Τα dating apps αλλάζουν την ερωτική μας ζωή
Μεγάλη υπόθεση ο έρωτας και οι σχέσεις. Η στήλη «Vows» των New York Times ξεκίνησε το 1992 και έδινε την δυνατότητα στους αναγνώστες να μάθουν για τον τρόπο γνωριμίας ενός ζευγαριού που παντρεύεται. Πλούσιες και ευφάνταστες ιστορίες αποκάλυπταν πώς ο ρομαντισμός μπορεί να γίνει αγάπη για δυο ανθρώπους για μια ολόκληρη ζωή.
Είκοσι επτά χρόνια αργότερα, το άγνωστο που κρύβει μια νέα γνωριμία, δείχνει να έχει χαθεί στο βωμό της άμεσης επικοινωνίας που προσφέρει το διαδίκτυο. Το 2018 η στήλη Vows φιλοξένησε τις ιστορίες 53 ζευγαριών που γνωρίστηκαν μέσα από dating apps όπως το Tinder αλλά και το MuzMatch που είναι για Μουσουλμάνους. Ο Ματ Λουντκιστ, σύμβουλος ζευγαριών στο Μανχάταν δηλώνει πως πλέον προσέχει όταν ρωτάει τα ζευγάρια πως γνωρίστηκαν καθώς από τις πιο συνηθισμένες απαντήσεις είναι πως γνωρίστηκαν στο Tinder.
Τα dating apps ξεκίνησαν με επίκεντρο την gay κοινότητα και εφαρμογές όπως το Grindr και το Scurff. Η πραγματική εκτόξευση ήρθε με την έλευση του Tinder το 2012 όπου άνθρωποι, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού, μπορούσαν να αναζητήσουν σεξ, συναίσθημα ή ακόμα και απλά παρέα, και όταν η εφαρμογή έγινε διαθέσιμη και για τα android τηλέφωνα, τότε εξαπλώθηκε περίπου στο 70% των smartphones παγκοσμίως. Λίγο μετά την επιτυχία του Tinder δημιουργήθηκαν κι άλλα dating apps που ήθελαν να εκμεταλλευτούν το μομέντουμ.
Για την LGBTQ κοινότητα όπως αναφέρουν και οι New York Times τα dating apps είναι ένα μικρό θαύμα καθώς μπορούν να εντοπίζουν και να βγαίνουν πιο εύκολα σε ραντεβού με ανθρώπους του ίδιου σεξουαλικού προσανατολισμού. Όχι μόνο το Tinder, αλλά ακόμα και κοινωνικά δίκτυα όπως το Twitter, με την Ριλει Ριβέρα από το Όστιν να επισημαίνει πως «πλέον το Twitter λειτουργεί και ως dating app για τους γκέι».
Υπάρχει μεγάλη συζήτηση σχετικά σχετικά με το αν το Tinder αναδημιουργεί τον τρόπου που γνωριζόμαστε. Υπάρχουν εκείνοι πως θεωρούν οτι μετατρέπει το ραντεβού και την γνωριμία σε ένα «εικονικό μαγαζί», όπου όσοι είναι μόνοι τους μπορούν να αγοράζουν ο ένας τον άλλον, σαν ένα άλλο Amazon για ανθρώπινη συντροφικότητα. Πολλοί είναι επίσης εκείνοι που θεωρούν πως μέσα από το Tinder δημιουργείται μια νέα κουλτούρα που απαιτεί την ελάχιστη προσπάθεια για την κατάκτηση ενός συντρόφου και καλλιεργεί την λογική της εφήμερης συνεύρεσης. Η οικονομία των σχέσεων σαφώς και έχει αλλάξει στο πως βρίσκουν οι άνθρωποι τους πιθανούς συντρόφους τους, αλλά αυτό που δείχνει να ξεχωρίζει, είναι πως πλέον οι περισσότεροι αναζητούν είτε εύκολο σεξ ή απλά μια ανθρώπινη παρέα. Την ίδια στιγμή οι προσδοκίες που δημιουργεί η εφαρμογή και διαψεύδει η δια ζώσης επαφή έχουν αναδιαμορφώσει ακόμα και τον τρόπο που βγαίνουμε ραντεβού.
