεύματος θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στα 183 ευρώ, ωστόσο τις απογευματινές ώρες, όταν θα “σβήσουν” οι ΑΠΕ, θα απογειωθεί ως τα 733,65 ευρώ, θυμίζοντας ημέρες κρίσης.
Στο ίδιο “καζάνι” βράζουν και πάλι οι γείτονες, Βούλγαροι, Ρουμάνοι, Σέρβοι, Ούγγροι, με μέση χονδρική τιμή υψηλότερη της Ελλάδας. Ωστόσο, στις μέγιστες τιμές η ελληνική αγορά δείχνει να κρατά τα πρωτεία. Είναι ενδεικτικό ότι η Ουγγαρία, με μέση τιμή 206 ευρώ, δεν θα δει υψηλότερη τιμή από τα 600 ευρώ στη διάρκεια της ημέρας. Αντίστοιχα και η Σερβία, που έχει την υψηλότερη μέση τιμή της περιοχής (254 ευρώ), θα δει τη μέγιστη τιμή να φτάνει ως τα 614 ευρώ τις απογευματινές ώρες.
Η εκ του σύνεγγυς διαβούλευση του υπουργείου Ενέργειας με τα στελέχη της Κομισιόν την Παρασκευή, δεν θα έχει τη μορφή της ανταλλαγής απόψεων αλλά περισσότερο της ενημέρωσης των Ευρωπαίων τεχνοκρατών για το πλάνο της ελληνικής κυβέρνησης, που βασίζεται στην αναβίωση του Μηχανισμού κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, δηλαδή της εφαρμογής πλαφόν στη χονδρική τιμή του ρεύματος.
Δύο σημεία μένει να αποσαφηνιστούν. Το πρώτο έχει να κάνει με το εύρος του πλαφόν, δηλαδή αν θα καλύπτει όλα τα καύσιμα- όπως ίσχυε την περίοδο της κρίσης- ή μόνο στο φυσικό αέριο, το οποίο επιτείνει το πρόβλημα, όντας σε υψηλά 12μήνου.
Το δεύτερο έχει να κάνει με το σύστημα των επιδοτήσεων. Ως γνωστόν, την περίοδο της κρίσης, τα έσοδα από την επιβολή του πλαφόν στη χονδρική, κατέληγαν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης κι από εκεί μετουσιώνονταν σε επιδοτήσεις νοικοκυριών κι επιχειρήσεων. Κι αν για τα νοικοκυριά δεν υπάρχει κώλυμα, οι επιδοτήσεις στις επιχειρήσεις χαρακτηρίζονται κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες, πλέον, δεν καλύπτονται από το έκτακτο καθεστώς, που ίσχυε την περίοδο της ενεργειακής κρίσης. Με δεδομένο ότι αρμόδιες πηγές διαμηνύουν ότι θα στηριχθούν και οι επιχειρήσεις, το ζητούμενο είναι η νομική φόρμουλα. Η εκτίμηση είναι, πάντως, ότι ακόμα και με την εφαρμογή του πλαφόν, χωρίς επιδότηση, προκύπτει όφελος.
Αναμφίβολα ο “πονοκέφαλος” του φυσικού αερίου δυσκολεύει την εξίσωση. Αν και η τιμή του παραμένει πολύ χαμηλότερα από την περίοδο της κρίσης, απέχει έτη φωτός από την κανονικότητα, δηλαδή τα δεδομένα ως το πρώτο εξάμηνο του 202, ενώ αναπτύσσει ανοδικές τάσεις.
Τα ευρωπαϊκά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το φυσικό αέριο έσπασαν το φράγμα των 47 ευρώ ανά μεγαβατώρα, που είναι το υψηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2023, λόγω των ψυχρότερων καιρικών προβλέψεων και των μειωμένων προμηθειών φυσικού αερίου από τη Νορβηγία. Οι τελευταίες μετεωρολογικές προβλέψεις για τον Δεκέμβριο δείχνουν ψυχρότερες θερμοκρασίες, οι οποίες θα μπορούσαν να αυξήσουν τη ζήτηση και να επιταχύνουν την εξάντληση των αποθεμάτων φυσικού αερίου στην Ευρώπη, τα οποία σήμερα είναι λιγότερο από 91% γεμάτα.
Όπως σημειώνει η Trading Economics, συν τοις άλλοις, οι νορβηγικές ροές φυσικού αερίου μειώθηκαν τη Δευτέρα λόγω διακοπών στα κοιτάσματα Aasgard και Oseberg, γεγονός που ενίσχυσε τις ανησυχίες για την προσφορά. Επιπλέον, η αυστριακή OMV ανέφερε ότι η ρωσική Gazprom θα αναστείλει τις παραδόσεις φυσικού αερίου, αν και οι ροές ρωσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας παρέμειναν σταθερές.