Οι δυο ιδρυτές του Tinder, Σον Ραντ και ο Τζάστιν Ματίν έχουν δηλώσει σε συνεντεύξεις τους πως η έμπνευση για το Tinder προήλθε από την δική τους δυσάρεστη εμπειρία να μην μπορούν να βρουν εύκολα ένα ραντεβού.
Πράγματι το Tinder έχει βοηθήσει πολύ κόσμο να γνωρίσει πολλούς ανθρώπους και να διευρύνουν τον κοινωνικό τους περίγυρο με ανθρώπους που μπορεί να μην γνώριζαν υπό άλλες συνθήκες ποτέ. Όπως για παράδειγμα η 30χρονη Τζες Φλόρες που παντρεύτηκε τον πρώτο και μοναδικό άντρα που γνώρισε ποτέ από το Tinder. Έναν άντρα που δεν θα είχε γνωρίσει ποτέ αν δεν υπήρχε η εφαρμογή όπως έχει εξομολογηθεί και η ίδια, καθώς ήταν τελείως διαφορετικός από όσους γνώριζε ως τότε.
Εφαρμογές όπως το Tinder διευρύνουν την ακτίνα δράσης για όσους θέλουν να βγουν ένα ραντεβού ή απλά για κάτι εφήμερο με μια ευρεία ποικιλία ανθρώπων που είναι τελείως διαφορετικοί. Η καθηγήτρια ψυχολογίας του Eastern Connecticut State University Μαντελέιν Φουζέρ, που ειδικεύεται σε θέματα προσέλκυσης και ρομαντικών σχέσεων, σημειώνει ότι «κανονικά αν γνωρίσεις κάποιον στο σχολείο ή την εργασία έχεις ήδη πολλά κοινά με αυτό τον άνθρωπο» και συμπληρώνει πως «υπάρχουν πολλές περισσότερες πιθανότητες ο σύντροφος να είναι διαφορετικός από εσάς αν είναι από πιο μακρινή απόσταση».
Όσο θελκτικό όμως και αν φαίνεται το γεγονός ότι τα «ετερώνυμα έλκονται», αποδεικνύεται μύθος, καθώς όπως υποστηρίζει η κα Φουζέρ «οι άνθρωποι που δεν έχουν πολλά κοινά με τους συντρόφους τους, έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να χωρίσουν στο τέλος». Την ίδια στιγμή και ο τρόπος γνωριμίας μέσω των εφαρμογών δυσκολεύει στο να αναπτυχθεί η σχέση πιο εύκολα καθώς οι περιστάσεις στις οποίες δημιουργείται μια τέτοια σχέση δύσκολα μπορεί να έχει κοινό έδαφος από την αρχή. Την ίδια στιγμή βέβαια μπορεί όμως να είναι και το έναυσμα για τον εκάστοτε άνθρωπο να θελήσει να εξερευνήσει και να ανακαλύψει την καινούρια παρουσία στη ζωή του.
Επιπλέον, πολλοί επίσης πιστεύουν οτι η ανωνυμία που μπορούν να προσφέρουν οι συγκεκριμένες εφαρμογές οδηγούν σε κοινωνική αποσύνδεση, κάνοντας την προσπάθεια για ραντεβού μια επίπονη, δύσκολη και πολλές φορές σκληρή δοκιμασία. Όπως σημειώνει ο Ματ Λουντκιστ η επαφή μέσα από τέτοιου είδους εφαρμογές έχουν οδηγήσει τους ανθρώπους να μην προσμετρούν τα αληθινά συναισθήματα εξαιτίας της ηλεκτρονικής πρώτης προσέγγισης, ακόμα και από κοντά. «Οι άνθρωποι πλέον είναι πιο εύκολο να γίνουν κακοί με κάποιον που έχουν γνωρίσει μέσω ίντερνετ και να υπάρξουν προσβλητικοί αν δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες τους» σημειώνει και συμπληρώνει ότι «Παράλληλα ο ωκεανός επιλογών που υπάρχει εκεί έξω κάνει όσους χρησιμοποιούν τέτοιες εφαρμογές πολύ πιο ανυπόμονους να προχωρήσουν στην επόμενη πίστα».
Η Χόλι Γουντ απόφοιτος του τμήματος Κοινωνιολογίας στο Χάρβαρντ επισημαίνει πως η κακή συμπεριφορά έχει καλλιεργηθεί από την απόσταση και ασφάλεια που προσφέρει η οθόνη, την ίδια στιγμή που οι περισσότεροι κρίνουν πλέον επιφανειακά καθώς υπάρχουν περιορισμοί ακόμα και στο πόσα θα γράψεις για να παρουσιάσεις τον εαυτό σου. Παράλληλα, η Έλι Φινκελ καθηγήτρια της Ψυχολογίας στο Northwestern σημειώνει πως «Πολλοί έξυπνοι άνθρωποι έχουν εκφράσει την ανησυχία πως έχοντας τόσο εύκολη πρόσβαση σε συντρόφους μας μετατρέπει σε φοβικούς με την δέσμευση» καθώς όταν κάποιος βρίσκεται σε σχέση και είναι ευτυχισμένος δύσκολα θα ενδιαφερθεί για κάποιον άλλο σύντροφο.
Την ίδια στιγμή η ανθρωπολόγος Έλεν Φίσερ τονίζει πως τα dating apps έκαναν απλά πλέον πιο εύκολο για κάποιον να φύγει από μια σχέση στην οποία δεν είναι ευτυχισμένος. «Παλιότερα έπρεπε να συγκεντρώσεις το θάρρος σου και να πας σε ένα μπαρ για να κάνεις το επόμενο βήμα» και συμπληρώνει πως «όλα ξεκινούν σαν παιχνίδι πλέον. Απλά χαζεύεις και επιλέγεις άτομα γιατί μπορεί να έχει πλάκα και να σε βγάζει απο την καθημερινότητα, και να που στο τέλος είστε σε ραντεβού».
Από τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται στη συζήτηση για τα dating apps είναι πως πλέον οι επιλογές για ραντεβού είναι αμέτρητες. Πολλοί θεωρούν πως αυτού του είδους οι εφαρμογές ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να κρίνουν με βάση το παρουσιαστικό σε μια πιο επιφανειακή προσέγγιση. Στην αντίπερα όχθη όμως υπάρχουν και εκείνοι που υποστηρίζουν πως η ίδια αρχή υπάρχει και σε μια γνωριμία που θα κάνεις σε ένα μπαρ. Το θετικό όταν γνωρίζεις κάποιον μέσα από μια εφαρμογή μπορείς να γλιτώσεις τα πρώτα αμήχανα λεπτά του πρώτου ραντεβού.
Είναι αλήθεια πως πλέον έτσι όπως έχει δομηθεί η κοινωνία και οι σχέσεις, δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε το Tinder εκτός της διαμορφωθείσας πραγματικότητας στο πως έχουν εξελιχθεί τα ραντεβού. Αλήθεια είναι επίσης πως η ανάπτυξη της διαδικτυακής ζωής, μας έχει οδηγήσει σε μια περίοδο όπου οι τοίχοι που υψώνουμε είναι μεγαλύτεροι και από τα συναισθήματα που αφήνουμε να περάσουν.
Έχουμε φτάσει πλέον ως κοινωνία σε μια περίοδο που ενώ δημιουργούμε νέα όρια στις διαπροσωπικές σχέσεις και χαράζοντας σαφείς και αυστηρές γραμμές μεταξύ δουλειάς και προσωπικής ζωής, αναζητούμε παράλληλα την εφήμερη απόλαυση και το σεξ με αμέτρητους τρόπους. Σε μια κοινωνία που γίνεται ολοένα και πιο απρόσωπη, οι άνθρωποι προσπαθούν να έρθουν σε επαφή με άλλα άτομα αναζητώντας κάτι το διαφορετικό αλλά πάνω από όλα ίσως μια ανθρώπινη επαφή. Αν και μπορεί να μην είναι πάντα ερωτικό, πολλές φορές η διαχωριστική γραμμή είναι πολύ δύσκολο να τεθεί από την αρχή.
Το ζήτημα πάντα είναι η έμπνευση που δημιουργούν κάποιοι άνθρωποι ακόμα και μέσα από μια οθόνη...